9 tips voor het editen en knippen van video’s

Door de opmars van de smartphone met steeds betere camera is iedereen aan het filmen geslagen. Heel leuk natuurlijk, maar wie echt een professionele video wil maken moet de beelden eerst editten. Dit gaat via professionele programma’s als Final Cut Pro en AVID, maar ook via simpelere gratis programma’s zoals Imovie en Windows Moviemaker. Het maken van een compleet verzorgde video hoeft absoluut niet moeilijk te zijn, als je maar een paar basis handvatten hebt en je er genoeg tijd voor vrij neemt. In dit artikel geven wij je die handvatten en exclusieve tips om een mooie video te creëren.

---

1. Kies het juiste videomontageprogramma

De eerste tip is gelijk al zeer belangrijk en essentieel om niet gelijk te hard van stapel te lopen: kies een montageprogramma die bij jouw montageniveau past. Dit zorgt er voor dat je niet snel opgeeft en langzaam maar zeker beter wordt in het monteren. Het is namelijk een tijdrovende hobby.

Beginner

Als jij bijvoorbeeld voor het eerst een video wil bewerken is het af te raden om direct een professioneel programma als AVID of Final cut pro te gebruiken. Dan is Imovie van Apple of Windows Movie Maker prima. Je hebt bij de laatstgenoemde gratis programma’s wel minder mogelijkheden, maar nog altijd genoeg om een verzorgde video samen te stellen. Ook zijn er tegenwoordig talloze montage apps die prima werken. Kijk echter wel eerst goed of je de video kunt opslaan zonder te betalen. Een veelgehoorde klacht is dat mensen na het monteren van een video ineens moeten betalen om op te slaan. Dit kan pijnlijke tijdverspilling zijn.

Gevorderd & professioneel

Loop je toch tegen zaken aan die op het betreffende programma niet mogelijk zijn? Of heb je al wat ervaring met videomontage? Dan kun je wel kiezen voor een professioneel programma. Aan te raden is om dan wel een online cursus te volgen. Bijvoorbeeld gratis via YouTube. Zo haal je uit het programma wat er in zit.

Voorbeelden van dergelijke programma’s zijn:

• Adobe Premiere
• Sony Vegas
• AVID Pro
• Final Cut Pro

Deze professionele edit-pakketten zijn wel vaak aan de dure kant. Gelukkig zijn er wel proefversies te downloaden, zodat je kunt oefenen. Gebruik die tijd ook daadwerkelijk om te oefenen en heb vooral geduld. Omdat er zo veel mogelijkheden en tools zijn is het aan het begin lastig om je concentratie erbij te houden, maar wanneer je alles van het betreffende programma snapt kun je voor altijd professionele video’s maken!

Welk professioneel montageprogramma moet ik kiezen?

Veel (nieuws)mediabedrijven verschillen daar sterk van mening over. Ook in de televisiewereld verschilt dit per redactie. Zo werkt de NOS voornamelijk met AVID Media Composer, maar zijn er genoeg televisieprogramma’s die met Final Cut Pro of Premiere werken. Het hangt dus vooral af van eigen smaak. Je kunt er voor kiezen om alle programma’s te testen, maar een beter idee is om je in een programma te specialiseren. Vervolgens als je dat onder de knie hebt kun je veel sneller uit de voet met een ander professioneel edit-programma.

---

2. Eerst knippen, dan monteren

Afhankelijk van hoe lang je video wordt heb je een klein of groot portie beeldmateriaal waar je mee gaat werken. Zaak is om deze beelden eerst eens een aantal keer te bekijken en goed op te letten. Daarmee bedoelen we om alert te zijn op saaie-, leuke-, ongemakkelijke- en mooie momenten. Schrijf dit tijdens het kijken op een papiertje voordat je aan het knippen begint. Maak ook alvast een begin-eindstructuur, dus hoe je de opbouw wil hebben. Als je een korte video hebt die in een keer is opgenomen is het vrij gemakkelijk. Hoe meer verschillende minuten beeld, hoe lastiger het wordt, maar des te mooier en gevarieerder het eindresultaat kan worden.

Beelden knippen

Als je eenmaal een selectie in je hoofd en op papier hebt kun je beginnen met knippen. Dit werkt een stuk makkelijker dan in het wilde weg beginnen te monteren. Het knippen van video’s kan vrij gemakkelijk op ieder bewerkingsprogramma. Zelfs op je smartphone is dat mogelijk. Vooral Iphones hebben een gebruiksvriendelijke tool ingebouwd om video’s in te korten. Ook kun je ze splitten, dit betekent dat je de video door midden hakt om verschillende stukjes eruit te pikken.

Zorgvuldigheid

Let echter wel goed op dat je niet midden in een zin mensen afkapt door de video in te korten. Dit kan zonde zijn en onprofessioneel overkomen als je dit wil gebruiken. Knip dus altijd als iemand uitgepraat is of een lange stilte laat vallen waardoor het lijkt alsof hij of zij uitgepraat is. Zorgvuldigheid in het knippen is belangrijk om geen rare mini-fragmenten in je video te krijgen.

Het is ook een no-go om bijvoorbeeld twee seconde in een open veld te kijken voordat iemand begin te praten. Mocht dat veld nou toevallig prachtig in bloei staan, kun je het altijd nog gebruiken voor een snijshot. Kijk het shot videofragment altijd nog even zorgvuldig na als je geknipt hebt en luister goed of er geen knipfoutjes inzitten.

---

3. Trek de kijker in je video

Vooral in het huidige (sociale)medialandschap worden we doodgegooid met video’s. Om deze reden zijn mensen zeer kritisch geworden naar wat ze wel en niet kijken. Voor videobewerkers reden om mee te veranderen met de tijd. De meest sprekende verandering is dat men vroeger de mooiste videoshots of quotes tot het laatst bewaarden. Tegenwoordig moet je beste shot of quote direct aan het begin geplakt worden zodat mensen niet weg klikken of scrollen.

Pakkend begin

Zorg voor een eye-catcher in het begin, een shot dat opvalt. Dit kan een opname op een bijzondere setting zijn, een prachtig shot, close up of (gefilmde) tekst. Een goed begin is in videoland absoluut het halve werk. Wanneer je een sprekend iemand filmt kan een grappige of interessante quote ook prima als begin dienen. Zorg ervoor dat mensen gelijk weten waar ze aan toe zijn als ze de eerste paar seconde film zien.

In de volgende eenvoudige maar prima gemonteerde video is te zien dat de maker gekozen heeft voor een pakkende tekst-intro. Werkt prima! Je weet gelijk waar het over gaat en het nodigt uit om verder te kijken. Een paar seconden is al genoeg.

---

4. Fragmenten aan elkaar plakken: beter te kort dan te lang

Het onderdeel wat door velen als lastig wordt ervaren is gelijk het leukste onderdeel. Door het knip-en-plakwerk wordt de video namelijk precies zoals jij wil. Je kunt er je eigen draai aangeven. Als je van begin af aan gestructureerd te werk bent gegaan heb je een groot voordeel. Je hebt nu namelijk al een globaal beeld van hoe je de volgorde wil. Een grote fout die vooral veel beginners maken is dat ze de video te lang maken. Veel onnodige shots maken het minder aantrekkelijk om naar te kijken, ongeacht wat voor soort video je maakt. Houd daar rekening mee! Een video van twee minuten is vaak een prima uitgangspunt.

Zo plak je video’s gemakkelijk aan elkaar

Zorg als allereerst dat je de videofragmenten gestructureerd in een mapje op je pc bewaard hebt. Zet ze zo nodig op volgorde hoe jij denkt dat ze mooi achter elkaar passen. Dit maakt het monteren makkelijker en overzichtelijker. Vervolgens kun je in de meeste programma’s de fragmenten naar de video-tijdlijn slepen. Sleep niet alle fragmenten direct naar de tijdlijn, maar doe het fragment voor fragment. Vervolgens is het zaak om in te zoomen en de twee video’s zo mooi mogelijk aan elkaar te smelten. Het is ook mogelijk om de video’s in elkaar over te laten lopen. Dit doe je in de meeste programma’s door het ene fragment als het ware in de andere te slepen. Lukt het niet? Zoek dan een uitleg video op YouTube van het programma dat jij gebruikt. Iedereen kan dit, dus jij ook!

---

5. Gebruik snijshots

Snijshots maken de video véél interessanter om naar te kijken. Om die reden worden ze ook in vrijwel iedere vorm van video toegepast. Voor de genen die niet weten wat een snijshot is: het is een klein videofragment van een aantal seconde waar de persoon die aan het praten voor korte tijd niet in beeld is, maar je hem wel hoort. Het pratende persoon is dus voor en na het snijshot te zien.

Waarom snijshots?

Wanneer je bijvoorbeeld een bedrijfsvideo, presentatievideo, uitlegvideo of interview maakt wordt het ontzettend saai als je een minuut of langer uitsluitend naar de pratende persoon kijkt. Om het wat spannender voor het oog te maken plak je er een beeld van de omgeving of attributen in de kamer onder. Dit hoeft maar een paar seconde in beeld te komen en het is al een stuk beter. Een traditionele snijshot is een shot van de handen tijdens het praten, maar gebruik vooral je eigen creativiteit.

Wanneer gebruik ik snijshots?

Normaal gesproken gebruik je in twee gevallen snijshots. Ten eerste als mensen te lang aan het woord zijn en ten tweede als je een tijdsprong maakt. Wanneer je bijvoorbeeld iemand een langere tijd interviewt en/of aan het woord laat is de kans groot dat je heel vel weg knipt, omdat het saai is of omdat die gene per ongeluk iets ongepast doet zoals gapen, niezen of ‘uhm’ zeggen.

Al die uit elkaar gesplitte fragmenten zijn vervolgens weer aan elkaar geplakt en dat zie je terug in de video. Precies in die ‘sneetjes’, dus waar de kleine fragmenten aan elkaar geplakt worden is het mooi om snijshots te gebruiken. Hiermee voorkom je dat iemand die eerst links in beeld stond een seconde later ineens helemaal rechts staat. Door snijshots valt dat niet op en als het wel opvalt is het veel minder storend voor de kijker.

Hoe voeg ik snijshots in?

Snijshots kun je het best onder de gewone video tijdlijn plakken. Er tussen plakken werkt niet omdat je de pratende persoon dan niet meer hoort. Bij ieder programma werkt dat anders, maar bij veruit de meeste doe je dat door het fragment in een andere tijdlijn onder de ‘gewone’ lopende video te plakken. Bij een voorbeeldweergave zie je dan vanzelf snijshots in het beeld komen terwijl iemand aan het woord is. Gebruik verschillende snijshots als het fragment lang duurt.

---

6. Varieer je opnames

Deze tip sluit aan op het gebruik van snijshots. Ook daar houd je de video interessant mee. Naast snijshots zijn er nog meer simpele maniertjes om de video visueel spannender te maken.

Verschillende hoeken

In plaats van alleen maar dezelfde camerapositie te gebruiken voor de hele video doe je er goed aan te variëren met verschillende hoeken. Dit kan super simpel als je twee camera’s gebruikt. Dit kunnen smartphones zijn, maar ook videocamera’s. Met één camera kan dit ook prima. Stop tijdens de opnames gewoon en film verder vanuit een andere hoek. Bij de montage is het zaak deze verschillende shots te tonen. In samenwerking met snijshots ben je al een heel eind om een professionele video neer te zetten.

Close-ups

Uit onderzoekt blijkt dat close-ups, dus shots van heel dichtbij de aandacht van mensen trekken. Dit kan iemand zijn of haar gezicht zijn, maar ook snijshots van bijvoorbeeld je handen, een kat of een mooie bloem. Zorg ervoor dat je deze shots in de montage wel afwisselt met shots uit andere hoeken. Anders wordt het weer te veel van het goede.

Vermijd ‘bankscenes’

Als je jezelf of iemand anders iets wil laten vertellen is het af te raden om dat achter een leeg bureau of op een bank te doen. Aantrekkelijker is om te filmen op een levendige achtergrond. Als je toch achter je bureau wil zitten is het handig om veel attributen op de tafel te zetten, maar het best kun je buiten al lopend iemand interviewen. Wanneer je iets wil presenteren kan het een leuk effect hebben om verschillende fragmenten op verschillende locaties te filmen. Wees al met al creatief en vermijd veel van het zelfde.

Speel met geluid

Vooral met uptempo video’s is het leuk om er een achtergrondmuziekje onder te plakken. Maak de muziek niet leidend, maar voeg het toe als extraatje om de video interessant te maken. In professionele muziekvideo’s zie je vaak ongelooflijk veel snijshots die op de beat van het nummer gemonteerd zijn. Als je dus van plan bent een muziekvideo te maken kun je hier goed mee oefenen.

---

7. Voice-overs: wees gestructureerd én creatief

Je zou zeggen dat gestructureerd en creatief niet samen gaan. In dit geval wel. Zorg ten eerste altijd dat je een goed verhaal te vertellen hebt. Ten tweede is het zaak dat je dit verhaal gestructureerd opbouwt met een pakkend begin, logisch opgebouwd middenstuk en een mooie uitsmijter. In de gesproken tekst kun je je uitleven met je creativiteit. Let op: niet iedere video heeft een voice-over nodig.

Wanneer gebruik je een voice-over?

Je kunt voice-overs op grofweg twee verschillende manieren gebruiken. De eerste wijze is de video als het ware aan elkaar praten. Wanneer je bijvoorbeeld met vier verschillende deejays praat kan het leuk zijn om het door een voice-over aan elkaar te praten. Bijvoorbeeld wat ze gemeen hebben of hoe ze begonnen zijn. Dit kun je overigens ook door tekst doen of zelfs met tekst én een voice-over.

Ten tweede kun je ook een video maken met algehele voice-over. Schoolvoorbeeld hiervan zijn natuurdocumentaires. Je ziet beelden van de natuur die aan elkaar gepraat worden door mensen met fijne stemmen zoals de legendarische David Attenborough.

---

8. Pakkende uitsmijter

Net als het maken van een goede intro is het ook belangrijk om een grappige, ontroerende of interessante uitsmijter in je video te monteren. Vaak zie je dat mensen aan het einde een samenvatting geven, maar in de video’s van tegenwoordig is dat niet meer interessant genoeg. Wat daarentegen vaak wel goed werkt is een gevatte opmerking of een grapje. Dit kan een grapje of luchtige opmerking met woorden zijn, maar ook een gevat grapje met beeld.

Als wij bijvoorbeeld een video over videomontage zouden maken zou het leuk zijn om in de laatste scene alles expres verkeerd te monteren en te zeggen: zo moet het dus niet. Wees creatief met het vinden van een origineel einde. Zorg dat het in ieder geval niet ‘doodbloed’.

---

9. Houd het simpel

Zaak is om het jezelf niet moeilijker te maken dan het is. Vooral beginners doen er goed aan om eerst rustig te beginnen en niet gelijk alle bovengenoemde tips tegelijkertijd op te volgen. Video’s bewerken is toch een technisch werkje waar tijd in zit om het te begrijpen. Daarom raden we je aan om je aan om stapje voor stapje te proberen meer tools te proberen. Oefen dus eerst met een paar beelden voordat je direct uit de start blokken schiet met meer dan tien verschillende beelden vanuit verschillende hoeken, voice-overs en snijshots.

We kunnen je verzekeren dat een simpel gemonteerde video ook ontzettend goed kan zijn en kan aanslaan bij het publiek. Zaak is dan wel dat je daadwerkelijk een verhaal te vertellen hebt met een goede originele opbouw en bijpassende beelden. Naar mate je meer oefent zal zowel het monteren als het creatieve ideeënproces je beter afgaan.

---

Conclusie

Het editen en knippen van video’s is een leuke hobby waar veel tijd in gaat zitten. Vooral aan het begin moet je door de zure appel heen bijten voordat het soepel verloopt. Begin daarom simpel met een gratis videomontage programma. Als je dat onder de knie hebt kun je overgaan op professionelere software. Ga altijd gestructureerd te werk en zorg dat je fragmenten eerst knipt voordat je ze aan elkaar smelt. Als je aan dat laatste toe bent is het visueel mooi om gebruik te maken van snijshots. Dit dekt de lelijke ‘cuts’ in video’s. Zorg daarnaast voor een gevarieerde beeldaanvoer. Speel dus met close-ups, verschillende hoeken, andere setting, locatie, licht en attributen.

Tot slot is een pakkend begin, gestructureerd midden een leuke uitsmijter de sleutel voor het monteren van een perfecte video. Ook de lengte van de video speelt mee. Gooi overbodige shots weg en beperkt je tot de kern. Doorgaans is 2 a 3 minuten video voldoende.

---