Wat zijn dagritmekaarten? 6 Redenen om ze te gebruiken

Wanneer je kinderen hebt weet je waarschijnlijk allang hoe belangrijk het is om voor je kind een duidelijke en rustige omgeving te creëren. Daar kunnen dagritmekaarten een handig hulpmiddel bij zijn. Maar wat zijn dagritmekaarten nu precies en waarom maken steeds meer ouders er gebruik van? In dit artikel geven we je 6 redenen waarom dagritmekaarten niet ideaal zijn voor in de klas maar ook gewoon voor thuis. Ook hebben we enkele handige links voor je waar je gratis mooie dagritmekaarten kunt downloaden of via internet kunt bestellen.

Structuur in elke dag met dagritmekaarten

Veel kinderen hebben er baat bij om een duidelijke structuur in hun dag te hebben, dit geeft namelijk veel duidelijkheid en ook meer rust. Natuurlijk is elk kind wel eens druk en onrustig, dat hoort nu eenmaal bij het kind zijn. Maar wanneer je het gevoel hebt dat je wel wat meer houvast kunt gebruiken om je kind makkelijker en fijner door de dag te loodsen, of om een bepaalde taak of activiteit beter aan te leren, dan zijn dagritmekaarten daar zeer geschikt voor.

Hoe zien dagritmekaarten eruit?

Dagritmekaarten zijn voorzien van een duidelijk pictogram (oftewel een tekening) waar de taak of activiteit op is afgebeeld. Vaak staat de taak ook met woorden vermeld, maar dit hoeft niet. Het belangrijkste is dat het kind makkelijk het plaatje aan de taak kan koppelen. Het is dan ook niet verstandig om hetzelfde plaatje voor meerdere activiteiten te gebruiken, omdat dit juist weer voor verwarring zorgt.

Het woord dagritmekaart doet vermoeden dat het altijd om een papieren kaartje gaat, maar dat hoeft niet altijd. Je kunt dagritmekaarten namelijk ook in de vorm van stickers of magneetjes met een opdruk gebruiken. Zo zijn ze bijvoorbeeld makkelijk aan te brengen op een dagritmebord.

De kaarten worden gebruikt om structuur aan te brengen in de dag. Het is belangrijk dat het kind de plaatjes zelf op elk gewenst moment kan bekijken, dus je hangt ze altijd op ooghoogte op een plaats waar je kind altijd zelfstandig naartoe kan. Kies dus ook altijd een vaste plek in huis.

6 Redenen om ook dagritmekaarten te gebruiken

Dagritmekaarten worden in allerlei verschillende situaties gebruikt maar vooral bij jonge kinderen. De meeste juffen en meesters die een groep peuters en/of kleuters onder hun hoede hebben maken inmiddels gebruik van een vast dagritme dat wordt uitgebeeld met de dagritmekaarten. Er zijn echter ook een aantal goede redenen om thuis van deze kaarten gebruik te maken.

1. Meer duidelijkheid

Wanneer kinderen dankzij de dagritmekaarten weten welke activiteiten er nog op het programma staan zorgt dat meteen voor veel meer duidelijkheid. Ze weten niet alleen goed wat ze zo meteen al eerste gaan doen, maar ook wat er daarna allemaal nog gaat komen. Dat kunnen hele praktische dagelijkse dingen zijn, zoals aankleden, een middagdutje doen of tanden poetsen, maar ook leuke activiteiten zoals een bezoekje aan de kinderboerderij of een spelletje spelen.

2. Meer rust in huis

Duidelijkheid in de vorm van een voorspelbaar dagritme zorgt als het goed is ook voor meer rust bij kinderen. Niet weten waar je aan toe bent of wat je zo meteen gaat doen vinden ook de meeste volwassenen helemaal niet prettig, maar die hebben vaak wel allerlei manieren om daarmee om te gaan. Voor kinderen is dat een stuk lastiger en het kan bij hen dan ook zorgen voor veel onnodige onrust. Dankzij een vast dagritme (waar ze zelf naar kunnen kijken middels de dagritmekaarten) zorg je voor rust in huis. Dat is ook een van de voornaamste redenen waarom dagritmekaarten in de klas worden gebruikt. Kinderen die weten waar ze aan toe zijn voelen zich namelijk blijer en zijn rustiger.

3. Tijd en energie om te leren en te spelen

Wanneer je kind zich geen zorgen hoeft te maken over wat er allemaal nog gaat komen gedurende de dag hebben ze meer rust, waardoor er automatisch ook meer tijd en energie is om zorgeloos te spelen en te leren. Wanneer je kind zich vrij en zeker voelt om zichzelf volledig te richten op de taak van dat moment zorgt dat altijd voor meer plezier en een beter concentratievermogen. Er wordt dan automatisch leuker gespeeld en makkelijker geleerd.

4. Meer zelfvertrouwen

Een voorspelbare dag geeft een kind vaak ook meer zelfvertrouwen. Dat bereik je vooral door niet alleen de dag zelf met dagritmekaarten uit te plannen, maar ook door de dagen veel op elkaar te laten lijken. Zo breng je niet alleen structuur aan in de dag maar in de hele week. Wanneer je kind beter begint te begrijpen hoe een typische dag er ongeveer uit ziet zal die de dagritmekaarten steeds minder nodig hebben om te kunnen voorspellen wat er zo meteen gaat gebeuren. Dat zorgt voor een veilige omgeving en ook voor meer (zelf)vertrouwen.

5. Een activiteit aanleren

Gedetailleerde dagritmekaarten kunnen een geweldig hulpmiddel zijn bij het aanleren van een nieuwe activiteit of iets waar je kind moeite mee blijft houden beter te oefenen. De meeste dagritmekaarten tonen een algemene activiteit, zoals aankleden, waardoor je met meerdere van deze pictogrammen eenvoudig een overzicht van alle geplande activiteiten kunt geven. Veel kinderen hebben daar ook genoeg aan, omdat ze al weten welke losse stappen ze moeten doorlopen om zichzelf aan te kleden. Wanneer je kind echter moeite heeft om alle handelingen voor het aankleden zelf te onthouden, dan kun je de activiteit met heel specifieke kaarten onderverdelen in kleinere stappen. Dat doe je bijvoorbeeld door achtereenvolgens pictogrammen op te hangen van ondergoed, sokken, broek, shirt, trui en tot slot schoenen en jas. De visuele kaarten bieden meer houvast waardoor dit proces beter en sneller wordt opgenomen. Als het goed is verandert het zo vanzelf in een automatisme, waardoor de kaarten op een bepaald moment niet meer nodig zijn.

6. Meer houvast bij autisme

Kinderen met autisme hebben nog veel meer behoefte aan duidelijkheid, rust en regelmaat dan andere kinderen. Er is ook vaak blijvend behoefte aan het duidelijk (en visueel, dus met pictogrammen) plannen van de dag en de hele week. Dat begint natuurlijk al op jonge leeftijd en dan voldoen de dagritmekaarten voor jonge kinderen nog uitstekend. Maar wanneer kinderen ook op latere leeftijd baat blijven hebben bij een vast dagritme kan een andere oplossing uitkomst bieden. Het is dan bijvoorbeeld de moeite waard om te kijken naar een app op de telefoon of tablet waarmee een dagschema opgemaakt en op elk gewenst moment bekeken kan worden. Kijk bijvoorbeeld eens op de website van Autiplan waar je zelf dagplanningen kunt maken met behulp van duizenden pictogrammen. De zelfgemaakte dagplanning kun je uitprinten maar er is ook een Android app beschikbaar. De activiteiten kunnen daarin zelfs voorgelezen worden, zodat er altijd op tijd aan een bepaalde taak wordt herinnerd.

Dagritmekaarten gratis downloaden

Tot slot hebben we nog een aantal handige links voor je verzameld waar je zelf leuke dagritmekaarten of handige pictogrammen kunt downloaden:

• Heutink voor thuis heeft een kleurrijke set dagritmekaarten ontworpen die gratis te downloaden zijn vanaf de website. De pictogrammen worden als Pdf-bestand aangeboden zodat je ze meteen af kunt drukken en uit kunt knippen.
• Op de website Sclera.be vind je een enorm aantal verschillende pictogrammen (picto’s genoemd) die je gratis kunt downloaden.
• Deze dagritmekaarten voor kleuters zijn ook helemaal gratis te downloaden en te gebruiken maar zijn wel hoofdzakelijk voor gebruik op school bedoeld.

Ben je zelf niet zo handig met knippen en plakken, dan kun je natuurlijk ook een leuke set dagritmekaarten kopen. Het is dan vooral van belang dat de taken die in jouw gezin veel voorkomen op de kaarten staan afgebeeld. In de webwinkel van Bol.com kun je allerlei leuke en handige sets vinden. Bijvoorbeeld deze verzameling dagritmekaarten met magneten die je op de speciale planborden kunt bevestigen (maar natuurlijk ook gewoon op de koelkast).

Dit artikel is geschreven door Dik de Graaf

Fanatiek blogger voor Dik.nl en altijd op zoek naar diepgang. Bijt zich helemaal vast in een onderwerp om alles tot in de puntjes uit te zoeken. Gek op reizen, sporten en lezen.

Website