Wat doet een gewichtsconsulent?

Een gewichtsconsulent is iemand die veel kennis heeft van voeding en beweging. Hij of zij kan je daarom helpen om af te vallen of juist aan te komen, maar ook simpelweg informatie bieden over een gezond eet- en bewegingspatroon. Een gewichtsconsulent mag geen mensen behandelen die ziek zijn, of waarbij er een medische of psychische oorzaak is voor hun gewichtsproblemen.

Je kunt bij een gewichtsconsulent terecht met zowel overgewicht als ondergewicht, maar tegenwoordig zijn de meeste mensen met gewichtsproblemen natuurlijk eerder te zwaar dan te licht. De dagelijkse werkzaamheden van een voedingsconsulent bestaan daarom voornamelijk uit het het begeleiden, adviseren en motiveren van mensen die een BMI hebben tussen de 25 en 30 en die op een verantwoorde manier af willen vallen.

Verschil tussen gewichtsconsulent en diëtist

Veel mensen denken dat gewichtsconsulent simpelweg een andere benaming is voor diëtist, maar dat is niet zo. Een gewichtsconsulent helpt gezonde mensen met overgewicht (of ondergewicht) bij het samenstellen van een beter voedingspatroon, om op die manier te kunnen afvallen of juist aan te komen. Een diëtist kan dat ook, maar heeft daarnaast aanvullende medische kwalificaties om mensen te kunnen helpen wanneer hun gewichtsprobleem een medische en/of psychisch oorzaak heeft.

Ook wanneer gezondheidsproblemen en gewichtsproblemen niet aan elkaar gerelateerd zijn zal een diëtist rekening houden met de medische factoren bij het aanpakken van het probleem. Dat is belangrijk, want wat voor een gezond persoon een prima behandelplan is kan voor iemand die ziek is ingrijpende gevolgen hebben.

Het eerste verschil tussen een diëtist en een gewichtsconsulent is dus dat de diëtist naast kennis over gezonde voeding ook beschikt over uitgebreide kennis van medische oorzaken en behandelingen.

Het tweede verschil is dat het beroep diëtist een beschermd beroep is, waarbij je de titel dus alleen mag voeren wanneer je bent ingeschreven in het onafhankelijke Kwaliteitsregister Paramedici. De basis hiervan wordt gevormd door de 4-jarige HBO-opleiding Voeding & Diëtiek, maar de kennis moet doorlopend actueel worden gehouden met nascholing. Om jezelf een diëtist te mogen blijven noemen is het bovendien verplicht om voldoende werkervaring op te (blijven) doen.

De titel gewichtsconsulent is niet beschermd en iedereen mag zich zo dus noemen.

Welke mensen kunnen terecht bij een gewichtsconsulent?

Zoals we al aangaven kun je alleen bij een gewichtsconsulent terecht wanneer er geen medische oorzaak is voor je gewichtsproblemen. Je wordt daarom hoe dan ook bij de gewichtsconsulent nooit een patiënt genoemd, maar een cliënt. De enige uitzondering daarop is wanneer je diabetes type 2 hebt, dan mag je wel gewoon door een gewichtsconsulent geholpen worden.

Kinderen tussen 4 en 18 jaar mogen alleen met informatie worden geholpen door een voedingsconsulent. Wanneer het nodig is om iets aan het voedingspatroon te veranderen moet het kind echter altijd (via de huisarts) bij een diëtist in behandeling.

In de praktijk betekent dit de volgende categorieën mensen vaak het beste bij een gewichtsconsulent terecht kunnen:

• Gezonde mensen met overgewicht en een maximum BMI van rond de 30 die af willen vallen of op gewicht willen blijven.
• Gezonde mensen met ondergewicht en een minimum BMI van rond de 18 die aan willen komen of op gewicht willen blijven.
• Volwassen met diabetes type 2 die af willen vallen en gezonder willen gaan eten.
• Kinderen tussen 4 en 18 jaar die informatie willen over een gezond eetpatroon en voldoende lichaamsbeweging (maar deze mogen niet daadwerkelijk behandeld worden).
• Iedereen die graag gezonder wil gaan eten en daar informatie over zoekt.

Waar kan een gewichtsconsulent je bij helpen?

De eerste taak van een gewichtsconsulent is om helder te krijgen waardoor er bij jou een gewichtsprobleem is ontstaan. Pas dan kan er namelijk een plan worden opgesteld om dit te gaan verbeteren. Dit is ook het punt waarop je alsnog kunt worden doorverwezen naar je huisarts of een diëtist, wanneer wordt vermoed dat je gewichtsproblemen toch een medische of psychische oorzaak hebben.

Als dat niet het geval is en je gewoon gezond bent maar wel aan je gewicht moet werken, dan kan de gewichtsconsulent je daar op de volgende manieren mee helpen:

• Informatie geven over de manier waarop overgewicht ontstaat en hoe je spijsvertering en stofwisseling werken.
• Hulpmiddelen aanreiken om vaker voor een gezonde optie te kiezen, waar bijvoorbeeld ook uitleg bij hoort over hoe je informatie op verpakkingen moet lezen.
• Je motiveren en coachen bij het veranderen van je voedings- en bewegingspatroon.
• Een gezond streefgewicht bepalen waar je in een rustig tempo naartoe kunt werken.
• Een voedingsplan opstellen waarmee je het samen vastgestelde streefgewicht kunt bereiken.
• Een plan opstellen om aan meer lichaamsbeweging te komen.

Werkwijze van de gewichtsconsulent

De werkwijze van een gewichtsconsulent is natuurlijk niet uniform en elke consulent kan dit net weer wat anders doen. Toch verloopt een behandelingstraject in de meeste gevallen via ongeveer dezelfde stappen:

Stap 1: Het intakegesprek

De eerste stap is het intakegesprek. Daarin vraagt de gewichtsconsulent je alles wat nodig is om zich een goed beeld te kunnen vormen van je gewichtsproblemen en hoe die zijn ontstaan. Niet alleen je persoonlijke gegevens worden vastgelegd, zoals je leeftijd, je gewicht en je lichaamslengte, maar er wordt ook meteen een beeld geschetst van je dagelijkse voedingspatroon in combinatie met de lichaamsbeweging die je krijgt. Aan de hand daarvan wordt er een begeleidingsplan opgesteld. Voor je intakegesprek is het daarom vaak slim om ongeveer een week lang een eetdagboek bij te houden.

Stap 2: Het begeleidingstraject doorlopen

Hoe lang het behandeltraject duurt ligt natuurlijk voor een groot deel aan de omvang van je gewichtsprobleem. De nadruk ligt bij een gewichtsconsulent altijd op een gematigde gewichtsverandering, die voortkomt uit een structurele verandering van je eetpatroon en/of hoeveel je beweegt.

Dat betekent dus ook dat het wel even kan duren voordat je het streefgewicht hebt behaald. Het is tijdens de behandelperiode vrij gebruikelijk om elke week een voortgangsgesprek te hebben, waarbij je meestal wordt gewogen. Je kunt dan ook al je vragen stellen en problemen bespreken die je bent tegengekomen.

Stap 3: De nazorg

Een succesvol dieet is niet iets voor de korte termijn, maar juist iets voor de lange adem. Dat is iets wat vrijwel alle gewichtsconsulenten zullen onderstrepen. Daar past dus ook een bepaalde mate van nazorg bij, want wie zich na verloop van tijd weer in oude patronen weg voelt glijden kan het beste snel aan de bel trekken om erger te voorkomen.

Veel gewichtsconsulenten bieden daarom de mogelijkheid om 1 of 2 keer per jaar een controleafspraak te hebben waarbij mogelijke problemen besproken kunnen worden. Omdat je inmiddels zelf zoveel hebt geleerd over goede voeding en voldoende beweging kun je daar dan in de regel weer prima een tijd mee uit de voeten.

Zelf gewichtsconsulent worden?

Als gewichtsconsulent je een leuk beroep lijkt dan kun je kiezen uit meerdere opleidingen, die je allemaal voorbereiden op het centrale examen van examenbureau TCI. Als je dat examen met succes aflegt krijg je het diploma Gewichtsconsulent. Daarna kun je aan de slag als zelfstandig gewichtsconsulent, of in dienst treden bij een andere praktijk.

Het officiële diploma is niet alleen belangrijk voor jezelf, want je kunt cliënten laten zien dat je kennis van zaken hebt, maar het is ook een vereiste om lid te mogen worden van de Beroepsvereniging Gewichtsconsulenten Nederland (BGN). Deze vereniging behartigt de belangen van alle aangesloten gewichtsconsulenten. Om je te helpen bij het kiezen van een goede opleiding staat er altijd een actuele lijst met opleidingsinstituten op de website van BGN.

Er kan daarbij onderscheid worden gemaakt tussen afstandsonderwijs (waarbij je thuis schriftelijk en via internet de hele opleiding doet) of klassikaal onderwijs waarbij je ook echt naar school gaat. Wat voor jou de beste optie is kun je natuurlijk alleen zelf bepalen, want de een vindt het heerlijk om een studie helemaal zelf te kunnen doen in eigen tijd, terwijl iemand anders juist weer veel baat heeft bij de structuur die een klassikale opleiding je kan geven.

Dit artikel is geschreven door Dik de Graaf

Fanatiek blogger voor Dik.nl en altijd op zoek naar diepgang. Bijt zich helemaal vast in een onderwerp om alles tot in de puntjes uit te zoeken. Gek op reizen, sporten en lezen.

Website