Wat is een diëtist?

Diëtist. Voedingsdeskundige. Voedingsconsulent. Gewichtsconsulent. En Afvalcoach. Allemaal termen die vaak in 1 adem genoemd worden terwijl ze wel allemaal iets anders betekenen. In dit artikel vertellen we je wat een diëtist precies is, wat de verschillen zijn met voedingsdeskundigen en voedingsconsulenten en waar hij of zij je precies bij kan helpen.

Wat is een diëtist precies?

Om maar meteen met de deur in huis te vallen: een diëtist is iemand die is opgeleid om alle aandoeningen die met voeding te maken hebben, te behandelen. Er prijkt een mooi HBO diploma aan de muur bij de diëtist: die van de HBO-opleiding Voeding & Diëtiek. Sommige diëtisten studeren daarna nog door. Veelal ronden ze in dat geval de WO-studie gezondheidswetenschappen af.

Een diëtist behandelt dus niet alleen maar mensen die willen afvallen. Ook mensen met diabetes, een hoge bloeddruk of een (te) hoog cholesterolgehalte kloppen aan bij de diëtist. Een aantal mensen mag enkel door een diëtist behandeld worden. Hierbij gaat het om kinderen, zwangeren, mensen met obesitas en mensen met eetstoornissen zoals boulimia, binge eating disorder en anorexia. Ook mensen die te kampen hebben met voedselallergieën en voedselintoleranties mogen enkel door een erkend diëtist behandeld worden.

Wat onderscheidt een diëtist van de rest?

Voorgaande brengt ons automatisch bij de overige termen die in de volksmond door elkaar heen gebruikt worden. Zo geeft een gewichtsconsulent enkel advies en begeleiding bij mensen met een licht overgewicht (BMI van 25 tot 30). Kinderen met overgewicht mogen enkel behandeld worden wanneer de consulent een erkende specialisatie heeft afgerond. Kort door de bocht kun je stellen dat een diëtist een veel uitgebreidere opleiding heeft genoten en daardoor veel specifieker te werk kan gaan dan een gewichtsconsulent of een afvalcoach. Voor deze laatste groep is zelfs geen opleiding vereist. Iedereen kan zich afvalcoach noemen. De titel is (in tegenstelling tot diëtist) niet beschermd. Gewichtsconsulentes hebben doorgaans wel een vorm van opleiding gevolgd, maar veelal gaat het hier om thuisstudies of (zeer) korte trajecten van bijvoorbeeld een half jaar of een jaar.

Een ander groot verschil is dat een diëtist is ingeschreven in het onafhankelijke Kwaliteitsregister Paramedici en iedere 5 jaar moet laten zien dat er voldoende werkervaring is opgedaan en voldoende bij- en nascholing heeft plaatsgevonden. Zorgverzekeraars eisen bij het afsluiten van een contract in veel gevallen dat een diëtist is ingeschreven in het Kwaliteitsregister Paramedici. Je behandeling bij een diëtist krijg je in veel gevallen dan ook gewoon vergoed.

De term voedingsdeskundige of voedingsconsulent is net als de afvalcoach niet beschermd. Iedereen mag zich in principe voedingsdeskundige of voedingsconsulent noemen, maar in sommige gevallen heeft een professionele voedingsdeskundige de WO-studie Voeding & Gezondheid afgerond. Echter laat de praktijk vaak zien dat studenten die deze studie volg(d)en, veelal doorstuderen en zich met andere zaken bezig houden tijdens hun loopbaan dan deskundig advies geven over voeding. Desalniettemin kan het voorkomen dat een voedingsdeskundige wel degelijk een studie heeft afgerond op WO niveau en dus letterlijk alles over voeding en gezondheid weet.

Wanneer ga je naar de diëtist?

Omdat een diëtist verregaande kennis heeft van voeding, gezondheid en op medisch vlak klop je doorgaans niet voor elk wissewasje bij een diëtist aan. Iemand die een paar kilo te zwaar is en begeleiding nodig heeft kan in principe prima terecht bij een gewichtsconsulent of een voedingsdeskundige. Zijn je problemen serieuzer van aard, dan ga je doorgaans wél naar een diëtist.

Denk daarbij dus aan ernstig overgewicht (BMI boven de 30), maar bijvoorbeeld ook bij ernstig ondergewicht (al dan niet vanwege een eetstoornis als anorexia). Ook mensen met hart- en vaatziekten, maag- en darmklachten, voedselovergevoeligheid of voedselallergieën worden vaak doorverwezen naar de diëtist. Samen met de diëtist wordt de aard van het probleem vastgesteld en zal de diëtist met een ‘plan-de-campagne’ komen. Er wordt een zeer specifiek dieet vastgesteld waarmee de problemen worden verholpen of tot een minimum worden beperkt. De diëtist helpt je niet alleen bij het opstellen van het stappenplan, maar begeleidt je ook tijdens het proces en voorziet je van motivatie op de momenten dat je het moeilijk hebt. Wie wel eens een dieet heeft gevolgd weet wel hoe moeilijk dit soms kan zijn. Een terugval ligt altijd op de loer en je diëtist helpt je bij deze moeilijke momenten zodat je de ingeslagen weg naar een gezonder lichaam gemakkelijker weet vol te houden.

Diëtist en zorgverzekering

Een erkend diëtist is -zoals je hebt kunnen lezen – ingeschreven in het Kwaliteitsregister Paramedici. Daarmee valt een diëtist in hetzelfde rijtje als bijvoorbeeld een fysiotherapeut, ergotherapeut of logopedist. In veel gevallen heeft de diëtist dan ook contracten afgesloten met de zorgverzekeraars en wordt zijn of haar behandeling vergoed door de zorgverzekering. Je basisverzekering vergoedt in principe altijd 3 uur dieetadvisering per kalenderjaar. Dit is volgens de wet vastgesteld en geldt sinds 1 januari 2014. Als je aanvullend verzekerd bent bestaat de kans dat je meer uren vergoed krijgt. Dit is geheel afhankelijk van het aanvullende pakket van jouw zorgverzekeraar. In sommige gevallen krijg je de vergoeding alleen als je bent doorgestuurd door een (huis)arts. Lees dit dus even goed na in de polisvoorwaarden of raadpleeg je zorgverzekeraar als je er niet zeker over bent.

Waar vind ik een diëtist?

Een betere vraag is misschien: waar niet? Als je een zoekopdracht in Google plaatst zal je bedolven worden in zoekresultaten en in vrijwel elke gemeente in Nederland is er wel een gediplomeerde diëtist te vinden. Niet gek, want overgewicht en obesitas (maar ook andere voedingsgerelateerde gezondheidsproblemen) komen steeds vaker voor onder de bevolking. Aan de andere kant wordt er ook steeds meer duidelijk over het voedsel dat we vandaag de dag nuttigen en kunnen diëtisten zeer specifieke voedingsplannen en/of diëten samenstellen die ervoor zorgen dat je weer helemaal fit en gezond wordt. En vooral ook blijft, want dat is uiteindelijk toch wel het voornaamste.

Heb je een diëtist gevonden, maar ben je niet helemaal zeker of hij of zij officieel gediplomeerd is? Dan kun je een kijkje nemen in het Kwaliteitsregister Paramedici. Je vindt hier een overzicht van alle erkende diëtisten in Nederland zodat je zelf kunt controleren of je met een echte diëtist te maken hebt of een verkapte voedingsdeskundige of gewichtsconsulent die onterecht de titel draagt.

Ben je niet helemaal zeker of je bij een diëtist te rade moet gaan of eerder bij een gewichtsconsulent of voedingsdeskundige? Win dan eventueel informatie in bij de huisarts. Deze kan je eenvoudig doorverwijzen naar de specialist die het beste bij jouw situatie past en in het geval van de diëtist, weet je in dat geval ook direct zeker dat je eerste bezoek vergoed zal worden door je zorgverzekering.

Dit artikel is geschreven door Dik de Graaf

Fanatiek blogger voor Dik.nl en altijd op zoek naar diepgang. Bijt zich helemaal vast in een onderwerp om alles tot in de puntjes uit te zoeken. Gek op reizen, sporten en lezen.

Website