The Internet of Things is allang geen sciencefiction meer. Apparaten worden steeds slimmer en slimmer. Zo kun je bijvoorbeeld een slimme deurbel installeren bij je voordeur zodat je weet wanneer en wie er voor de deur staat. Je kunt tegenwoordig je oven inschakelen terwijl je in de file staat en de slimme thermostaat leert je gewoontes en zorgt ervoor dat je huis lekker behaaglijk is als je thuiskomt na een lange dag werken. Je huis smart maken is lang niet zo ingrijpend als veel mensen denken en beginnen met slimme verlichting is een goede eerste stap. Slimme verlichting aanbrengen in je woning is tenslotte lang niet zo’n ingrijpende aanpassing aan je woning als een volledig domotica-systeem installeren. Zonder te hoeven boren en schroeven zorg je ervoor dat de verlichting in je woning smart wordt en het aanbod is reuze. Van op zichzelf staande lampen tot complete starterspakketten. We hebben de beste oplossingen voor slimme verlichting voor je op een rijtje gezet.
Wat is slimme verlichting precies?
Waar je vroeger de verlichting in je woning handmatig moest bedienen, kun je tegenwoordig de lampen in je huis bedienen middels je smartphone, tablet of slimme spraakassistent (een voorbeeld hiervan is Google Home of Amazon’s Alexa). Daarbij heb je opties te over: je kunt de lampen in- en uitschakelen via een app, maar de boel ook compleet automatiseren zodat de verlichting in je woning bijvoorbeeld al aanstaat wanneer je thuis komt. Tevens kun je zogenoemde ‘scenes’ instellen. Handig voor tijdens een filmavondje bijvoorbeeld. De verlichting wordt dan met 1 klik op de knop gedimd zodat je je in een heuse bioscoop waant.
Slimme verlichting: dit zijn je opties
Wie denkt dat je enorm technisch moet zijn om slimme verlichting te installeren heeft het mis. In de meeste gevallen is het kinderspel om het systeem te installeren. De opties die we hieronder bespreken kunnen door praktisch iedereen in een mum van tijd worden geïnstalleerd zonder bijzonder gereedschap en zonder enige technische kennis.
1. Slimme lampen
De meest eenvoudige manier om slimme verlichting te installeren in je woning is door slimme lampen te kopen. Je draait deze gewoon in de bestaande fitting van praktisch elke willekeurige lamp. Deze lampen zijn op afstand te bedienen, te dimmen en van kleur te veranderen. Hetzij via een app, hetzij via een bijgeleverde afstandsbediening. Er is een groot scala aan verschillende slimme lampen. Er zijn slimme lampen die enkel wittinten aan kunnen, maar er zijn ook slimme lampen beschikbaar die je in 16 miljoen kleuren kunt instellen. Over het algemeen gaat het bij slimme lampen vrijwel altijd om LED-lampen en bespaar je dus ook nog eens op je energierekening!
2. Slimme lichtstrips
Slimme lichtstrips zorgen voor een extreem luxe en moderne uitstraling in je woning. Je kunt ze bijvoorbeeld onder een kast of achter je tv bevestigen en zo voor veel sfeer zorgen in je woonkamer, slaapkamer of keuken. Ze zijn beschikbaar als strip, maar ook als staaf of als slang. Sommige slimme lichtstrips kun je enkel binnenshuis gebruiken, maar er zijn ook LED-strips op de markt die je buitenshuis kunt installeren. Perfect om je tuin een unieke look mee te geven natuurlijk! De lichtstrips komen in vele vormen, soorten en maten. Van korte staven die het prima doen onder een keukenkastje tot strips van wel 10 meter lang die je bijvoorbeeld over de gehele zijde van een muur kunt bevestigen. Extra handig zijn de slimme lichtstrips die je kunt afknippen. Je gebruikt alleen het stuk dat je nodig hebt. Het afgeknipte stuk gooi je dan simpelweg weg. Ideaal als je de juiste afmeting niet in kant en klare vorm kunt vinden bij de lichtboer.
3. Slimme lichtpanelen
Slimme lichtpanelen zijn ideaal om een wand of een plafond een bijzondere look mee te geven. Je kunt de kleur afzonderlijk instellen zodat je ieder moment van de dag een andere muur hebt. Tevens zijn er panelen verkrijgbaar die je als deur kunt gebruiken op bijvoorbeeld een keukenkast of op een tv-meubel. Zo heeft IKEA een hele serie slimme lichtpanelen die je op hun meubels kunt gebruiken.
4. Armaturen
De duurste optie als het om slimme verlichting gaat, maar wel een kant en klaar product met veelal een bijzonder luxe uitstraling. Onder andere Philips en LIFX hebben een ruime keuze aan plafond-, hang-, tafel- en vloerlampen waar de slimme lamp al is ingebouwd.
5. Slimme fitting
Niet de meest ‘slimme’ oplossing als het om slimme verlichting gaat, maar wel degelijk een optie om je bestaande spaar- en gloeilampen te blijven gebruiken en ze ‘slim’ te maken. Je plaatst de slimme fitting tussen de lamp en armatuur zodat de verlichting op afstand te dimmen valt. Verdere opties zijn echter niet mogelijk. Je kunt bijvoorbeeld niet de kleur aanpassen van de gloei- of spaarlamp, iets dat met slimme LED-lampen natuurlijk wel kan.
6. Slimme stekker
Een andere optie om je oude spaar- en gloeilampen te blijven gebruiken is een slimme stekker toevoegen aan de lichtinstallatie. De slimme stekker is nog het best te vergelijken met de ouderwetse tijdklok. Je kunt er praktisch elk denkbaar elektrisch apparaat op aansluiten: van lampen tot de ventilator. Ook hier zijn je mogelijkheden echter weer beperkt. In feite kun je er enkel de verlichting mee in- en uitschakelen. De verlichting dimmen en/of van kleur veranderen is in de meeste gevallen niet mogelijk. Hoe ‘slim’ je deze optie kunt noemen is dan ook maar de vraag.
7. Slimme knoppen en schakelaars
De laatste optie is een goed alternatief als je een slimme stekker wilt gebruiken, maar het niet mooi vindt dat de stekker iets uit het stopcontact steekt. Je bouwt de inbouwschakelaar in achter de lichtknop of bijvoorbeeld in het plafond. Voor de installatie is wat technische kennis vereist en uiteraard moet er voldoende ruimte zijn om de slimme knop of schakelaar in te bouwen. Combineer je deze optie met slimme lampen, dan kun je de verlichting op afstand middels een app of afstandsbediening in- en uitschakelen, dimmen en van kleur doen veranderen. Gebruik je echter de oude spaar- of gloeilampen, dan kun je met deze optie enkel de verlichting in- en uitschakelen op afstand.
Slimme verlichting producten
Een flink aantal producenten van slimme verlichting hebben we tussen neus en lippen al gedeeld in dit artikel, maar om het lekker overzichtelijk voor je te maken hebben we hieronder alle bekende producenten van slimme verlichting voor je op een rij gezet met hun voor- en nadelen. We trappen af met een producent van eigen bodem.
Philips Hue
Wellicht dé makkelijkste oplossing voor slimme verlichting. Ons eigen Philips heeft al een aantal jaar een assortiment slimme verlichting in het aanbod dat beter bekend is als Philips Hue. Het aanbod is bijzonder ruim te noemen: van complete starterskits tot losse lampen en armaturen, voor zowel binnen als buiten. De Philips Hue slimme verlichting werkt naadloos met HomeKit en diverse andere platformen. Tevens is de slimme verlichting te koppelen met Google Home en Alexa waardoor je de verlichting ook middels spraakbediening kan aansturen. Bij sommige starterskits wordt de Google Home zelfs geleverd zodat je direct over een hightech domotica-systeem beschikt. Een nadeel van Philips Hue is echter wel dat er een aanzienlijk prijskaartje aan de producten hangt. Starterkits kosten je al gauw 100+ euro en een enkele slimme lamp kost al gauw 20 euro. Daar staat dan wel weer tegenover dat het een Plug & Play-systeem is en dus door praktisch iedereen moeiteloos te installeren valt.
Voordelen
- Plug & Play
- Stabiel systeem
- Werkt uitstekend met Apple’s HomeKit
- Werkt naadloos met Google Home en Alexa
- Bijzonder ruim aanbod
Nadelen
- Behoorlijk prijzig
- Bridge moet via netwerkkabel verbonden zijn met thuisnetwerk
LIFX
Het Amerikaanse LIFX is ook geen onbekende in de wereld van slimme verlichting. Het bijzondere aan de LIFX verlichting is dat de intelligentie al zit ingebouwd in de lamp waardoor er niet speciaal een hub benodigd is om het systeem te laten werken. Er is een ruime keuze aan losse lampen met fitting, lichtslangen en panelen. Ook de slimme verlichting van LIFX werkt weer uitstekend met HomeKit, Google Home en Alexa. Nadeel is wel dat de slimme verlichting van LIFX over het algemeen relatief duur is. Dit komt doordat alle technologie al in de lamp zelf is verwerkt. Logischerwijs hangt er dan een bepaald prijskaartje aan. Een enkele slimme lamp van LIFX kost je bijvoorbeeld al gauw 30 à 40 euro.
Voordelen
- Geen bridge of hub nodig
- Werkt uitstekend met Apple’s HomeKit, Goole Home en Alexa
- Plug & Play
Nadelen
- Relatief duur
- Elke lamp is een WIFI-apparaat waardoor er kans is op interferentie
Nanoleaf
Het van oorsprong Canadese Nanoleaf is vooral geschikt als je op zoekt bent naar lichtpanelen. Met hun slimme lichtpanelen maak je de meest bijzondere creaties op je wand, plafond of kastdeuren. Wat begon met enkel driehoekige lichtpanelen is inmiddels uitgegroeid tot een assortiment met vierkante tegels en de zeskantige Nanoleaf Remote. Alles werkt compleet naadloos met Apple’s HomeKit, maar inmiddels ook met Google Home en Alexa. Het assortiment is verder relatief beperkt, maar wie weet waar Nanoleaf in de toekomst nog mee gaat komen.
Voordelen
- Uitstekende integratie met HomeKit, Google Home en Alexa
- Stabiel systeem
- Eenvoudig te installeren
Nadelen
- Beperkt assortiment
- Relatief duur
- Niet overal te koop in Nederland
Osram Smart+
Het Duitse Osram bestaat al sinds 1906 en heeft zich inmiddels ook op de markt begeven van de slimme verlichting. Onder de naam Smart+ hebben ze een ruim assortiment aan lampen, stekkers en lichtknoppen op de markt gebracht die uitstekend samengaan met Philips Hue, Apple’s HomeKit en Alexa. Ideaal dus om je bestaande Hue slimme verlichting mee uit te breiden! Ze hebben zowel slimme verlichting voor binnen, als voor buiten en daarbij gaat het om losse lampen, LED-strips en slimme stekkers waarmee je de slimme verlichting op afstand mee kunt bedienen.
Voordelen
- Ruim assortiment
- Werkt prima met Philips Hue, HomeKit en Alexa
- Plug & Play
- Ook buitenverlichting beschikbaar
Nadelen
- Relatief prijzig
- Niet altijd even goed verkrijgbaar in Nederland
Innr
Een producent van slimme verlichting waarvan de producten juist wél erg goed verkrijgbaar zijn in Nederland. Niet gek, want het Nederlandse merk is opgestart door ex-medewerkers van Philips en IKEA. Bijzonder aan Innr is dat je er niet alleen slimme verlichting van kunt kopen, maar er ook een op maat gemaakt lichtplan kunt bestellen voor elke willekeurige ruimte in je woning. Er wordt rekening gehouden met deuren, ramen en je meubilair zodat je slimme lichtsysteem volledig aansluit bij de ruimte waarin het gebruikt gaat worden. De producten van Innr werken prima met het Philips Hue-systeem, maar (nog) niet met HomeKit, Google Home en Alexa. Wie weet dat dat in de toekomst nog gaat veranderen. Je kunt de verlichting aansturen met de eigen bijgeleverde app, maar tevens met de Hue-app.
Voordelen
- Ruim assortiment
- Nederlands systeem (en dus ook Nederlandse support)
- Goede integratie met Philips Hue
- Relatief goedkope producten
Nadelen
- Relatief nieuw waardoor gebruikers klagen over bugs
- Werkt niet met Google Home en Alexa
IKEA TRÅDFRI
De slimme verlichting van woongigant IKEA is beter bekend onder de naam TRÅDFRI. Het assortiment is ruim en bestaat uit slimme lampen, lichtpanelen en LED-lichtdeurtjes die weer uitstekend te combineren zijn met andere producten uit het assortiment van IKEA. Al met al dus een alles-in-één oplossing als je toch al meubilair van de Zweedse meubelmaker in je huis hebt staan. De slimme verlichting werkt uitstekend samen met Apple’s HomeKit en Alexa, maar momenteel nog niet met Google Home. Achter de schermen wordt echter hard gewerkt aan een integratie met de slimme spraakassistent van Google zodat je óók met je Google Home device gebruik kunt maken van de slimme verlichting van IKEA. Je kunt de slimme verlichting bedienen met de bijgeleverde app en/of afstandbediening. Groot voordeel van de slimme verlichting van IKEA ten opzichte van de overige opties die je hierboven ziet is de gunstige prijs van de producten. Een enkele slimme lamp van IKEA heb je bijvoorbeeld al vanaf 10 euro en een dimset met afstandbediening al vanaf 18 euro!
Voordelen
- Bijzonder goedkoop t.o.v. andere slimme verlichting
- Overal goed verkrijgbaar in Nederland
- Goede integratie met Apple’s HomeKit en Alexa
Nadelen
- Slechts bij één winkel beschikbaar
- (nog) Geen integratie met Google Home
- Niet elk product is te bedienen middels de gratis app
Bedieningsmogelijkheden
In de basis kun je slimme verlichting op twee manieren bedienen: met een afstandsbediening of met een app. Deze laatste optie heb je alleen bij de wat duurdere varianten van slimme verlichting. Bekende merken die slimme verlichting middels een app leveren zijn onder meer Philips, LIFX en Nanoleaf. De slimme verlichting wordt gekoppeld aan het WIFI-netwerk waardoor je vanaf elke denkbare plek op aarde de verlichting in je woning kunt aansturen. Leuk als je op vakantie bent en de huisoppasser de stuipen op het lijf wilt jagen!
De goedkopere alternatieven werken in de meeste gevallen met een afstandsbediening. IKEA heeft bijvoorbeeld een ruim assortiment slimme verlichting die middels een bijgeleverde afstandsbediening bediend kan worden. Voordeel is dat je niet meer van je luie bank hoeft af te komen als je de verlichting wilt dimmen of van kleur wilt doen veranderen, maar je hebt er wel een extra afstandsbediening bij in huis. Een extra groot voordeel is echter het kostenplaatje dat aan deze slimme verlichting hangt. Er zijn al slimme lampen en LED-strips verkrijgbaar vanaf enkele euro’s. Een stuk interessanter als je een beperkt budget hebt dan bijvoorbeeld de Philips Hue verlichting waarbij je voor een enkele slimme lamp al tientallen euro’s kwijt bent. Een gemiddelde starterskit van Philips Hue kost je al gauw 150 euro, maar daar staat dan wel weer tegenover dat de Google Home er bij geleverd wordt waarmee je de slimme verlichting middels je stem kunt bedienen. Wat dat betreft is er voor elk budget wel een geschikte oplossing, maar zoals bij alles in het leven: wie gemak wenst zal daarvoor (diep) in de buidel moeten tasten!