Wat zijn de voornaamste oorzaken van haaruitval?

Iedereen – ongeacht hoe jong of oud je ook bent – verliest wel eens wat haar. Tijdens het kammen of tijdens het in model brengen van het kapsel bijvoorbeeld. Gemiddeld verliezen we zo’n 100 haren per dag. En dat is geen reden voor paniek. Wanneer je echter veel meer haren per dag verliest en er steeds minder haren over blijven, dan kan dat zorgelijk zijn en is er mogelijk iets aan de hand. In dit artikel leggen we uit wat er precies aan de hand kan zijn en hoe je mogelijk haaruitval tegen kan gaan.

Je genen bepalen het (grotendeels)

De één kan gezegend zijn met een weelderige bos haar, de ander moet het misschien doen met minder. Hoeveel haar er op je hoofd en lichaam groeit en uiteindelijk blijft staan, is grotendeels genetisch vastgelegd. Het kan zijn dat – wanneer bijvoorbeeld je grootvader vroeg kaal is geworden – jij ook op een jonge leeftijd je haar zult verliezen. Daar kun je vrij weinig aan doen en het is vaak een kwestie van “gewoon” accepteren. Natuurlijk zijn er nog oplossingen zoals haartransplantatie, maar dat is voornamelijk een manier om dunne en kalende plekken op het hoofd te verhelpen. Die flinke bos krullen die je eerst had, zul je zeker niet volledig terugkrijgen als die eenmaal verdwenen is.

Kaal worden door haaruitval

Hoe je het ook wendt of keert; veel haarverlies of kaal worden is nooit leuk. Zeker niet op jonge leeftijd. Het kan het zelfvertrouwen beschadigen en je het idee geven dat je minder aantrekkelijk bent. Afhankelijk van hoeveel waarde je aan je haar hecht. Over het algemeen kunnen we stellen dat het voor mannen wat minder erg is om haar te verliezen dan voor vrouwen. Vrouwen besteden in de regel namelijk significant meer tijd aan het kapsel en verzorgen hun haar beter (uitzonderingen uiteraard daargelaten). Wanneer een vrouw te maken krijgt met flinke haaruitval, dan is dat vaak reden voor grote paniek. Logisch, gezien de aandacht die uitgaat naar uiterlijke verzorging en het vernietigende effect op het zelfbeeld dat de kans op kaal worden teweeg brengt.

Het klinkt als het intrappen van een open deur en dat is het eigenlijk ook: kaal worden is het gevolg van haaruitval. Toch wilt haaruitval niet per definitie zeggen dat je ook daadwerkelijk (helemaal) kaal wordt. En haaruitval hoeft zeker niet altijd genetisch bepaald (lees: erfelijk) te zijn. Haaruitval kan diverse andere oorzaken hebben. En hoewel het vaak beweerd wordt, is het veelvuldig dragen van een pet of hoed of het kleuren van je haar geen reden voor haarverlies. Welke oorzaken dan wel mogelijk ten grondslag kunnen liggen aan haaruitval, lees je in de volgende alinea’s.

Haaruitval door vitaminetekort

Als je lichaam niet voldoende vitaminen en mineralen binnenkrijgt, dan kan dat vervelende gevolgen hebben. Haaruitval is er daar één van. Daarbij moeten we wel vermelden dat er dan sprake moet zijn van een ernstig vitamine- en mineralentekort, alvorens haaruitval op gaat treden. In het geval van een ernstig tekort zul je zeer waarschijnlijk eerst of gelijktijdig te maken krijgen met andere symptomen. Vitaminen en mineralen zijn namelijk essentieel voor een goed functioneren van ons lichaam. Wanneer het gaat om vitamines die een rol spelen bij het tegengaan van haaruitval, gaat het voornamelijk om de volgende vitaminen: vitamine H of B8 (vitaminen die zorgen voor de groei en het herstel van haar) en vitamine A, vitamine B complex en vitamine C (vitaminen die onder andere verantwoordelijk zijn voor de gezondheid van het haar).

Met name de B-vitaminen – die zorgen voor de aanmaak van rode bloedcellen welke nodig zijn om zuurstof te transporteren door het lichaam en dus ook naar de haarzakjes – zijn vitaminen die nodig zijn bij de strijd tegen haaruitval. Een tekort aan B-vitaminen kan een oorzaak zijn voor het uitvallen van het haar, maar kan ook tot andere klachten leiden zoals vermoeidheid en problemen met concentratie. Qua mineralen speelt ijzer (of een tekort daaraan) een rol bij haaruitval. IJzer zorgt er namelijk voor dat zuurstof via het bloed getransporteerd wordt door het hele lichaam. Een tekort aan ijzer betekent dat er minder zuurstof via het bloed getransporteerd wordt, wat een negatief effect heeft op de gezondheid van de haarzakjes en daarmee het haar.

Wanneer je last hebt van haaruitval en je vermoedt dat dit te maken heeft met een vitamine- en/of mineralentekort is het overigens geen goed idee om in het wilde weg willekeurig supplementen te gaan slikken. Veel beter is het om bloed te laten prikken bij de huisarts, zodat je inzicht hebt in welke vitaminen en mineralen je lichaam precies nodig heeft.

Haaruitval bij mannen

Eerder in dit artikel hebben we aangegeven dat het voor mannen wat minder erg is om kaal te worden dan voor vrouwen. Dat heeft er ook mee te maken dat mannen over het algemeen sneller kaler worden dan vrouwen en dat het bij mannen eerder maatschappelijk geaccepteerd wordt. Maar liefst 70% procent van alle mannen krijgt vroeg of laat te maken met lichte of zware haaruitval. De meest voorkomende oorzaak van haaruitval bij mannen wordt Alopecia Androgenetica genoemd. Dit is een vorm van haaruitval die begint bij de kruin maar vrijwel nooit leidt tot volledige kaalheid. Alopecia Androgenetica wordt veroorzaakt door het omzetten van het hormoon testosteron in dihydrotestosteron, waarmee het haar sneller gaat groeien. Zodoende raak je sneller door je haar heen en is de koek op een gegeven moment op. Uit één haarzakje groeien namelijk maar maximaal 20 haren.

Het uitvallen van haar kan – zoals eerder aangegeven – te maken hebben met erfelijke factoren, maar het kan ook te maken hebben met bijvoorbeeld (fysieke of psychische) stress. En die kan in verschillende vormen voorkomen, zoals hoge koorts (een aanslag op het lichaam) of paniekaanvallen of angsten. Door stress kan de haarwortel stoppen met groeien en vallen de haren makkelijker uit (bijvoorbeeld bij het kammen van het haar). Haaruitval bij stress is in de meeste gevallen tijdelijk, maar het kan ook jaren duren. Zeker wanneer de stress aanhoudt. Andere oorzaken van haaruitval bij mannen zijn het gebruik van bepaalde geneesmiddelen, huidaandoeningen (zoals schimmels) en roken en alcoholmisbruik.

Haaruitval bij vrouwen

Haaruitval wordt over het algemeen als een typische mannelijke aandoening gezien. Het is echter een feit dat ook vrouwen te maken kunnen krijgen met haaruitval en dat is voor de meeste vrouwen één van de grootste nachtmerries. Niet gek, aangezien er niet alleen sprake kan zijn van het verliezen van de haren,  maar ook van het verliezen van het gevoel van vrouwelijkheid. De haren van de vrouw en het gevoel van vrouwelijkheid zijn namelijk onlosmakelijk met elkaar verbonden.

Haaruitval bij vrouwen kan diverse oorzaken hebben. Zo kan haaruitval – net zoals bij mannen – ontstaan door fysieke en/of psychische stress. Een zware belasting van het lichaam door een ziekte of een burn-out kunnen ervoor zorgen dat de haren stoppen met groeien en makkelijker uit het hoofd vallen. Ook kan een niet goed functionerende schildklier een oorzaak voor haaruitval zijn. De schildklier is verantwoordelijk voor de stofwisseling en groei middels de afgifte van het schildklierhormoon. Een onder- of overproductie kan van invloed zijn op het uitvallen van het haar. Daarnaast kan een overschot of een tekort aan dit hormoon depressies, vermoeidheid en gewichtstoename veroorzaken. Vrouwen krijgen in de regel vaker te maken met schildklierafwijkingen dan mannen.

Haaruitval bij zwangerschap

Over hormonen gesproken: vrouwen die zwanger raken kunnen ook te maken krijgen met haaruitval. Hoewel het tijdens de zwangerschap kan voorkomen dat het haar voller wordt en meer glans krijgt, kan het ook voorkomen dat de haren naarmate de tijd verstrijkt droog worden en de zwangere vrouw te maken krijgt met haaruitval. Dat komt omdat tijdens de zwangerschap veel hormonen geproduceerd worden, die van grote invloed zijn op de conditie van het haar. Deze hormonen versnellen namelijk het groeiproces van het haar, waardoor de haren sneller bij het eindstation aankomen en het hoofd gaan verlaten. Zo kan het zomaar voorkomen dat er in de laatste maanden van de zwangerschap ’s ochtends na het wakker worden ineens plukken haren op het kussen liggen. En dat kan gerust even schrikken zijn. Daarbij mag ook niet vergeten worden dat een zwangerschap veel stress met zich mee kan brengen, wat ook weer van invloed kan zijn op het uitvallen van haar. Haaruitval tijdens en na de zwangerschap is in de meeste gevallen tijdelijk. Als de hormoonhuishouding weer op orde is, zal het haar weer normaal gaan groeien.

Wat te doen bij haaruitval

Het beste wat je kunt doen om haaruitval tegen te gaan is je lichaam in opperbeste staat te behouden. Dit doe je door goed op je voeding te letten, ervoor te zorgen dat je voldoende vitaminen binnenkrijgt en regelmatig je lichaam te trakteren op beweging. Dat zal niet alleen bevorderlijk zijn voor je algemene gezondheid, maar het zal ook helpen om stress te verminderen. En stress is – zoals je hebt kunnen lezen – één van de grootste boosdoeners wanneer het gaat om haaruitval.

Zit je met je handen in het haar en heb je vervolgens letterlijk haar in je handen (ondanks een goede lichaamsverzorging en voldoende ontspanning), dan kan het geen kwaad een bezoek te brengen aan de huisarts om mogelijk tot een oplossing te komen. Houd er in ieder geval rekening mee dat je haaruitval erfelijk kan zijn en je het zult moeten accepteren, hoe moeilijk dat ook is.

Een laatste oplossing is nog om een haartransplantatie te laten doen, maar dit is niet altijd mogelijk en ook niet altijd dé oplossing. Mocht je het tóch overwegen, raadpleeg dan een specialist zodat je goed geïnformeerd wordt over de mogelijkheden. Een haartransplantatie is tenslotte een duur grapje. In de meeste gevallen gaat het al gauw om duizenden euro’s. Maar aan de andere kant: als je daarmee je zelfvertrouwen weer terug krijgt in een situatie waarin je helemaal radeloos bent, dan is het de forse investering ongetwijfeld waard.

Dit artikel is geschreven door Dik de Graaf

Fanatiek blogger voor Dik.nl en altijd op zoek naar diepgang. Bijt zich helemaal vast in een onderwerp om alles tot in de puntjes uit te zoeken. Gek op reizen, sporten en lezen.

Website