Hoe kun je beleggen in goud?

Goud is een van de oudste betaalmiddelen ter wereld. Duizenden jaren geleden werd er namelijk al betaald met gouden munten. Deze waren niet bedrukt met de waarde van de munten zoals wij tegenwoordig hebben met de euro, maar de munten (of klompjes) waren letterlijk hun gewicht in goud waard. Door de zeldzaamheid van goud is de goudhandel ook één van de meest stabiele markten te die er is. Het is niet voor niks dat kluizen van banken in vele landen afgeladen vol liggen met gouden staven. Deze staven dienen om eventuele economische crisissen op te vangen. In dit artikel leggen wij uit hoe je in goud kunt beleggen en wat er allemaal bij komt kijken.

Waarom beleggen in goud?

Er zijn talloze redenen te bedenken waarom je zou moeten investeren in geld. Hieronder zetten wij er enkele voor je op een rijtje.  

1. Goud is een tastbaar goed

Al het geld dat jij op de bank hebt staan bestaat uit niets minder dan eentjes en nulletjes. Niets zeggende cijfers, totdat je het geld daadwerkelijk uit een pinautomaat trekt. Goud is iets compleet anders. Er is enorm veel moeite gedaan om het uit de grond te halen, om te smelten en vervolgens op te slaan in een fysieke kluis. Voor veel mensen heeft goud dan ook een extra waarde, die vooral al een idealistische grondslag heeft.   

2. Goud is direct inwisselbaar voor geld

Wanneer geld van de aardbodem zou verdwijnen, is goud een prima vervangend betaalmiddel. Goud werd duizenden jaren voor het uitvinden van het digitale geld al gebruikt als betaalmiddel en ruilmiddel. Het is betrekkelijk waardevast, gemakkelijk te vervoeren, de waarde is eenvoudig te bepalen en het is vrijwel slijtvast. Daarnaast is goud zeldzaam en omdat het een grondstof betreft, ook niet na te maken door valsemunters. Uiteraard wordt dit wel geprobeerd, maar is het altijd mogelijk om nep goud van echt goud te onderscheiden. Goud heeft in die zin dus een betrouwbaardere reputatie dan papiergeld, wat regelmatig wordt nagemaakt en in roulatie gebracht wordt. 

3. Goud is waardevast

De waarde van ons geld is grotendeels afhankelijk van de politiek, inflatie, deflatie en andere waardeverminderingen. Dit in tegenstelling tot de waarde van goud wat over het algemeen een vrij vaste waarde heeft. Uiteraard reageert ook de waarde van goud op al deze invloeden, maar in de regel veel minder agressief dan valuta. Hoewel goud over de afgelopen jaren wel een stuk meer waard is geworden, kun je ervan uitgaan dat de waarde van goud redelijk vast is. Het is dus altijd een veilige grondstof om op terug te vallen wanneer de eigen valuta van een land flink devalueert. Voornamelijk omdat het goud een fysieke grondstof betreft is het voor veel mensen en zelfs landen een zeer belangrijke belegging om achter de hand te houden als er een economische crisis ontstaat.

4. Vraag en aanbod

De productie van goud neemt al jaren iets af. Dit terwijl de mondiale vraag hetzelfde blijft of zelfs aantrekt. Het is dus een logisch gevolg dat de waarde van goud stijgt, parallel met de vraag naar het goud. Vooral na de economische crisis in 2008 schoot de prijs van goud omhoog. Dit kwam met name omdat veel economieën terugvielen op hun voorraden met goud. Ook kregen veel investeerders tijdens de crisis een impuls om te beleggen in goud, wat ook resulteerde in een hogere prijs.   

Hoe kun je in goud beleggen?

Er zijn vele manieren hoe je kunt beleggen in goud. Je kunt dat doen in bijna alle fases die gemoeid zijn met het creëren van gouden staven of munten. Hieronder noemen wij de meest voorkomende manieren.  

1. Exchangetradefunds – ETF

ETF’s staan bekend onder diverse namen, waaronder indexfonds en Exchange Traded Commodoties (ETC). In het geval van een ETF maak je een investering die wordt gekoppeld aan de koers van een bepaalde index of grondstof. De eerste ETF werd in 2004 gelanceerd in de Verenigde Staten. Sindsdien is het mogelijk om geld verdienen door investeringen te koppelen aan de resultaten van bepaalde koersen, in dit geval dus goud. Voor veel beleggers is het investeren in een Exchange Traded Fund ideaal omdat je geld investeert in goud dat je niet zelf in het bezit zult krijgen. Op deze manier kun je dus vrij eenvoudig en veilig deelnemen aan het beleggen in goud, of andere grondstoffen zonder je zorgen te maken over opslag of verzekeringen.

2. Fysiek goud

Natuurlijk is de meest basale vorm van het beleggen in goud, het daadwerkelijk kopen van goudstaven of ander fysiek goud. Over het algemeen kun je kiezen uit gouden munten, die vaak door overheden worden uitgegeven, of goudbaren. Deze laatste zijn goudstaven die worden uitgegeven door gecertificeerde smelterijen. Wanneer je fysiek goud wilt bezitten zijn er een aantal dingen die daarbij komen kijken. 

LBMA-certificaat
Wanneer je zeker wilt weten te dat je je gouden baren koopt die voldoen aan bepaalde zuiverheidseisen, maar ook internationaal worden erkend, moet je investeren in een goudbaar met LBMA–certificaat. Deze staven bezitten namelijk een ‘Good Delivery’ keurmerk wat betekent dat er hoge eisen zijn gesteld aan het produceren van het goud. Op de website van het LBMA kun je zien welke goudstaven er voorzien zijn van een ‘Good Delivery’ keurmerk. Goudproducenten die voldoen aan het keurmerk zijn bijvoorbeeld Umicore, Heraeus en Valcambi. 

Btw
Wanneer het goud dat je koopt voldoet aan bepaalde eisen, kan het vrijgesteld worden van Btw. Als eerste voorwaarde moet het goud geleverd zijn in een voor goudmarkten acceptabel gewicht. Daarnaast moet ook de zuiverheid van het goud tenminste 99,5 procent bedragen. Veel van de goudstaven met een LBMA-certificaat bevatten een zuiverheid van 99,9 procent. Indien je dus investeert in dit soort goudstaven, hoef je daar dus geen Btw over te betalen omdat er wordt gesproken van beleggersgoud.   

3. Goud handelen via een CFD

Voor beginnende beleggers kan het interessant zijn om te starten met beleggen via een online broker. Je hebt dan betrekkelijk weinig geld nodig om jezelf in te kopen en je kunt vaak op de website van deze Broker oefenen met een test account. Op die manier kun je er gauw achter komen of je op deze manier wilt investeren in goud. CFD staat voor Contract For Difference, wat betekent dat je investeert met een soort hefboomeffect. Je investeert dus bijvoorbeeld €500, maar dit bedrag telt op de markt voor €3000 mee. Wanneer je winst maakt, maak je dan ook echt een grote winst. Uiteraard geldt helaas hetzelfde wanneer de aandelen minder waard worden. Het spreekt voor zich dat het handelen via een CFD flinke risico’s met zich mee kan nemen. Je dient je dus altijd goed in te lezen over de risico’s die je loopt wanneer je handelt via een CFD omdat je zelfs meer kunt verliezen dan je inzet. CFD’s worden regelmatig gebruikt voor ‘day brokers’ die dezelfde dag kopen en verkopen.  

4. Beleggen in goudmijnen

Goud moet ergens vandaan komen en ook het delven wordt dus door iemand gedaan. Daarom kun jij ook geld investeren in de goudmijn waar het goud wordt opgegraven. In dit geval investeer je geld in het bedrijf wat een goudmijn exploiteert, zichzelf bezighoudt met delven of de juist investeringen gebruikt voor het zoeken naar nieuwe goudmijnen. Omdat je investeert in een bedrijf kun je een groot risico lopen met je investering. Aan de andere kant is het ook eenvoudiger om veel winst te behalen bij het investeren in een goudmijn. Het grootste risico dat je loopt bij een investering in zijn faillissement van het bedrijf. In dat geval kun je in een klap al je geld kwijt zijn.  

5. Beleggen in goud accounts

Via diverse beleggingsorganisaties kun je de mogelijkheid geboden krijgen voor het openen van een goud account. Dit is in feite een bankrekening voor goud en je hebt twee soorten die je kunt afsluiten.  

Allocatedaccounts 
Wanneer je investeert in een allocated account is duidelijk waar het goud van jouw investering ligt opgeslagen. Vaak is dit in een kluis van een daartoe aangewezen onderneming. Het geld dat je hebt gekocht krijgt vervolgens een kenmerk en een label en mag niet worden verkocht door de bewaarder van het goud. Het is in dat geval dus echt jouw eigendom dat wordt bewaard door iemand anders. Uiteraard moet je wel een vergoeding betalen voor het bewaren en verzekeren van het goud dat ligt opgeslagen.  

Unallocatedaccounts
Je kunt er ook voor kiezen om in goud te investeren zonder dat je weet waar dit zich bevindt. In dat geval kies je voor een unallocated account. Je krijgt in dit geval dus geen specifiek goud toegewezen. Een voordeel is dat je hier geen verzekeringskosten of opslagkosten voor hoeft te betalen. Een nadeel kan zijn dat je niet precies weet waar het goud zich bevindt en dat het minder voelt alsof het echt jouw investering is. Risico dat deze investering met zich meeneemt is dat je afhankelijk bent van de kredietwaardigheid van de onderneming die het goud voor jou in bewaring heeft genomen. Het opslaan van goud via een unallocated account wordt voornamelijk gebruikt wanneer er sprake is van een grote hoeveelheden goud, bijvoorbeeld voor een centrale bank.  

Kleinere beleggers kunnen gebruik maken van onder andere een #Gold Pool’ account. Hierbij krijg je als deelnemer een klein onderdeel van een bankrekening voor goud. Een deel van deze pool heeft het goud daadwerkelijk in bezit. Daarom is het mogelijk om binnen enkele dagen het goud fysiek in bezit te hebben wanneer je dat verlangt. 

Hoe wordt de prijs van goud bepaald en geregistreerd?

De markt voor grondstoffen zoals goud is 24 uur per dag actief. Dat houdt in dat de prijs van goud ook 24 uur per dag wordt gewijzigd. Na iedere transactie van verkocht goud wordt er een seintje gegeven aan data leveranciers die dit soort gegevens opslaan. Voorbeelden van dit soort leveranciers zijn Reuters en Bloomberg, die beide continue de goudprijs updaten. Op deze manier ben je dus altijd op de hoogte van de op dat moment geldende prijs en kun je dus ook de koersen eenvoudig in de gaten houden.   

Let er wel op dat je bij de aankoop en verkoop van goud dezelfde wisselkoers betaald als bij normale valuta. Wanneer je je bank of goudhandelaar benaderd kun je goud kopen en verkopen tegen de op dat moment geldende tarieven. Daarbovenop wordt een laatprijs of biedprijs gerekend. Wanneer je goud koopt zul je een laatprijs moeten betalen, waardoor je net iets meer betaalt dan de daadwerkelijke prijs van het goud op dat moment. Wanneer je het goud verkoopt krijg je een iets lagere prijs dan de op dat moment geldende contant prijs. Het verschil tussen de laatprijs en biedprijs wordt ook wel de spread genoemd. De hoogte van deze spread is afhankelijk van de handelaar met wie je zaken doet, maar ook van de hoeveelheid goud die je besluit te kopen of verkopen. In de regel geldt dat hoe meer je verkoopt of koopt, hoe beter de prijs is die je krijgt.  

Wanneer je besluit om gouden sieraden te verkopen, heb je te maken met onzuiver goud. Het is dan ook onmogelijk om hiervoor dezelfde prijs te krijgen als voor zuiver goud. Deze sieraden zijn er waarschijnlijk geen 24 karaat en dienen eerst omgesmolten te worden alvorens ze gebruikt kunnen worden de als beleggingsgoud.   

Hoe kan de prijs van goud veranderen?  

Er zijn vele redenen te noemen waardoor de prijs van goud plotseling of juist op de lange duur kan veranderen. Hieronder zetten we de belangrijkste oorzaken op een rij.

1. Vraag en aanbod

De prijs van goud is net als alle andere producten afhankelijk van een balans tussen vraag en aanbod. Wanneer veel mensen zijn geïnteresseerd in goud zal de prijs dan ook aanzienlijk stijgen. Wanneer niemand geïnteresseerd is om goud te kopen, raak je het nog niet eens aan de straatstenen kwijt voor een goede prijs.  

Enkele geïnteresseerden die de vraag naar goud kunnen aanwakkeren zijn:  

Juweliers. Juwelen worden al duizenden jaren gedragen en zijn nog steeds enorm populair. De vraag naar gouden sieraden kan dus een invloed hebben op de prijs van het goud. Hoe meer goud er verwerkt wordt in sieraden, hoe minder goud er beschikbaar is om te verhandelen als zuiver goud.  

Industrie. Je weet het misschien niet, maar in vrijwel alle elektronische producten die jij in huis hebt is een klein beetje goud verwerkt. Dit goud is nodig om bijvoorbeeld belangrijke connecties te maken op de printplaten van bijvoorbeeld je computer of smartphone. Wanneer er veel vraag is naar producten waar goud in verwerkt wordt kan dit ook drukken op de prijs van het goud op de beleggingsmarkt.  

Politiek. Wanneer er veel politieke onrust is, kan er worden teruggegrepen op iets waardevast zoals goud. Veel beleggers zijn bang om hun investeringen kwijt te raken wanneer zij in onrustige tijden investeren in risicovolle fondsen. Daarom is goud altijd een investering waar zij op terugvallen, wat is ook de vraag enorm kan laten toenemen. 

2. Inflatie

Door inflatie worden dingen duurder, zo ook goud. Veel mensen zien goud dan ook als de meest waardevaste investering die er is. De reden hiervoor is dat de koopkracht voor een gram goud gedurende tientallen jaren redelijk gelijk is gebleven, in tegenstelling tot geld, dat in de laatste jaren steeds minder waard wordt.  

3. Koers van de dollar

De koers van de Amerikaanse dollar heeft in principe niets te maken met de koers van goud. De reden dat de waarde van goud toch wordt gekoppeld aan de dollar is omdat internationaal gezien de waarde van goud altijd in dollars wordt uitgedrukt. Wanneer de waarde van de dollar daalt, wordt er internationaal ook gesproken over een effect op de waarde van goud. In principe is het zo dat wanneer de dollar minder waard wordt, de prijs van goud juist stijgt. Dit heeft te maken met enkele gecompliceerde economische processen, zoals waardevermindering van de valuta en waardevastheid van het goud. Wanneer de dollar de prijs van het goud veranderd, wijzigt er in principe weinig voor de euro. 

4. Rente van de markt

Over goud ontvang je geen rente of dividend. Op een spaarrekening bij de bank krijg je dat wel, al is het nu erg weinig. Wanneer je dus voor de mogelijkheid staat om 3% rente te krijgen op een spaarrekening of ongeveer 3% rendement op de investering in goud, is de keuze voor veel investeerders al snel gemaakt. De investering in goud betaalt zich namelijk pas terug wanneer je het weer verkoopt, in tegenstelling tot de rente op een goede spaarrekening. Je kunt je dus voorstellen dat de prijs van goud ook afhangt van de rentepercentages die je krijgt voor een spaarrekening of andere rentes. Je kunt er dus vanuit gaan dat er dus omgekeerde rendementen worden behaald tussen spaarrentes en op goud. Veel investeerders kiezen er dan ook voor om te investeren in goud wanneer de rentes lager liggen en juist een spaarrekening te openen wanneer de rentes hoger liggen. Hierdoor zakt dus ook de waarde van goud omdat het minder interessant is voor beleggers. 

Wat is het rendement op goud? 

Over het algemeen is het rendement op goud vrij stabiel. Het zakt gestaag of het stijgt gestaag. Toch zijn er gedurende de laatste jaren flinke sprongen behaald in het rendement op goud. Het is alleen vooral afhankelijk van het moment waarop je instapt voor een belegging in goud. Heb je voor de economische crisis geïnvesteerd in goud dan zul je nu waarschijnlijk met een goed rendement kunnen verkopen. Kijk je naar het rendement op de lange termijn, dan heeft goud sinds 1972 ongeveer 7% rendement behaald. In sommige tijdsperiodes ging het om een rendement van 1200%, terwijl in andere jaren honderden procenten verlies werd berekend. Het is dus moeilijk om te zeggen wat het rendement van een investering in goud gaat worden. Het enige wat je kunt doen is het advies uit dit artikel tot je nemen en een beslissing maken of het beleggen in goud voor jou het beste keuze is. Het is in ieder geval niet zo dat goud een risicoloze belegging is. 

Wat betekent ‘goud op papier’?

Veel mensen die investeren in goud krijgen dat goud nooit zelf in handen. Het blijft liggen bij de bank of een andere ‘eigenaar’ van het goud liggen. Je zou ervan uitgaan dat het goud wat de bank bezit maar een keer weer wordt verhandeld, maar veel verhalen van belegger vertellen over ‘goud op papier’. Dit betekent dat de bank het goud wat ze bezitten meerdere keren verhandelen. In feite hebben zij dus veel minder goud in de kluis dan dat er daadwerkelijk verwacht wordt dat ze bezitten. Dit heeft dus mogelijk als resultaat dat jij dus iets koopt wat iemand anders voor jou ook al heeft gekocht. Omdat je in dit geval geld hebt geïnvesteerd in goud wat je niet fysiek in handen krijgt, valt het uiteraard niet te controleren van wie het goud is. Je kunt het je dus niet fysiek toe eigenen zodra je hierin heeft geïnvesteerd. Wanneer je dit niet wilt, kun je dus het beste beleggen in fysiek goud. 

Dit artikel is geschreven door Martijn Troch

Zelfstandig ondernemer bij Martijn Troch | Communicatie en Organisatie

LinkedIn