Mag je medicijnen meenemen op reis?

De meeste mensen hebben wel wat medicijnen nodig. Dat kan gaan om een simpel paracetamolletje, maar ook om medicijnen voor diabetes, kalmeringsmiddelen of andere medicamenten. In dit artikel bespreken we of je medicijnen mee mag nemen op reis en waar je op moet letten als het zover is. Sommige medicijnen vallen bijvoorbeeld onder de opiumwet. In vrijwel alle gevallen kan je met al je medicijnen op pad, maar gelden er wel regels. Hoe dat allemaal in zijn werk gaat, lees je in dit artikel.

---

Mag je medicijnen meenemen op reis en in welke bagage stop je ze?

Gelukkig mogen medicijnen gewoon mee op (vlieg)reis. Bij de meeste vliegreizen mogen ze zelfs mee in je handbagage. Dat is voor sommige medicijnen beter, omdat de temperatuur in het bagageruim rond het vriespunt kan liggen. Bepaalde medicijnen kunnen daar niet tegen, dus kan je ze beter opbergen in je handbagage. Daarbij is het met belangrijke medicijnen vaak prettig als je ze bij je in de buurt hebt.
Wél kan het zijn dat je bepaalde papieren nodig hebt voor je medicijnen en dat je die ruim van te voren aan moet vragen.

---

Wat kan er van je gevraagd worden als je medicijnen wilt meenemen in het vliegtuig?

Als je (zwaardere) medicatie mee moet nemen op reis, zijn er een paar zaken belangrijk:

• Een Schengenverklaring voor je medicijnen, welke ondertekend moet worden door een arts.
• Een Engelse medische verklaring, opgesteld door je arts (in niet-Schengenlanden)
• De stickers op de verpakking van de medicijnen die aantonen dat de medicatie daadwerkelijk voor jou is.

Als je reist naar een Europees land met medicijnen die opiaten bevatten (zoals medicijnen voor ADHD), heb je een Schengenverklaring nodig. Deze kan je downloaden bij het CAK. Je arts moet deze verklaring daarna ondertekenen. Let op, want de Schengenverklaring is 30 dagen geldig. Reis je langer, dan heb je meerdere verklaringen nodig.

Reis je buiten Europa met medicijnen, dan heb je eerst een medische, Engelstalige verklaring nodig van je arts. Als je deze binnen hebt, moet je hem opsturen volgens een bepaalde procedure. Verderop in dit artikel leggen we uit hoe dit werkt.

---

Wat is de opiumwet?

Onder de opiumwet vallen alle verdovende middelen die je in kan nemen door ze te slikken, te roken, te drinken of te snuiven. In sommige medicijnen zitten bestanddelen die onder de opiumwet kunnen vallen. Deze medicijnen mag je niet zonder (Schengen) verklaring meenemen naar het buitenland. In het vervelendste geval kan je opgepakt worden als je zonder verklaring bij de douane komt, dus het is belangrijk om je voor te bereiden met de juiste papieren.
Onder meer de volgende medicijnen vallen veelal onder de opiumwet:

• Medicijnen zoals Ritalin en Concerta (meestal gebruikt door mensen met ADHD)
• Zware pijnstillers
• Slaap – en kalmeringsmiddelen
• Medicinale cannabis

Op de website van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport kan je inzien of jouw medicijn onder de opiumwet valt. Zoja, dan heb je in Europa een Schengenverklaring nodig en buiten Europa een Engelse medische verklaring.

---

Wat betekent de opiumwet voor jou?

Zoals we eigenlijk al hebben omschreven, mag je niet zonder verklaring naar het buitenland met medicijnen die onder de opiumwet vallen. Hier kan je ter plekke mee in de problemen komen. Wat moet je doen om je voor te bereiden:

• Check of het Europese land waar je heen wilt, onder het Schengenverdrag valt.
• Zoja, download dan de Schengenverklaring op de website van het CAK.
• Laat je arts de Schengenverklaring ondertekenen.
• De inspectie voor de gezondheidszorg moet de Schengenverklaring goedkeuren. Stuur de verklaring een maand voor je reis, op naar dat adres. Je arts weet hier meer over en anders vind je alle informatie op de website van het CAK.
• Zorg bij al je medicijnen dat de etiketten met je naam er netjes op geplakt zitten als je op reis gaat.

Binnen Europa reizen met medicijnen die onder de opiumwet vallen, vraagt dus een kleine voorbereiding. De volgende landen zijn Schengenlanden:

• België
• Nederland
• Duitsland
• Frankrijk
• Luxemburg
• Liechtenstein
• Italië
• Spanje
• Portugal
• Malta
• Griekenland
• Oostenrijk
• Zwitserland
• Polen
• Denemarken
• Estland
• Letland
• Litouwen
• Noorwegen
• Zweden
• Finland
• IJsland
• Slovenië
• Hongarije
• Tsjechië
• Slowakije

Er zijn dus een aantal landen in Europa die geen Schengenlanden zijn. Deze landen vragen om een andere verklaring dan een Schengenverklaring.

---

Wat moet je doen als je naar een niet-Schengenland reist met je medicijnen?

Als je buiten Europa op reis gaat, of binnen Europa naar een niet-Schengenland, heb je een Engelstalige doktersverklaring nodig. Over het algemeen geldt voor reizen met (Opiumwet) medicijnen naar een niet-Schengenland, de volgende procedure:

• Vraag bij je arts een Engelstalige, medische verklaring aan. Je arts ondertekent deze en geeft hem aan jou.
• De Engelse medische verklaring wordt door jou naar het CAK gestuurd.
• Het CAK stuurt de medische verklaring naar het ministerie van Buitenlandse Zaken.

De procedure is echter niet bij elk land hetzelfde. Op de website van het INCB staat voor veel niet-Schengenlanden wat je precies moet regelen.
Wat wel zeker is, is dat je minstens een maand uit moet trekken om alle papieren voor je medicijnen in orde te krijgen. Begin er dus tijdig mee om stress te voorkomen.

Vallen jouw medicijnen niet onder de Opiumwet, controleer dan voor de zekerheid alsnog wat de regels zijn rond medicijnen in het desbetreffende land.

---

Wat is een Europees Medisch Paspoort (EMP) en waar heb je het voor nodig?

Een Europees Medisch Paspoort is niet verplicht, maar het is wel handig. In een Europees Medisch Paspoort staat alles over jouw gezondheidssituatie en medicijnen. Het paspoort is opgesteld in elf europese talen. In zo’n paspoort staat het volgende:

• Gegevens over je gezondheid, aandoening en medicijngebruik
• Contactgegevens van mensen die bij spoed gewaarschuwd kunnen worden
• De contactgegevens van jouw behandelend arts.
• Gegevens over eventuele allergieën.

Het EMP maakt jouw gezondheidssituatie voor iedereen duidelijk. Als je bijvoorbeeld in Frankrijk naar een arts gaat, dan verschaft dit paspoort duidelijkheid (ook handig als je de taal niet spreekt). Bovendien kan je bij verlies van je medicijnen op deze manier laten zien welke medicijnen je precies gebruikt.
Een EMP kan je voor een paar euro aanvragen op de volgende punten:

• huisarts
• GGD
• specialist
• patiëntenvereniging
• apotheek

Zeker als je chronisch ziek bent, is een EMP handig voor op reis. Het Europees Medisch Paspoort is echter niet hetzelfde als een (Schengen) verklaring. Een EMP is niet verplicht en vooral prettig voor jezelf en voor een arts die jou eventueel in het buitenland moet behandelen. Een Schengenverklaring of medische verklaring blijft altijd verplicht als je met medicijnen reist die onder de opiumwet vallen.

---

Tips voor medicijnen op het vliegveld

Het is zover. Je gaat richting het vliegveld en al je verklaringen zijn netjes geregeld. We hebben nog enkele tips als het gaat om medicijnen en bagage:

• Vloeibare medicijnen mogen mee in de handbagage in een doorzichtig plastic zakje, mét recept (dus bewijs dat het medicijn voor jou is).
• Het maximum van 100 ml geldt niet voor medicijnen, maar wel voor bijvoorbeeld lenzenvloeistof.
• Laat de etiketten van de apotheek op je medicijnen zitten.
• Voor speciale dieetvoeding heb je ook een bewijs nodig dat je deze daadwerkelijk nodig hebt tijdens de vliegreis.

Als je hier rekening mee houdt, scheelt dit oponthoud op het vliegveld.

---

Wie moeten zich in elk geval voorbereiden voor een vakantie?

Er zijn heel veel mensen die wel een medicijn voor iets gebruiken, maar voor sommige mensen is dit extra belangrijk. Houd extra rekening met voldoende medicijnen in de volgende situaties:

• COPD of astma
• Diabetes (met name type 1)
• Psychische problemen of vliegangst.

Vooral bij diabetes is het belangrijk om te checken wat de regels zijn betreft medicijnen in het land waar je op vakantie gaat.
Als je een chronische ziekte of aandoening hebt, is het meenemen van een EMP extra wenselijk.

---

Zorgeloos op vakantie, regel je medicijngebruik.

Zoals je las, is het meenemen van medicijnen op vakantie prima te regelen. Wél is het belangrijk om een Schengenverklaring of een artsenverklaring op tijd aan te vragen. Het neemt meestal wel een maand in beslag. Als je toch bezig bent, is het een mooi moment om meteen de geldigheid van je paspoort en ID kaart te checken.
Tot slot bestaat ook het Europees Medisch Paspoort nog. Deze is niet verplicht, maar wel handig om mee te nemen. Bij verlies van medicijnen of tijdens het bezoek van een arts, is er met een EMP meteen overzicht over jouw medische situatie.

---