Wat is een koopsompolis?

Het is iets waar veel mensen mee bezig zijn. Een spaarpotje voor later creëren, zodat ze het dan financieel ook nog goed hebben. Een koopsompolis is één van de manieren waarop je hiervoor kunt zorgen. Maar wat is een koopsompolis, en welke soorten koopsompolissen kun je afsluiten? In dit artikel leggen we je daar alles over uit, zodat ook jij een goede keuze kunt maken.

---

Wat is een koopsompolis?

Een koopsompolis is een spaarpotje wat je creëert voor een later moment, bijvoorbeeld als je met (vervroegd) pensioen wilt gaan. Dit spaarpotje is dan bijvoorbeeld een aanvulling op je pensioen en AOW, zodat je niet op iedere cent hoeft te letten als je ouder bent. De reden dat veel mensen een koopsompolis nemen is omdat je dit spaarpotje kunt aftrekken van de inkomsten bij je belastingaangifte. Dit zorgt ervoor dat je minder belasting betaalt en dat betaalmoment naar de toekomst verschuift. Wanneer je vervolgens met pensioen gaat en het spaarpotje laat uitkeren, dan kun je de belasting in een lager tarief betalen. Op die manier heb je dus een stuk meer van het geld weten te sparen dan wanneer je het als inkomsten had opgegeven. Je kunt een koopsompolis afsluiten bij de grote verzekeringsmaatschappijen en banken.

---

Wat is het verschil tussen een koopsompolis en lijfrentepolis?

Veel mensen verwarren de termen koopsompolis en lijfrentepolis. En dat is niet zo gek, want ze zijn vrijwel identiek aan elkaar. Vrijwel alle eigenschappen van de polissen komen overeen, behalve de manier hoe het spaarpotje wordt gecreëerd. Bij een lijfrente stop je steeds een klein bedrag in het potje, waardoor het vermogen langzaam groeit totdat je het kunt uitkeren. Bij een koopsompolis stort je een groot gedeelte van het geld in één keer in de polis. Afhankelijk van de bank of verzekeraar waar je het geld bij opzij laat zetten, kun je later ook nog geld toevoegen aan dat bedrag. Deze bank of verzekeraar gaat vervolgens vanaf het begin al beleggen met je geld, waarna je na afloop van de koopsom een uitkering van de polis kunt kopen.

---

Hoe werkt een koopsompolis?

Stel je hebt 50.000 euro geërfd, bij elkaar gespaard of verkregen uit een gouden handdruk. Dat geld staat alleen maar op de bank en daar betaal je ieder jaar vermogensbelasting over. Dat is natuurlijk zonde. Je kunt er dan voor kiezen om een koopsompolis af te sluiten. Je stopt dan eenmalig dit volledige bedrag in een potje voor een vooraf afgesproken looptijd. In veel gevallen start deze uitbetaling bij het pensioen, maar je kunt ook een andere datum kiezen.

Beleggen

Vervolgens gaat de verzekeraar die het geld ontvangt, beleggen met je geld. Je kunt toestemming geven om ‘risicoloos’ te beleggen, waarbij je weinig risico loopt op verlies van geld, of je kunt iets risicovoller beleggen. Dit hoge risico betekent dat je ook potentieel een hoger rendement kunt behalen op de koopsom.

Uitkering

Vervolgens bereik je de eindtijd van de koopsompolis en kies je een uitkering van de polis. Deze verzekeraar hoeft niet hetzelfde te zijn als de verzekeraar waar je de koopsom aan hebt betaald. Vervolgens krijg je voor een bepaalde periode of tot aan je dood een maandelijks bedrag uitgekeerd uit dit potje dat je zelf hebt gecreëerd. Je kunt er ook voor kiezen om het bedrag ieder kwartaal of jaarlijks uit te laten keren. Dit kan voordeliger zijn wanneer je een uitkering hebt aangevraagd bij een verzekeraar die per transactie een vergoeding vraagt.

Rente over de koopsompolis

Over het geld dat je hebt ingelegd krijg je rente. De hoogte van deze rente is bij iedere bank of verzekeraar anders en is afhankelijk van de keuze die je maakt. Je kunt bijvoorbeeld een vast eindbedrag afspreken met de verzekeraar. Dan weet je ten tijde van je inleg al precies hoeveel geld er vrij gaat komen. Met deze methode krijg je vaak een wat lager rendement, maar krijg je daar wel zekerheid voor terug.

Voorwaarden voor een koopsompolis

Niet iedere bank of verzekeraar neemt iedereen aan voor een koopsomverzekering. Dat komt omdat zij bij sommige verzekeringen een risico lopen om geld te verliezen. Zo kan er een maximumleeftijd gelden, moet je in loondienst zijn geweest, inkomstenbelasting betalen of een andere verzekering of bankrekening bij het bedrijf hebben lopen. 

---

Waarom zou je een koopsompolis afsluiten?

Er zijn verschillende redenen om een koopsompolis af te sluiten. Dat maakt het alleen niet direct aantrekkelijk voor iedereen. Je moet namelijk een groot bedrag inleggen, wat niet iedereen zomaar heeft liggen. Hieronder enkele redenen waarom je een koopsompolis kunt afsluiten:

• Je wilt eerder stoppen met werken
• Je hebt een pensioen gat, oftewel een lage koopkracht nadat je met pensioen gaat
• Je wilt in de toekomst een aantal jaar extra inkomen ontvangen
• Je wilt je pensioen verhogen, zodat je meer te besteden hebt
• Je wilt sparen op een manier waarmee je fiscaal voordeel behaalt

---

Welke soorten koopsompolissen zijn er?

Niet iedere koopsom is hetzelfde. Het storten van het bedrag geldt voor iedereen, maar wanneer het geld weer vrijkomt, dat is volledig aan jou. Iedereen spaart voor een ander moment in zijn leven, dus zijn er ook verschillende soorten koopsompolissen. Hieronder de verschillende soorten:

Levenslange lijfrente

Wanneer je kiest voor levenslange lijfrente, ga je voor een aanvulling op het pensioen. Je krijgt dan tot aan je dood een maandelijks bedrag uitgekeerd van de verzekeraar. Een groot voordeel hiervan is dat er geen maximale leeftijd is gebonden aan deze vorm van de koopsom. Word je 100 jaar, dan is dat het risico van de verzekeraar. Zij moeten je betalen zolang je nog in leven bent.

Tijdelijke lijfrente

Veel mensen willen bij ingang van hun pensioen van alles ondernemen. Nieuwe hobby’s, reizen, een nieuwe woning kopen. Op dat moment kan het lekker zijn als je er tijdelijk nét iets beter bij zit. Dan heb je een paar jaar de tijd om echt even onbezorgd van het leven te genieten. Zo’n tijdelijke koopsompolis kun je dan afsluiten voor bijvoorbeeld een uitkeringsperiode van 5 jaar.

Bancaire oudedagslijfrente

Wanneer je een oudedagsreserve wilt hebben op een bankspaarproduct, dan kun je deze niet afsluiten als levenslange verzekering. De maximale looptijd is 20 jaar, plus het aantal jaar dat je bij ingang van de verzekering nog niet de AOW-leeftijd hebt bereikt. Deze verzekeringen zijn dus gebaseerd op de gemiddelde maximumleeftijd en je loopt hiermee dus een risico dat je ouder wordt dan deze leeftijd. In dat geval keert de verzekeraar dus de laatste jaren van je leven niet uit.

---

Wat kun je doen als de koopsom te vroeg vrijvalt?

Wanneer je een koopsompolis afsluit, moet je een datum kiezen wanneer deze vrijkomt. Veel mensen vinden het lastig om een goede inschatting te maken hoe ze er financieel bijzitten over 20 of 30 jaar. Dan kan het zijn dat je een te korte looptijd hebt afgesproken met de verzekeraar. Wanneer dat zo is, valt de koopsompolis vrij. In principe zou je dan dus een uitkering moeten aanvragen bij een verzekeraar, of de verzekeraar waar je de koopsompolis hebt lopen, start automatisch met de uitkering. Wanneer dit gebeurt, wordt dat een expirerende koopsom genoemd. Je kunt in dat geval een aantal dingen doen:

1. Je kunt een uitkering aanvragen bij de verzekeraar die het meeste uitkeert. Zo maak je optimaal gebruik van je koopsom.

2. Je kunt de vrijgevallen koopsom meenemen naar een andere verzekeraar, waar je een hoger rendement krijgt. Deze verlengt dan de duur van de koopsom tot wanneer je zelf wilt dat deze vrijkomt. Wel kunnen hier enkele voorwaarden aan hangen, bijvoorbeeld een minimale duur van 5 jaar.

3. Je kunt een voortijdige uitkering van de koopsom aanvragen wanneer je nog niet met pensioen gaat, maar al wel minder geld hebt dan verwacht. In plaats van te verlengen tot het pensioen, kun je dan het geld uitsmeren tot het moment dat je de pensioenleeftijd hebt bereikt. Op dat moment krijg je de AOW en je pensioen. Deze optie is vooral gebruikelijk voor mensen die met vervroegd pensioen willen. Let er wel op dat je hiermee geen fiscaal voordeel krijgt over de uitkering van de koopsom omdat je nog geen pensioenleeftijd hebt bereikt.

---

Voordeel van de koopsompolis

Er is één groot voordeel aan de koopsompolis ten opzichte van de lijfrentepolis en dat is de totale premie die je moet betalen voordat je een even hoge uitkering kunt ontvangen. Afhankelijk van de premies die je moet betalen en het rendement op de premies kan een koopsompolis tien procent, twintig procent of zelf nog goedkoper zijn dan de lijfrentepolis. Het loont dus om een groot bedrag in één keer in te leggen, omdat de verzekeraar dan vanaf het begin al kan beleggen met je geld. Dit zorgt na een lange looptijd uiteraard voor een relatief hoger rendement dan wanneer je een maandelijks bedrag inlegt.

Nadeel van de koopsompolis

Er is aan de andere kant ook één groot nadeel aan de koopsompolis. Het is een verzekering waarbij je in één keer het verzekerde bedrag inlegt. Dat geld wordt vaak pas na een looptijd van 20 of 30 jaar omgezet in een uitkering. Kom je bijvoorbeeld na 5 jaar al te overlijden, dan heb je dus een extreem hoge premie betaalt wanneer de verzekeraar de koopsom uitkeert op het moment van overlijden. Dit is dus een risico dat je loopt wanneer je een koopsompolis afsluit.

---

Belasting betalen over de koopsompolis

Over alle inkomsten moet je belasting betalen. Zo ook over het inkomen van de uitkering die je krijgt op je eigen koopsom. Hoewel je fiscaal voordeel krijgt wanneer deze uitkering start na het bereiken van je pensioenleeftijd, ontkom je hier toch niet aan. Maar de Belastingdienst hanteert twee verschillende regimes wat betreft de koopsompolis. Hieronder de belangrijkste verschillen tussen het oude en nieuwe regime:

Oud regime: Koopsommen afgesloten voor 1 januari 1992

Nieuw regine: Koopsommen afgesloten na 1 januari 1992.

Tijdelijke oudedagslijfrente / koopsom

Bij een oud regime is geen maximumbedrag verbonden aan de tijdelijke oudedagslijfrente en is de loopduur naar eigen keuze. Bij het nieuwe regime is het maximale bedrag per jaar 21.741 euro per jaar (2019) en is de looptijd minimaal 5 jaar.

Afkoop lijfrente/ koopsom

Bij het oude regime is het mogelijk om de koopsom ineens uit de laten keren. Wel dient er dan over het gehele bedrag inkomstenbelasting betaald te worden. Het is daarom fiscaal ongunstig om dit te doen. Bij een koopsom in het nieuwe regime moet er bij een afkoop inkomstenbelasting betaald worden, maar daar bovenop komt een revisierente. Deze rente kan tot maximaal 20% bedragen. Het spreekt voor zich dat het afkopen in het nieuwe regime fiscaal gezien ook ongunstig is.

Voor meer verschillen tussen het oude en nieuwe regime kun je contact opnemen met je financieel adviseur of de Belastingdienst. Zij kunnen zien welke situatie voor jou van toepassing is. Iedere koopsom heeft namelijk andere voorwaarden.

---

Spaar jij ook met een koopsompolis?

De koopsompolis is een goede manier om fiscaal voordeel te halen uit een groot gespaard bedrag. Op die manier hoef je geen vermogensbelasting te betalen en krijg je er op een later moment zelfs meer voor terug. Over het algemeen is de rente op deze polissen op dit moment hoger dan de rente op de bank. Daardoor kan het voordelig zijn om te kiezen voor een koopsompolis. Stort je liever iedere maand geld over? Lees dan meer over lijfrente. Wil je meer lezen over financieel voordelige manieren van sparen? Lees ook ons artikel over deposito sparen.

---

---