Waar in Europa kun je wildkamperen?

Wildkamperen. In Nederland krijg je er 140 euro boete voor als de pet van oom agent niet goed staat, terwijl je in Noorwegen praktisch overal mag staan waar je wilt, zolang je maar niet te dicht in de buurt van een woning staat. We zijn één Europa, maar elk land hanteert zo z’n eigen regels als het om wildkamperen gaat. In dit artikel alles wat je moet weten over wildkamperen in Europa zodat je zeker weet dat je goed staat!

---

Wat is wildkamperen eigenlijk?

Wildkamperen houdt niet in dat je tot diep in de nacht de beest uithangt op je kampeerlocatie. Kamperen kan er soms wild aan toe gaan (zeker als je gaat bushcraften à la Bear Grylls), maar het betekent niets meer of minder dan op plekken de nacht doorbrengen die daar niet toe zijn aangewezen. Het maakt daarbij niet veel uit of je dit met een tentje doet of met een (zelfomgebouwde) camper.

De reden voor het verbod op wildkamperen in veel Europese landen is de mens. We zorgen voor overlast en dan met name door ons afval te laten slingeren op de plekken waar we wild hebben gekampeerd. We verstoren de natuur en het ecosysteem en daarom zijn er regels opgesteld in veel Europese landen rondom wildkamperen.

In veel landen is het compleet verboden, maar er zijn ook landen waar het ‘allemansrecht’ geldt en waar je zonder al teveel restricties kunt gaan en staan waar je wilt. Om je te helpen voorkomen om in de problemen te komen tijdens je geplande (wild) kampeervakantie hebben we een overzicht voor je gemaakt waar je wél en niet kunt wildkamperen en welke voorwaarden er precies aan worden gesteld.

---

Wildkamperen in Nederland

• Wat is paalkamperen en waar kun je dit doen?

Om maar lekker dicht bij huis te beginnen: in Nederland is het verboden om wild te kamperen. Zoals gezegd bedraagt de boete 140 euro en daar kunnen nog hogere boetes uit voortvloeien zoals bijvoorbeeld het zich ‘s nachts buiten de paden in het bos bevinden. Is het dan helemaal niet mogelijk om in eigen land met een tentje op pad te gaan en te gaan genieten van de natuur? Zeker wel! Staatsbosbeheer heeft namelijk door heel het land zogenaamde paalkampeerplaatsen geïntroduceerd waar je middenin de natuur kunt vertoeven als wildkampeerder.

Er worden wel voorwaarden aan gesteld. Zo moet je bijvoorbeeld binnen een straal van 10 meter bij de paal verblijven, mag er geen open vuur worden gemaakt en geldt er een maximale verblijfsduur van 72 uur. Uiteraard mag je ook geen rommel achterlaten en dien je voor je eigen drinkwater te zorgen. Op sommige plekken kun je grondwater oppompen om mee te koken of om jezelf mee te wassen, maar dit water is logischerwijs niet drinkbaar. Een overzicht van alle paalkampeerplaatsen in Nederland waar je dus legaal mag wildkamperen vind je op de website van Staatsbosbeheer.

---

Wildkamperen in België

België is qua natuur misschien nog wel aantrekkelijker om te gaan wildkamperen. Zeker de Ardennen schreeuwen om een tentje in the middle of nowhere. Helaas gelden in België dezelfde regels als in Nederland: wildkamperen op plekken die daar niet voor zijn aangewezen is verboden. Gelukkig hebben onze zuiderburen eenzelfde initiatief als wij, alleen heten de kampeerpalen bij hen “Bivakzones”. Een overzicht van alle 51 locaties waar je in België legaal kunt wildkamperen vind je hier.

---

Wildkamperen in Duitsland

Ook bij onze oosterburen is wildkamperen in principe verboden, maar over het algemeen nemen de Duitsers het zelf niet zo nauw met de regelgeving en kun je daar als illegale wildkampeerder vaak nog wel advies van locals krijgen waar je nóg beter kunt staan met je tentje. Hoe dan ook blijft het illegaal om te wildkamperen in Duitsland en kun je dus een boete verwachten als je gesnapt wordt. Omdat het toch op relatief grote schaal gebeurt (inclusief de bijbehorende overlast) is Nationaal Park Eifel een initiatief begonnen: Trekking-Eifel.

Op een viertal plaatsen zijn wildkampeerplekken gerealiseerd. Je vindt er een houten platform waar ruimte is voor twee tenten, een picknicktafel en een composttoilet. Je moet dus zelf wel drinkwater meenemen als je op deze plekken gaat wildkamperen. De plekken zijn alleen te voet te bereiken en worden niet openbaar gemaakt. Je krijgt pas de coördinaten als je de kampeerplek hebt gereserveerd. Het reserveren van een wildkampeerplaats in Nationaal Park Eifel kan via deze website.

---

Wildkamperen in Denemarken

Heel Scandinavië is praktisch één grote wildkampeerplaats, maar Denemarken is daarop de uitzondering. Ook daar is wildkamperen bij wet verboden. Toch vind je ook weer een initatief dat vergelijkbaar is met het paalkamperen in Nederland, de bivaks in België en het Trekking-Eifel-project in Duitsland. Op diverse plekken zijn wildspots ingericht waar je kunt gaan wildkamperen met een tent. De plekken mogen alleen te voet betreden worden en je mag er slechts één nachtje verblijven. Alle regels en waar je de plekken kunt vinden tref je op deze website.

---

Wildkamperen in Noorwegen, Zweden en Finland

Noorwegen, Zweden en Finland zijn gezamenlijk hét wildkampeerwalhalla in Europa. In deze landen geldt namelijk het zogenaamde “allemansrecht”. Dit houdt in dat je vrij bent om particuliere grond te betreden om daar van de vrije natuur te genieten. Je mag zelfs bessen en paddenstoelen plukken om een lekkere maaltijd mee te bereiden, zolang je maar geen schade aan de natuur aanbrengt. Open vuur en betreding van de grond met motorvoertuigen is aan plaatselijke regelgeving gebonden en een andere voorwaarde die geldt, is dat je niet binnen een straal van 150 meter bij een woning mag gaan staan. Voor de rest staat het je helemaal vrij om te gaan en staan waar je wilt en kun je dus naar hartenlust genieten van de schitterende natuur in deze landen tijdens je wildkampeervakantie!

---

Wildkamperen in IJsland

Lange tijd kon je IJsland in hetzelfde rijtje plaatsen als Noorwegen, Zweden en Finland, maar sinds 2017 is daar verandering in gekomen. IJsland heeft over heel het eiland een verbod op wildkamperen ingelast, met uitzondering van plekken ver van de bewoonde wereld. De reden dat het verbod er is gekomen heeft vooral te maken met het ontbreken van sanitaire voorzieningen in een tent en de gevolgen die daarmee gepaard gaan voor de omgeving. Campers beschikken vaak wél over sanitaire voorzieningen aan boord, maar de wetgeving maakt geen uitzondering voor camperaars. Wil je in IJsland gaan wildkamperen, dan zal je dus ver van hoofdweg de wildernis in moeten trekken om niet beboet te worden, al is de situatie momenteel nog dat handhavers je niet direct een boete opleggen, maar vaak verwijzen naar een nabijgelegen camping.

---

Wildkamperen in Engeland, Ierland en Wales

Een grijs gebied en dan hebben we het niet over het grauwe weer dat je regelmatig aantreft tijdens je kampeervakantie in het Verenigd Koninkrijk. Officieel is wildkamperen namelijk verboden, maar het wordt veelal gedoogd. Veel landeigenaren vinden het helemaal prima als je met je tentje of camper een nachtje op hun land doorbrengt, maar vaak is het aan te raden om vooraf even toestemming te vragen of zeer discreet te blijven. Het beste kun je je vooraf laten informeren bij de plaatselijke VVV of een lokale pub. Hier weten ze altijd wel wat de mogelijkheden zijn en of het slim is om illegaal je tent op te slaan of je camper te bivakkeren op die droomplek voor een nachtje.

---

Wildkamperen in Schotland

Er is één land binnen het Verenigd Koninkrijk waar je compleet je gang kunt gaan als het om wildkamperen gaat. Schotland kent namelijk het “right-to-roam-principe”. Je mag dus in principe overal parkeren waar je wilt daar waar de verkeersregels het toestaan. Uiteraard geldt ook hier wel weer dat je de plek moet achterlaten zoals je hem aangetroffen hebt.

---

Wildkamperen in Frankrijk

Frankrijk kent een beetje dubbele spelregels als het om wildkamperen gaat. Het is officieel alleen toegestaan als je toestemming hebt van de landeigenaar of als je minstens een uur lopen van de dichtstbijzijnde weg gaat wildkamperen, maar er wordt een duidelijk verschil gemaakt tussen wildkamperen (en het daarmee gepaarde kampeergedrag zoals bijvoorbeeld de tafels en stoelen buiten zetten of bij een camper de luifel uitklappen) en bivakkeren. “Bivouac”, een nachtje op dezelfde plek staan, wordt in principe getolereerd en levert vrijwel nooit problemen op. Je kunt dus gerust met een camper of tent op een mooie plekje gaan staan, zolang je maar niet de intentie wekt dat je aan het ‘kamperen’ bent. Overigens is het raadzaam om te zorgen dat je voor 09:00 uur weer vertrokken bent van je kampeerplek. Bij bivakkeren wordt namelijk verwacht dat je er alleen gebruik van maakt tussen 19:00 uur en 09:00 uur. Krom misschien allemaal, maar het biedt dus zeker mogelijkheden om op dat droomplekje te overnachten met je tent of camper.

---

Wildkamperen in Spanje

Ook Spanje is weer zo’n land waar er met dubbele maat wordt gemeten en waar de regels per regio kunnen verschillen. In Catalonië kun je bijvoorbeeld naar hartenlust overal je tent opslaan of je camper parkeren, terwijl in andere regio’s (hoge) boetes gelden voor wildkamperen. Het beste informeer je dus bij de plaatselijke VVV wat gebruikelijk is in de regio. Tevens kent Spanje een aantal zogenaamde “zonas de acampada”, vergelijkbaar met de Nederlandse paalkampeerlocaties. Je mag hier voor 1 of 2 nachten je tent opzetten mits je geen rommel achterlaat en de natuur respecteert.

---

Wildkamperen in Portugal

• De complete gids voor een camperreis door Portugal (wildkamperen)

Officieel is wildkamperen in Portugal verboden, maar de Portugezen zouden de Portugezen niet zijn als ze niet een oogje dicht zouden knijpen. Vooral met de camper mag je in principe overal een nachtje bivakkeren, met uitzondering van Nationale Parken en beschermde natuurgebieden. Wel is het uitkijken (en dan met name in het hoogseizoen) als je in populaire vakantiegebieden vlakbij zee (bijvoorbeeld in de Algarve) wilt gaan wildkamperen.

Er wordt tegenwoordig gedreigd met hoge boetes tot € 2.000 euro. In de meeste gevallen zal oom agent je echter vriendelijk verzoeken om verder te reizen en in sommige gevallen mag je zelfs de nacht nog blijven staan, maar moet je de volgende ochtend dan toch wel echt verder getrokken zijn.

---

Wildkamperen in Italië

Als er één land in Europa is waar men het niet zo nauw met de regels neemt, dan is het Italië wel. Officieel gezien mag je in Italië niet wildkamperen, met uitzondering van Parco Nazionale di Alpi Marittime in Piëmonte waar je tussen 19:00 uur en 09:00 uur mag ‘bivakkeren’. In de praktijk blijkt echter dat (zeker in het laagseizoen) de politie en de carabinieri (een soort van marechaussee in Italië) je rustig voorbij rijden als je ergens staat wild te kamperen. Echter, volgens de officiële wetgeving moet je dus wel uitdrukkelijke toestemming hebben van de politie of de landeigenaar om ergens je tent op te zetten of je camper te parkeren.

---

Wildkamperen in Griekenland

Sowieso nemen ze het in het zuiden van Europa allemaal wat minder serieus qua wetgeving betreft, want ook in Griekenland wordt wildkamperen gedoogd terwijl het bij wet officieel verboden is. De Griekse politie zal het verbod vooral naleven wanneer je er een zooitje van maakt of als de lokale bevolking klaagt. Om problemen te voorkomen kun je het beste kampeergedrag vermijden en de indruk wekken dat je enkel ‘bivakkeert’. Dat laatste wordt in praktisch alle gevallen oogluikend toegestaan door de Griekse autoriteiten.

---

Wildkamperen in de Alpen (Zwitserland en Oostenrijk)

Als er één gebied is waar je hart als wildkampeerder wel een sprongetje van maakt, dan is het het Alpengebied wel. Helaas is wildkamperen in de Alpen niet altijd even goed mogelijk en kun je er in Zwitserland zelfs een boete voor krijgen van maar liefst 10.000 (!!) euro. Per kanton verschillen de regels. Over het algemeen wordt er een oogje dichtgeknepen als je boven de boomgrens bivakkeert, maar het beste win je dus informatie in bij de lokale autoriteiten om te ontdekken wat wél en wat niet mag in de betreffende regio.

---

Wildkamperen in de Balkan

Landen als Slowakije, Kroatië, Bosnië en Herzegovina, Kosovo, Albanië, Macedonië, Montenegro, Servië en Slovenië worden alsmaar populairder als vakantiebestemming en dat is niet zonder reden. De natuur is er adembenemend en de prijzen zijn een stuk aantrekkelijker dan in overige vakantielanden in Europa. Wie wilt gaan wildkamperen in de Balkan kan dat zonder problemen doen in Slowakije, Bosnië en Kosovo. Daar is wildkamperen namelijk officieel toegestaan. In de overige landen is het in de meeste gevallen verboden, maar wordt er een oogje dichtgeknepen als het om ‘bivakkeren’ gaat. Er is echter wel een héééééle grote MAAR als je gaat wildkamperen in dit soort landen: er kunnen namelijk nog mijnen liggen uit de tijd van de Joegoslavische oorlog. Of je het risico wilt nemen om te gaan wildkamperen op die oh-zo mooie stek, is dus een hele andere vraag…

---

---