15 tips om je ecologische voetafdruk te verminderen

Iedereen die op aarde leeft, neemt een bepaalde hoeveelheid ruimte in beslag. Bij de een is die ruimte echter veel groter dan bij de ander. Dat heeft allemaal te maken met de keuzes die je als mens maakt. Maar als de één een grotere ecologische voetafdruk heeft dan de ander, betekent dat dan dat het mogelijk is om je voetafdruk te verkleinen? Het antwoord op die vraag is: ja, dat kan zeker. In dit artikel bespreken we niet alleen wat de ecologische voetafdruk precies inhoudt en hoe deze wordt bepaald, maar we geven je ook nog eens 15 tips om jouw ecologische voetafdruk te verkleinen.

---

Wat is een ecologische voetafdruk?

Voordat we je gaan vertellen hoe je je ecologische voetafdruk zou kunnen verkleinen, is het eerst van belang dat je begrijpt wat het nu eigenlijk precies is dat die voetafdruk bepaalt. De ecologische voetafdruk is dus de ruimte die je al persoon inneemt op aarde. Deze ruimte kun je berekenen aan de hand van jouw levensstijl en de keuzes die je maakt. Hierin wegen de volgende dingen mee:

• Voedsel
• Energie
• Vervoer (en vakantie)
• Papier en afval(recycling)

---

CO2 en gha

De ruimte die nodig is voor de productie van alles wat we gebruiken, en de hoeveelheid CO2 die we daarbij uitstoten, kan omgerekend worden naar een hoeveelheid mondiale hectare (ofwel gha) van productief land. Wereldwijd zou er per persoon 1,7 gha beschikbaar zijn, als we de hoeveelheid gha eerlijk zouden verdelen. Op dit moment verbruikt de gemiddelde persoon echter 2,6 gha. Dit betekent dat we meer verbruiken dan er is, waardoor we teren op de reserves van de aarde, en er steeds minder ruimte overblijft voor de natuur.

---

Alles wat je doet weegt mee

Niet alleen het huis waar je in woont en de grootte daarvan wegen mee, maar ook dat wat je eet en drinkt. Voor het verbouwen van de groenten of granen die je eet, zijn akkers nodig. Daarnaast moeten die producten ook vervoerd worden. Of wat dacht je van het vlees dat je eet? De kleding die je koopt, de hoeveelheid energie en water die je verbruikt, en de dingen die je eet; alles wat je doet (en niet doet), bepaalt hoeveel ruimte jij als persoon inneemt. En zodra je begrijpt wat voor invloed jouw keuzes hebben op jouw ecologische voetafdruk, kun je beginnen met aanpassingen maken om die afdruk te verkleinen.

---

Je ecologische voetafdruk verkleinen

Alle keuzes die je als mens maakt, hebben invloed op de ruimte die je inneemt. De ruimte die met de huidige wereldbevolking per persoon verbruikt zou mogen worden, is dus 1,7 hectare. De gemiddelde Nederlander verbruikt echter 6,3 gha, wat veel meer is dan de 1,7 gha die we per persoon zouden mogen verbruiken. Daar gaat dus iets mis. Om te bereken wat jouw ecologische voetafdruk is, kun je op de website van het Wereld Natuur Fonds een test maken. Met het resultaat van die test, kun je zien hoeveel ruimte jij inneemt en hoe goed (of juist niet) jij bezig bent. Hieronder hebben we 15 tips verzameld waarmee je jouw ecologische voetafdruk kan verkleinen, zodat ook jij je steentje bij kunt dragen aan een betere wereld.

---

Eten en drinken

Als je nadenkt over het verminderen van je ecologische voetdruk, dan zijn er een aantal dingen waar je rekening mee kunt houden op het gebied van eten en drinken. Bijvoorbeeld:

1. Eet minder vlees

Het eten van vlees zorgt voor een grote ecologische voetafdruk. Vooral rundvlees is hier een enorme boosdoener. Voor de productie van 1 kilo rundvlees, is ongeveer 25 kilo veevoer en 15500 liter water nodig. De akkers waar al dat veevoer op geteeld wordt, zouden ook gebruikt kunnen worden voor de teelt van gewassen die de mens kan consumeren. En wat dacht je van die enorme hoeveelheid water die nodig is voor die ene kilo rundvlees? Minder vlees eten betekent een directe verkleining van je ecologische voetafdruk en minder verspilling van energie en voedsel.

2. Koop seizoensgroenten

Door fruit en groenten van het seizoen te kopen, wordt er minder energie verbruikt. Neem als voorbeeld tomaten: in de winter, wanneer de tomaten in een kas verbouwd moeten worden, is de voetafdruk van die tomaten bijna zeven keer zo groot als wanneer je tomaten eet die in ‘gewone’ grond verbouwd zijn. Voor tips kun je gebruik maken van de Groente- en Fruitkalender, daar ontdek je welke producten je het beste in welk seizoen kunt gebruiken.

3. Koop vis met een MSC- of ASC-keurmerk

Vis die voorzien is van het MSC-keurmerk is duurzaam gevangen vis. Het MSC-keurmerk is de strengste en meest veelomvattende milieu-standaard die er is voor wildvangstvisserijen. Het ASC-keurmerk is vergelijkbaar met het MSC-keurmerk, alleen is het ASC-keurmerk voor gekweekte vis. Vis met dit keurmerk is zo gekweekt dat de invloed op het milieu zo laag mogelijk is.

4. Probeer niets weg te gooien

Bij het kopen en bereiden van je eten, is het verstandig om zo efficiënt mogelijk te werk te gaan. Probeer hierbij niet meer in te kopen dan je daadwerkelijk nodig hebt, om te voorkomen dat je voedingsproducten weg moet gooien. En kook niet te veel eten, zodat je voorkomt dat je kliekjes weg zou moeten gooien. Jaarlijks wordt er in een gemiddeld huishouden voor ongeveer 250 euro aan eten weggegooid. En dat is meer dan zonde.

---

Energie en water

Een andere goede manier om je ecologische voetafdruk te verkleinen, is door te kijken naar de manier waarop je in en om het huis leeft. Zet je de lampen in een ruimte uit als je die ruimte niet gebruikt? Denk je om de hoogte van de verwarming en hoe lang je deze laat branden? Hieronder geven we je een aantal tips die je toe kunt passen om jouw energieverbruik of waterverbruik te verminderen.

5. Keuze qua energie

De eerste stap is voor welk soort energie en gas je kiest. Kies voor groene stroom en groen gras om op die manier je steentje bij te dragen. Ook het installeren van zonnepanelen en gebruik maken van een zonneboiler zijn een goede optie voor het verkleinen van je voetafdruk.

6. Vermijd stand-by

Zet de tv of een computerscherm volledig uit als je hem niet gebruikt. Voor veel apparaten geldt dat je hiervoor de stekker uit het stopcontact moet halen, en hoewel dat misschien wat omslachtig lijkt, is dit wel echt verstandig. Apparaten die op stand-by staan gebruiken namelijk veel energie, zonder dat je ze gebruikt.

7. Verwarming

Zet de verwarming niet te hoog, maar trek liever een dikke trui aan. Doe de ramen dicht als je de verwarming aan hebt staan, en dek met een tochtstrip kieren onder de deur af, zodat er geen kou uit een andere ruimte binnen kan komen. Plaats je bank niet voor de verwarming, daar deze een hoop warmte tegen zal houden. Zet de kachel minstens een uur voordat je naar bed gaat uit, en laat hem niet branden als je niet thuis bent.

8. Nieuwe apparaten

Vervang oude apparaten op tijd, zodat ze niet onnodig veel energie verbruiken. Koelkasten of vriezers van acht jaar of ouder, kun je bijvoorbeeld beter vervangen. Kies bij de aanschaf van nieuwe apparaten voor energiezuinige apparaten (A+++).

9. Verlichting

Kies voor spaarlampen, en zet lampen uit als je niet in een ruimte aanwezig bent. Vervang eventuele halogeenlampen liever door LED lampen, en zet geen lampen aan als het eigenlijk niet echt nodig is. ’s Avonds kun je in plaats van meerdere lampen ook kaarsjes aanzetten. Hierdoor bespaar je niet alleen energie (en kosten), maar het is ook nog eens gezellig en het geeft warmte.

10. Wasmachine

Het is misschien verleidelijk om dat hoopje was dat ligt te wachten gewoon even te wassen, ondanks dat de trommel dan niet helemaal vol is, maar dat kun je beter niet doen. Probeer alleen een was te starten als de trommel daadwerkelijk vol is. Daarnaast is het verstandig om op lage temperaturen te wassen en om een wasdroger te vermijden.

11. Water

Water besparen is vrij makkelijk door je douchebeurt iets in te korten. Tijdens het douchen verbruik je namelijk gemiddeld 6 liter per minuut. Probeer dus liever korter te douchen, om op die manier gemakkelijk water te besparen. Kies daarnaast ook voor waterbesparende kranen en douchekoppen, om het verbruik nog lager te maken.

---

12. Vervoer

In plaats van altijd maar even snel de auto pakken, kun je korte afstanden beter op de fiets of lopend afleggen. Moet je ver weg zijn? Dan is het wellicht verstandiger om het openbaar vervoer te nemen, in plaats van de auto. Ga je wel met de auto? Probeer dan vooral rustig en zuinig te rijden. Mocht je op zoek zijn naar een nieuwe auto, overweeg dan vooral om een elektrische auto aan te schaffen.

---

13. Vakanties

Voor vakanties geldt vooral dat je ze dichterbij huis kunt zoeken, zodat je niet hoeft te vliegen of 20 uur in de auto hoeft te zitten. Wil je wel graag verder weg? Kies dan bijvoorbeeld eens voor een reis met de trein of met de bus, dat is een stuk milieuvriendelijker dan bijvoorbeeld een vliegtuig.

---

14. Papier

Wanneer je papier koopt, kies dan vooral voor gerecycled of FSC (wc-)papier. Probeer je administratie zo veel mogelijk digitaal te doen, en vermijd reclamefolders in de bus door een nee/nee-sticker op de brievenbus te plakken. Moet je toch iets printen? Doe dit dan vooral dubbelzijdig om papier te besparen.

---

15. Afval

In het geval van afval is het tegenwoordig zo dat je bijna niet meer onder een goede afvalscheiding uit kan, en dat is alleen maar goed. Afvalscheiding is namelijk beter voor het milieu. Probeer daarnaast het gebruik van plastic zo veel mogelijk te vermijden.

---

Je ecologische voetafdruk verminderen

Met bovenstaande 15 tips moet het je absoluut lukken om je ecologische voetafdruk te verminderen. Het is voornamelijk belangrijk dat je je bewust bent van de invloed die jouw keuzes hebben, zodat je daar rekening mee kunt houden. Eet minder of geen vlees, probeer te kiezen voor seizoensgroenten, wees zuinig met het verbruik van energie en water, en probeer iets vaker te fietsen of lopen in plaats van de auto te gebruiken. Op die manier kun je jouw ecologische voetafdruk gemakkelijk en snel verkleinen. En dat geeft een prettig gevoel.

---

---