Je eigen huis, een plek onder de zon. En hoewel de zon natuurlijk niet altijd schijnt, is het fijn een eigen stek te hebben. Het kopen daarvan is vaak één van de spannendste en leukste dingen die je in je leven mee kunt maken. En aangezien het niet zomaar een kwestie is van een boodschapje doen, afrekenen en klaar is Kees, komen er nogal wat dingen bij kijken. De grote vraag daarbij is: kun je überhaupt een huis kopen? En hoe kom je daarachter? Je leest het in dit artikel.
De voorbereidingen voor het kopen van een huis
Wanneer je bulkt van het geld en een aantal tonnen op je bankrekening hebt staan, dan hoef je je waarschijnlijk geen zorgen te maken over het vraagstuk of je wel of niet een huis kunt kopen. De vraag is dan eerder wat voor huis het gaat worden en hoe groot deze gaat zijn. Een dergelijke situatie kan gerust een uitzondering genoemd worden, omdat de meeste mensen simpelweg geen tonnen op de bankrekening hebben staan. En dat hoeft helemaal geen probleem te vormen wanneer men op zoek gaat naar een huisje om te kopen. Om dromen over je eigen huisje werkelijkheid te laten worden, is de hypotheek in het leven geroepen. Maar wat is dat eigenlijk? En hoe krijg ik er eentje?
Hypotheek: een lening met onderpand
Laten we het begrip even ontleden. Hypotheek is de afkorting voor hypothecaire lening en is een woord dat afstamt van het Griekse hupothèkè. En dat betekent letterlijk “onderpand” of “onderzetting”. Om een huis te kunnen kopen, zul je – in het geval dat je zelf dus niet genoeg geld hebt om een huis aan te schaffen – geld moeten lenen. In de meeste gevallen leen je dat geld van een bank en het huis dat je koopt zal als onderpand dienen. Dat wilt het volgende zeggen: wanneer jij de afgesloten lening niet meer kunt betalen, dan heeft de bank het recht je huis te verkopen om daarmee de lening af te betalen. Afhankelijk van wat de bank ontvangt voor het huis, kun je achterblijven met een restschuld. Die ook betaald zal moeten worden. Op deze manier krijgt de bank de zekerheid dat het uitgeleende geld hoe dan ook weer terugkomt.
Rente betalen over je hypotheek
Een lening zou geen lening zijn, als daar niet rente over betaald zou moeten worden. Dit is ook het geval bij een hypothecaire lening. De rente die je betaalt aan de bank heet hypotheekrente en wordt elke maand van je bankrekening geïncasseerd. Totdat je de gehele lening terugbetaald hebt natuurlijk. In de meeste gevallen is de looptijd van deze lening zo’n 30 jaar. Gedurende deze periode betaal je dus niet alleen rente, maar los je ook – afhankelijk van de vorm die je gekozen hebt – de lening af. Het geleende bedrag moet in ieder geval binnen de overeengekomen periode volledig terug zijn bij de bank. Inclusief rente. Wanneer je de hypotheek volledig afbetaald hebt, dan is je huis 100% van jou en zal dit gegeven een enorme slok op de borrel zijn op je maandlasten.
Verzekeringen
Bij het afsluiten van een hypotheek ben je verplicht om een levensverzekering af te sluiten. Deze geeft een uitkering, mocht je komen te overlijden. Daarnaast kun je kiezen voor een woonlastenverzekering waarmee je het risico op arbeidsongeschiktheid en werkloosheid verzekert. Zo wordt je huis niet meteen door de bank verkocht wanneer je door vervelende omstandigheden zoals het kwijtraken van je baan (even) zonder inkomsten komt te zitten. Bij een adviesgesprek zullen deze verzekeringen zeker ter sprake komen.
In een notendop bestaat een hypotheek in de regel uit drie verschillende onderdelen: de aflossing, de rente en de verzekering(en). Leuk, maar met die kennis ben je er natuurlijk nog niet. Je zult eerst in aanmerking moeten komen voor een hypotheek, want het kan ook voorkomen dat de bank weigert je een hypothecaire lening te verstrekken. In een dergelijke situatie kun je dus – mits geen tonnen op de bank – geen eigen huis kopen en zul je zeer waarschijnlijk een woning of woonruimte moeten huren.
Hoe weet je of je een hypotheek kunt krijgen?
Of je een hypotheek kunt afsluiten en welk bedrag je maximaal kunt lenen, is onder andere afhankelijk van je inkomen (en dat van je partner, indien je een partner hebt), of je een contract voor bepaalde of onbepaalde tijd hebt binnen je werkomgeving en andere maandelijkse verplichtingen zoals het aflossen van een studieschuld. Vooral dit laatste kan van grote invloed zijn op het bedrag dat je maximaal van de bank kunt lenen. En heb je een negatieve notering bij het Bureau Krediet Registratie (BKR), bijvoorbeeld door met grote regelmaat niet aan betalingsverplichtingen te voldoen, dan krijg je in de meeste gevallen al geen hypotheek. Dat is logisch, aangezien de bank dan niet met zekerheid kan zeggen of jij de hypotheek wel netjes volgens de afspraken gaat aflossen. Je hebt tenslotte ook je andere rekeningen laten liggen, dus waarom zal je dat dan nu niet opnieuw doen?
Om jouw persoonlijke mogelijkheden te ontdekken qua hypotheek, kun je het beste een adviesgesprek aanvragen met een hypotheekadviseur bij jou in de buurt. Je kunt natuurlijk ook eerst een aantal hypotheek sites afstruinen aangezien de meesten een simpele berekeningsmethode via de website aanbieden (waarmee je jouw maximale hypotheek kunt berekenen). Let wel: hieraan kun je geen rechten ontlenen en je kunt dit het beste zien als een grove indicatie.
Eigen financiële inbreng
Stel dat je in aanmerking komt voor een hypotheek, dan is het belangrijk om eigen spaargeld te hebben. Het is heel moeilijk tegenwoordig een huis te kopen zonder eigen financiële inbreng, aangezien je in 2017 slechts maximaal 101% van de marktwaarde van de woning mag lenen bij de bank. En vanaf 2018 is het nog maar 100%, waardoor er helemaal geen ruimte overblijft. In het geval dat je iets aan de woning wilt doen (een verbouwing of een nieuwe keuken bijvoorbeeld), dan zul je dus eigen centen in moeten zetten.
Daarnaast zal een bank je eerder een hypotheek verstrekken wanneer je eigen geld kunt inleggen. Over het algemeen wordt aangegeven dat men minimaal 6% van de woningwaarde als (spaar)geld moet bezitten om de aankoop van een huis te kunnen bekostigen.
Het gaat namelijk niet alleen om de kosten van het huis an sich. Er zijn ook bijkomende kosten waar je rekening mee zult moeten houden. Voorbeelden van bijkomende kosten zijn de notariskosten (voor het opstellen van de hypotheekakte) en overdrachtsbelasting (2% van de aankoopwaarde van de woning dient overgedragen te worden aan de belasting). Welke kosten voor jou van toepassing zijn, zal inzichtelijk worden gemaakt tijdens een gesprek met je hypotheekadviseur.
Als je helemaal geen eigen geld tot beschikking hebt om te investeren in je huis kun je ons artikel met enkele tips hierover lezen.
Wat zijn je mogelijkheden?
Er zitten dus nogal wat haken en ogen aan het kopen van een huis. Om erachter te komen of je een huis kunt kopen zul je niet alleen naar je eigen financiële situatie moeten kijken, maar ook naar de hypotheek, het maximale bedrag dat je kunt lenen en de bijkomende kosten. Is je oog op een bepaald huis gevallen, dan doe je er verstandig aan een gesprek aan te gaan met een hypotheekadviseur. Zo kom je er niet alleen achter òf je een huis kunt kopen, maar ook of het huis dat je interesse gewekt heeft überhaupt tot de mogelijkheden behoort.
Bekijk ook deze gerelateerde artikelen
- Hoe kan je een huis kopen zonder eigen geld?
- Hoe kun je investeren in vastgoed?
- Wat moet je weten als je zelf je huis wilt verkopen?
- Stappenplan voor het kopen van een huis; hoe werkt het?
- Alles wat je moet weten over modulair bouwen
- Hoe werkt erfpacht?
- Wat is een bankhypotheek en hoe kun je deze afsluiten?
- 10 Tips voor het vinden van een huurwoning
- Wat kost het storten van een fundering?
- Hoe kun je een huis kopen in België?