Wat is een ETF en hoe werkt het?

Het beleggen van je geld kan op termijn soms een heel interessant rendement opleveren. Bij de bank wordt de spaarrente steeds lager – en wellicht verdwijnt deze zelfs volledig – waardoor het investeren van je spaargeld steeds aantrekkelijker wordt. Een zeer populaire vorm van beleggen is via een ETF. Dit is een fonds wat de koers van een reguliere index volgt. In dit artikel leggen we alles uit over de ETF en hoe deze werken, zodat je veilig kunt starten met beleggen in deze zogenaamde trackers.

Wat is een ETF?

Voordat je begint met beleggen is het handig om je te verdiepen in de verschillende termen die je tegen zult komen. Een vaak gehoorde term in de beleggingswereld is de ETF, ook wel tracker genoemd. ETF staat voor Exchange Traded Fund en dit kun je het beste zien als een belegging die de waarde volgt van andere producten die op de beurs verhandeld worden. Deze waarde wijkt (vrijwel) niets af van de onderliggende waarde er is dus in feite een gemaakte kopie. De resultaten die je behaald met een ETF zijn dus identiek aan de resultaten die worden behaald met de onderliggende waarde van de aandelen in de gekozen index. Dit zorgt ervoor dat het beleggen in ETF’s overzichtelijk is en dat verklaart dan ook de populariteit. Hoewel het aanbod in ETF’s niet altijd even ruim was, is het tegenwoordig mogelijk om in vrijwel iedere beleggingscategorie een ETF tegen te komen. Zo kun je een ETF aanschaffen voor onder andere goud, vastgoed, en diverse grondstoffen. Of zelfs hele sectoren, zoals bankaandelen of groene energie.

Hoe werkt een ETF?

In principe kan iedereen een ETF starten en op de markt brengen. De oprichter van de ETF koopt dan de ETF’s van een bepaalde index voor de dezelfde prijs die op dat moment voor dat aandeel wordt betaald op de beurs. Neem bijvoorbeeld de AEX. Deze trackers worden vervolgens gekocht en moeten dan de koers blijven volgen van de originele aandelen waar ze aan gekoppeld zijn. Vanuit dit bezit van aandelen kan jij de ETF aanschaffen en meebewegen op de fluctuaties van de originele koers van het aandeel.

Het verschil tussen een beleggingsfonds en ETF wordt dan ook direct helder.

Een beleggingsfonds wordt namelijk altijd actief beheerd. Dat in tegenstelling tot een ETF, die passief wordt beheerd. Er wordt dus niet actief gehandeld in de ETF’s omdat ze gewoon de koers van de actieve belegging volgen. Er wordt dus eenmalig een verzameling ETF’s of trackers gekocht, die vervolgens passief in waarde vermeerderen of verminderen.

Voordelen ETF

Spreiding. Je kunt binnen een minuut beleggen in soms meer dan honderd bedrijven. Dat heeft als gevolg dat je geen dagen bezig hoeft te zijn met het kiezen van een beleggingsfonds en dat je daarnaast ook veel risico misloopt. Hoe meer bedrijven er gelinkt zijn aan de ETF, hoe kleiner de kans is op verlies.

Lagere kosten. In vergelijking tot reguliere beleggingsfondsen hebben ETF’s veel lagere kosten. Waar je bij een beleggingsfonds vaak 1 tot 2 procent aan kosten moet betalen, ligt dat percentage bij ETF’s vaak 3 tot 5 keer lager. Aan de kostenkant houd je dus een stuk meer over van je rendement.

Hele dag te verhandelen. Aandelen kun je de gehele dag verhandelen, maar beleggingsfondsen niet. Die kun je maar eenmaal per dag verhandelen, waardoor je minder snel nieuwe kansen kunt pakken. Wanneer je ETF’s verhandelt is dit wel mogelijk en ben je in staat de hele dag transacties uit te voeren. Je kunt dus ook veel sneller verkopen als je winst.

Fysieke of synthetische replicatie?

Wanneer je wilt beleggen in ETF’s heb je de mogelijkheid om een fysieke of synthetische replicatie aan te schaffen. De onderlinge verschillen zijn vrij groot en het is dus belangrijk dat je weet waar je in belegt.

Fysieke replicatie

Wanneer je spreekt van fysieke replicatie heeft een beleggingsfonds alle aandelen gekocht die binnen de index horen. Het beleggingsfonds houdt deze beleggingen vervolgens zelf aan dus de ETF is gelinkt aan fysiek gekochte aandelen.

Synthetische replicatie

Bij een synthetische replicatie is geen sprake van het fysiek bezit van aandelen. In deze vorm van ETF’s is er een afspraak gemaakt tussen een geldverstrekker en beleggingsfonds. Dit wordt in beleggingstermen ook wel een derivaat of swap constructie genoemd. Vaak wordt er gebruik gemaakt van een synthetische replicatie wanneer er geen fysieke replicatie mogelijk is.

Risico’s van een ETF

Zwakke ETF
Niet alle ETF halen genoeg kapitaal binnen om overeind te blijven. Zorg er dus voor dat je niet al je geld in een ETF stopt die niet populair is en net nieuw. Hoewel je altijd je geld terugkrijgt wanneer een ETF doodbloedt, moet je hierdoor wel extra belastingen en transactiekosten betalen. Controleer eerst dus even of de ETF wel echt levensvatbaar is.

Marktrisico
Dat je belegt in meerdere bedrijven, wil dat niet zeggen dat alle bedrijven het goed zullen blijven doen. Hetzelfde geldt voor hele sectoren of zelfs landen. Hoewel je misschien minder snel geld verliest dan met een enkel aandeel, moet je er wel rekening mee houden dat je nog steeds risico loopt dat de gehele markt onderuit gaat.

Fysieke of synthetische replicatie
Het risico van synthetische replicatie is dat er een tegenpartij risico ontstaat. Dit is een situatie waarin de tegenpartij van de transactie niet genoeg geld heeft om zijn betalingen te kunnen doen. Dit is een extra risico dat je als belegger loopt wanneer je belegt in deze vorm van ETF’s.

Bij fysieke replicatie kan het voorkomen dat er gebruik gemaakt wordt van het zogenaamde securities lending. Daarbij worden aangekochte aandelen of obligaties uitgeleend aan een derde partij. Ook hierdoor kan er een tegenpartij risico ontstaan.

Hoe kies je een ETF?

Waar wil je in beleggen?
Iedere ETF bestaat uit een andere samenstelling. Dit kan gesorteerd zijn op landen, bedrijven, regio’s, sectoren. Je kunt de keuze dus laten afhangen van persoonlijke voorkeur, maar ook van opkomende sectoren, bedrijven of zelfs hele landen. Afhankelijk van de ETF kan een lokale of landelijke economie bijvoorbeeld een rol spelen in je keuze

De kosten
De kosten voor een ETF spelen ook een rol, voornamelijk omdat deze nogal grote onderlinge verschillen laten zien. Waar je bij de ene ETF slechts 0,1% aan kosten betaalt, kan een andere ETF zomaar 0,5% aan kosten rekenen. Hoewel dit procentueel gezien niet veel lijkt, is het toch 5x zoveel. Maak je een kleine winst, dan kan dit percentage doorslaggevend zijn.

De tracking error
Ondanks dat de ETF zeer nauwkeurig de markt volgt, kan er een kleine marge tussen zitten. Dit wordt de tracking error genoemd. Het liefst wil je deze error zo klein mogelijk hebben, omdat de opbrengst anders kan verschillen van de realiteit.

Vestigingsland ETF
Ook is het relevant om uit te zoeken waar de ETF is gevestigd. Wanneer het gaat om een Nederlandse ETF, dan kun je de dividendbelasting namelijk terugvragen van de belastingdienst. Wanneer je een buitenlandse ETF hebt, kan dividend in het buitenland worden belast en verlies je dus de mogelijkheid om dit terug te vragen bij de Belastingdienst. Dit wordt ook wel dividendlekkage genoemd.

Een ETF aanschaffen is erg makkelijk en zeer populair onder beleggers, maar toch vergt het wat tijd om de constructie helemaal te snappen. Het is daarom ook aan te raden om je eerst verder te verdiepen in de eventuele risico’s die het beleggen in ETF’s met zich mee kan brengen. Wil je meer weten over beleggen? Lees dan ons artikel hoe je kunt leren beleggen. Ben je benieuwd hoe je zo veilig mogelijk kunt beleggen? Lees dan ook ons artikel met tips om te beleggen zonder risico. Wil je het echt heel serieus aanpakken, dan kun je een een cursus beleggen volgen.

Dit artikel is geschreven door Martijn Troch

Zelfstandig ondernemer bij Martijn Troch | Communicatie en Organisatie

LinkedIn