Wat gebeurt er als je teveel suiker eet?

Suiker zit naast in snoep, ook in allerlei andere voedingsmiddelen.  Toch is snoepen dé grote veroorzaker van een te grote suikerinname. Hier is veel over geschreven op internet. Van wetenschappelijke artikelen tot ‘suikervrije’ Facebook communities, er is veel informatie over de gevolgen van suiker in je lichaam. Hier bespreken we wat er nu écht gebeurt wanneer je overmatig veel suiker eet, en hoe dat precies in zijn werk gaat.

Wat doet je lichaam zodra je (teveel) suiker eet?

Als we spreken over processen in het lichaam, wordt suiker ook wel glucose genoemd. Op het moment dat je suiker (glucose) eet, zorgt je maag ervoor dat deze glucose om wordt gezet in ‘simpele suiker’ die verder door je lichaam reist. Ondertussen gaan de bètacellen in je alvleesklier insuline aanmaken.
Insuline zorgt ervoor dat de glucose wordt omgezet in glycogeen. Op het moment dat je te lang niets eet, wordt de glycogeen omgezet in suiker om te voorkomen dat je bloedsuiker niet te ver daalt.

Het deel van de glucose dat niet wordt omgezet in glycogeen, stroomt verder door je lichaam en voorziet alle cellen van energie.
Als je meer koolhydraten (suiker) eet dan je nodig hebt, wordt deze suiker opgeslagen in je lichaam als vet. Het vetweefsel heeft veel ruimte voor het opslaan van overtollige suiker, dus het gewicht van je lichaam kan flink toenemen als je er teveel van eet.

Dopamine in je lichaam

Het eten van suiker zorgt voor de aanmaak van de stof dopamine in de hersenen. Dopamine activeert het beloningscentrum in de hersenen, waardoor je een prettig gevoel hebt na het eten van suiker. Door de aanmaak van dopamine na het eten van suiker, raak je relatief makkelijk verslaafd aan het eten en drinken van zoete producten. Niet voor niets zijn koek, snoep en frisdrank zo  populair.

Snelle en langzame suikers (koolhydraten)

Teveel suiker eten is nooit goed, maar er is wel een verschil tussen langzame en snelle suikers.  Langzame suikers (ofwel koolhydraten) worden traag door je lichaam verteerd. Deze koolhydraten hebben lange ketens van moleculen. Je lichaam deelt deze lange ketens op in steeds kortere stukken, tot er losse glucose moleculen ontstaan. Producten met langzame koolhydraten zijn gezonder dan producten met snelle koolhydraten. Er zitten meer vezels in, ze zorgen sneller voor een gevuld gevoel en ze geven je veel energie.
Voorbeelden van voeding met langzame koolhydraten:

• Volkoren pasta
• Volkoren brood
• Zilvervliesrijst
• Bulgur
• Volkoren couscous
• Groenten
• Fruit
• Quinoa
• Melk
• Yoghurt
• Peulvruchten

‘Snelle koolhydraten’ worden snel door je bloed opgenomen. Ze zorgen voor hoge pieken in je bloedsuiker en voor een korte, krachtige energieboost. Je voelt je energiek na het eten van snelle suikers, maar dit effect is ook snel weg. Na de energieboost van snelle suikers kan je je juist ongeconcentreerd en moe voelen.
Voorbeelden van producten met snelle suikers:

• Wit brood
• Witte rijst
• Witte pasta
• Aardappelen
• Gebak
• Frisdrank
• Honing
• IJs

Voor zowel voeding met snelle suikers als voeding met langzame suikers geldt dat je er dik van kan worden als je er teveel van eet.

Wat gebeurt er als je teveel snelle suikers eet?

Zoals we net bespraken, kan je van zowel snelle als langzame suikers dik worden. Wel zijn het vaak de snelle suikers die een groter aandeel hebben in een ongezond eetpatroon en overgewicht. Dit heeft twee oorzaken:

• Producten zoals wit brood vullen niet goed, zodat je sneller naar tussendoortjes grijpt
• Producten zoals cola bevatten naast snelle suikers, ook erg véél suiker. Dit is verslavend.

Snelle suikers zorgen er dus op meerdere manieren voor dat je niet alleen de minder goede, maar ook teveel suikers binnenkrijgt. Door het gebrek aan vezels in voeding met snelle suikers, eet je sneller nog eens een tussendoortje. Daarnaast zijn een aantal producten met snelle suikers (zoals snoep, koek, cola en gebak) erg zoet. Hoe vaker je ze nuttigt, hoe meer je hieraan gewend raakt. Producten met snelle suikers zoals witte rijst en aardappelen zijn minder gezond dan volkoren producten, maar zijn natuurlijk niet zo ongezond voor je eetpatroon als snoep en cola.

Verslaafd raken aan suiker

Als je er een gewoonte van maakt om teveel suiker te eten, kan je hier verslaafd aan raken. De één is hier gevoeliger voor dan de ander, maar bij veel mensen is het erg moeilijk om zoete producten te laten staan als ze daar (teveel) aan gewend zijn. Dit komt deels door de dopamine die er in je hersenen vrijkomt, maar ook door de gewoonte. Je bent gewend om die fles cola te kopen en zonder erbij na te denken leg je ‘m weer in je winkelwagen.
Een suikerverslaving kan vervelende gevolgen hebben, ook als je niet snel dik wordt. Kom je er zelf niet vanaf, dan kan je het beste naar een professionele diëtist stappen. Deze neemt met je door hoe je eetpatroon eruit ziet en wat je kan veranderen om van de grote suikerinname af te komen.

Gewichtstoename

Het zijn harde feiten: de meeste mensen die overmatig veel suiker eten worden dik. Vaak eten mensen met overgewicht veel snelle suikers. Deze bevatten niet veel voedingsstoffen en smaken vaak lekker, zodat je er makkelijk veel van eet. Tegelijkertijd geeft deze voeding weinig energie, waardoor je niet veel zin zal hebben om bijvoorbeeld te gaan sporten.  Zoals al eerder is omschreven, is het belangrijk om professionele hulp in te schakelen als je hierin vast zit. Je zal merken dat je je energieker voelt als je de suiker laat staan en je wordt er uiteindelijk vooral slanker en gezonder van!

Tanderosie door suiker eten en drinken

Eén van de grootste gevolgen van veel zoete dranken drinken, is tanderosie. Dit komt omdat er met name in zoete dranken, ook veel zuren zitten. Deze zuren tasten het gebit aan. Hoe vaker je iets zoets drinkt, hoe meer je gebit in aanraking komt met deze zuren.  De suiker tast dus niet zelf je tanden aan, maar zorgt er wel voor dat je steeds naar die frisdrank grijpt met schadelijke zuren erin.
Zoete en plakkerige tussendoortjes veroorzaken ook tanderosie en dan vooral als je ze echt vaak eet.

Een gebrek aan energie

Teveel suiker eten – en dan met name snelle suikers – zorgt ervoor dat je vaak in een suikerdip raakt en dit zal je voelen als een gebrek aan energie. Een gebrek aan energie zorgt er vervolgens voor dat je minder beweeglijk en minder ondernemend bent.

Teveel suiker eten en diabetes

Diabetes krijg je niet direct van teveel suiker eten. Sommige websites vermelden dat je alvleesklier te hard moet werken bij het eten van veel suiker, maar dit is niet waar. Wél zorgt overgewicht voor een grotere kans op diabetes type 2. Teveel suiker eten zorgt zeker voor een grotere kans op overgewicht, dus de link is er wel.
Als je al diabetes hebt, is het extra belangrijk om niet teveel snelle suikers te eten. Hiervan gaat je bloedsuiker sterk schommelen.

Huidproblemen

De relatie tussen een overmatige suikerinname en acné wordt lang niet door iedereen onderschreven. De onderzoeken hiernaar staan nog in de kinderschoenen. Toch ziet een aantal huidartsen dat er veel mensen last krijgen van ontstekingen of puisten op het moment dat ze  veel (snelle) suikers eten. Als je dit vermoedt bij jezelf, probeer dan eens te minderen met snoep en frisdrank. Dit kan positieve gevolgen hebben en het kan in elk geval geen kwaad. Wel moet je wat geduld hebben. Pas na ongeveer 10 weken zou je kunnen zien of er verbetering optreedt.

Teveel suiker eten en huidveroudering

Wat wél bewezen is, is dat snelle suikers de huid sneller verouderen. Helemaal wanneer je er heel veel van eet. De snelle suikers gaan namelijk verbindingen aan met het collageen en het elastine in de huid, waardoor ze beschadigen. Dit effect wordt ongeveer na je 35^e zichtbaar. Wil je oud worden met een zo glad mogelijke huid, dan helpt het dus zeker om de snelle suikers zoveel mogelijk te laten staan.

Kinderen en suiker

Nog steeds zijn er veel mensen die denken dat hun kind hyperactief wordt van suiker. Dit is echter nooit wetenschappelijk bewezen. Toch kan het voor kinderen geen kwaad om weinig suiker te eten en niet teveel te snoepen. Kinderen die teveel suiker eten raken daar op jonge leeftijd al aan gewend en ontwikkelen een grotere kans op een ongezonde leefstijl. Natuurlijk kunnen kinderen nu en dan snoepen zonder dat het kwaad kan, maar teveel is nooit goed. Dit geldt ook voor sappen en frisdranken.

Samenvatting: de gevolgen van teveel suiker eten

Een overmatige suikerinname heeft altijd gevolgen voor je gezondheid. Enerzijds gevolgen zoals overgewicht en minder energie, maar anderzijds ook een verslaving. Van een suikerverslaving kom je moeilijk af, zodat de kans op nóg meer suiker eten en gezondheidsproblemen ook weer groter wordt. We willen nogmaals benadrukken dat het goed is om daarbij aan de slag te gaan samen met een diëtist. Als je op internet naar een suikervrije leefstijl gaat zoeken, heb je de kans dat je een dieet gaat proberen waarin essentiële voedingsstoffen weg worden gelaten. Met andere woorden: een slecht uitgebalanceerd dieet.
Merk je bij jezelf een suikerverslaving, probeer dan om te beginnen de frisdranken en sappen eens om te wisselen voor water. Dit is al een goed begin en scheelt veel calorieën.

Dit artikel is geschreven door Merel Kruit

Schrijft veel over natuur, gezondheid en huidverzorging en verdiept zich helemaal in een onderwerp. Woont in Rotterdam en werkt als freelance copywriter. Liefhebber van natuur en tegelijkertijd de stad. Schrijft in haar vrije tijd fictie en gaat graag naar concerten.

Website