Het is niet alleen handig als je kind klok kan kijken, vaak vinden ze het ook nog eens leuk om te leren. Toch is het niet erg makkelijk. Klokkijken is namelijk een combinatie van enig ruimtelijk inzicht en kennis van getallen. Er zijn allerlei leuke tips om je kind (spelenderwijs) klok te leren kijken. Reken maar dat jouw kind trots is als hij of zij het onder de knie heeft! Van een kinderklok of kinderhorloge tot leuke apps: in dit artikel vind je allerlei methodes om te leren klokkijken. Wat past er bij jouw kind?
Vanaf welke leeftijd leren kinderen meestal klokkijken?
Gemiddeld gesproken leren kinderen vanaf groep drie op de basisschool klokkijken. Ze hebben dan de leeftijd van 6 à 7 jaar. Waarschijnlijk zal jouw kind al lang daarvoor regelmatig vragen hoe laat het is, omdat kinderen voor die tijd vaak al bepaalde rituelen of bezigheden koppelen aan sommige tijdstippen. Ook zijn kinderen al op jonge leeftijd (kleuterklas) bezig met de datum, seizoenen en wanneer het tijd is om bijvoorbeeld te gaan lunchen.
Wat al helpt voor je je kind leert klokkijken is om regelmatig als je vertelt hoe laat het is, dit te laten zien op een klok of horloge. Het kind is dan misschien nog te jong om daadwerkelijk klok te kijken, maar kan al wel wennen aan de vorm van de klok, de cijfers en de wijzers. Gebruik hiervoor het liefst een eenvoudige, ronde klok met cijfers.
Later in het proces van leren klokkijken leren kinderen een digitale klok te lezen. Meestal kunnen kinderen dit aan het einde van groep 5.
Hoewel je kind in groep drie zal beginnen met klokkijken, heeft elke school andere methodes om te leren klokkijken. Eén ding is zeker: hoe jouw kind het op school ook leert, het is leuk om dat zelf te ondersteunen. Vraag er bijvoorbeeld ook naar bij je kind (als hij of zij het niet zelf al verteld heeft), zodat je misschien nog beter bij kan springen.
1. Breng je kind tijdsbesef bij en benoem hoe laat het is
Voor – en tijdens het leren klokkijken van je kind, helpt het om je kind tijdsbesef bij te brengen. Dat doe je door bij allerlei activiteiten te benoemen wanneer jullie ze gaan doen én hoe lang. Voorbeelden zijn: “Over een kwartier gaan we weg” of “Over een half uur is papa terug”. Of “we gaan vijf minuutjes fietsen”. Door dit vaak te benoemen, ontwikkelt je kind gevoel voor tijd en leert hij ervaren hoe lang een half uur bijvoorbeeld duurt.
Zeker in combinatie met een (speel) klok en activiteiten op school, zal je kind steeds meer begrijpen wat tijd precies is. Wat ook helpt bij het tijdsbesef, is het benoemen van ochtend, middag en avond.
2. Geef je kind een klok om mee te spelen
Spelen met een klok is één van de manieren om je kind klok te leren kijken.Veel kinderen vinden dit nog eens erg leuk ook, omdat ze er allerlei situaties mee na kunnen bootsen. Zeker wanneer ze zelf de wijzers kunnen bewegen! Er zijn verschillende klokken geschikt voor en er zijn zelfs speciale, educatieve klokken verkrijgbaar die het klokkijken nóg wat makkelijker maken.
Belangrijk is dat de klok gewone cijfers heeft (geen Romeinse) en dat er het liefst ook streepjes staan bij de minuten.
Extra handig: een klok die aansluit bij de leerfase van je kind
Een kind uit groep drie die net klok leert kijken, zit natuurlijk in een andere fase dan een kind dat gaat leren om ‘half’, ‘kwart voor’ en ‘kwart over’ te benoemen. Er zijn klokken die aansluiten bij de fase waarin oudere kinderen zitten die klok leren kijken. Hieronder zie je een paar voorbeelden van klokken waarmee kinderen (spelenderwijs) kunnen leren klokkijken en hoe ze verschillen.
Na het leren klokkijken op een ronde klok met cijfers, leren kinderen digitaal klokkijken. Ook daar is oefenmateriaal voor. Bij tip 8 vertellen we daar meer over.
https://nl.pinterest.com/pin/297589487854627178/
https://nl.pinterest.com/pin/442760207087459211/
https://nl.pinterest.com/pin/505810601891311793/
https://nl.pinterest.com/pin/479211216580594897/
3. Leer je kind eerst klokkijken met alleen de kleine wijzer
In de beginfase van het klokkijken (groep 3), is het belangrijk om het simpel te houden. In het begin leren kinderen klokkijken aan de hand van alleen de kleine wijzer. Bespreek daarom thuis het klokkijken eerst met voornamelijk met de kleine wijzer. De grote wijzer komt later pas, wanneer het kind de plaats en de tijdsaanduiding van de kleine wijzer goed begrijpt.
Over de kleine wijzer kan je simpelweg uitleggen dat deze de tijd aanwijst die het op dat moment is. Gaat de kleine wijzer een stukje voorbij dat getal, dan is het al wat later. Dit kan je extra goed laten zien bij een educatieve klok, waarvan je zelf de wijzers kan verschuiven (zie tip 2).
4. Veel kinderen zijn trots op een horloge.
Een kinderhorloge is één van de manieren om je kind met plezier klok te leren kijken. Het meeste plezier van een horloge hebben ze wanneer ze in elk geval de kleine wijzer kunnen duiden. Op een leuke manier kunnen ze met een horloge de rest aanleren. Een horloge is mooi en voelt lekker ‘volwassen’. Kinderen laten hem zeker graag zien. Kies samen met je kind een horloge uit dat bij hem of haar past en vergeet niet om regelmatig te vragen hoe laat het is.
Er zijn allerlei mooie, praktische horloges voor kinderen. Hieronder laten we een paar voorbeelden zien.
Eén van de bekendste merken voor kinderhorloges is het Zwitserse Flik Flak (zie ook hieronder). Met behulp van de figuurtjes Flik (grote wijzer) en Flak (kleine wijzer), leren kinderen spelenderwijs hoe laat het is.
https://nl.pinterest.com/pin/470485492302972886/
https://nl.pinterest.com/pin/832251206111363377/
https://nl.pinterest.com/pin/445012006926528837/
5. Leren klokkijken met apps
De meeste kinderen spelen regelmatig allerlei spelletjes achter de tablet. Er zijn ook leuke en educatieve apps waarmee ze klok kunnen leren kijken. De bekendste (en misschien wel beste) app op dit gebied is Zet de Klok. De app heeft veel keuze in de oefeningen en spelletjes en biedt spellen voor elk niveau. Ook het digitaal klokkijken kan geoefend en gespeeld worden. Bij de verschillende stappen van het klok leren kijken ontvangt je kind een medaille in de app.
Je kan de app zo instellen, dat je kind precies op het juiste niveau kan oefenen. De afbeeldingen in de app zijn volledig ingesteld op kinderen en hoe ze te helpen.
Een andere leuke app is de app ‘Leer Klokkijken’ van Mingoville. Het leuke van app is dat er cartoonfiguren praten over de klok en dat er weer andere opdrachten worden aangeboden dan bij de app ‘Zet de Klok’.
6. Vraag regelmatig aan je kind hoe laat het is.
Of je kind nu een horloge heeft of niet, het is altijd goed om (spelenderwijs, nu en dan) te oefenen met hoe laat het is. Vraag je kind daarom regelmatig hoe laat het is. Het is daarbij leuk als je hem of haar het gevoel geeft van verantwoordelijkheid. ‘Ik heb het nog niet gezien, kan jij eens voor me kijken hoe laat het is?’ Zo voelt je kind zich belangrijk en wordt het klok leren kijken extra leuk. Als je kind zelf een horloge draagt, werkt dit extra goed.
Extra tip: zorg voor een klok in huis die ook duidelijk is voor je kind
Vierkante klokken, klokken zonder cijfers of klokken met Romeinse cijfers zijn erg mooi. Alleen zijn ze niet erg praktisch voor een kind dat klok leert kijken. Ideaal is als je bijvoorbeeld in de keuken of woonkamer, een eenvoudige, ronde klok met cijfers hebt hangen. Dit is duidelijker voor je kind en zal zeker een handje helpen.
7. Tip om digitaal klok te leren kijken: geef je kind een klok met een ‘gewone’ en digitale tijdsaanduiding
Je kind begrijpt de gewone klok en dan zal het op school gaan leren om de digitale klok te begrijpen. Dat is zo makkelijk nog niet: want sommige getallen (zoals bijvoorbeeld 19.00) komen op de digitale klok wel voor en op de analoge klok niet. Extra lastig is dat bijvoorbeeld acht uur wordt aangeduid met 8.00 (‘s ochtends) en 20.00 uur (‘s avonds). Dat is wennen!
Wél zijn veel kinderen al gewend aan digitale klokken, in die zin dat ze vaak gebruikt worden. Het digitale scherm zelf zal niet heel onbekend zijn voor je kind.
Om de digitale klok beter te leren begrijpen kan het goed helpen om een digitale klok in huis te hebben, in combinatie met een analoge klok. Als je kind deze twee naast elkaar zit, helpt dat hem of haar extra met het begrijpen ervan.
https://nl.pinterest.com/pin/31595634862038247/
8. Met je kind praten over de tijd: stel leuke vragen
Zeker bij jongere kinderen (groep 3), kan je interesse weken over het onderwerp tijd door er allerlei vragen over te stellen. Dit is nog niet zozeer klokkijken, maar wel een stukje tijdsbesef dat zal helpen bij klokkijken en dat je kind helpt te snappen waarom het kl0k gaat leren kijken.
Voorbeelden van vragen die je aan je kind kan stellen zijn bijvoorbeeld:
- Hoe ontstaan zomer en winter?
- Is het overal op de wereld even laat?
- Is de zon ook een klok? En de maan?
- Hoe houden mensen de tijd bij als ze geen klok hebben denk je?
Deze vragen helpen je kind het begrip ‘tijd’ snappen en toepassen.
9. Kies samen met je kind een leuke klok uit voor op zijn of haar kamer
Voor wat grotere kinderen die de fase voorbij zijn dat ze met een klok spelen, is het passend als ze een klok op hun slaapkamer hebben. Dat kan een mooie wekker zijn, of een klok om op te hangen. Een klok zou bijvoorbeeld een leuk cadeau kunnen zijn wanneer je kind weer een stapje verder is met het klokkijken. Of wanneer je kind het moeilijk vindt: een leuk kado om hem aan te moedigen. Er zijn allerlei leuke klokken verkrijgbaar voor kinderkamers. Je kan er samen een uitzoeken of ‘m aan je kind geven als verrassing.
Met een klok op de slaapkamer leert je kind nog makkelijker redeneren hoe laat het is, en wanneer er iets plaats zal vinden. Bijvoorbeeld:
- Bijna tijd om te gaan eten
- Bedtijd
- lunchtijd
- tijd om de deur uit te gaan
Een klok die jouw kind aanspreekt zal altijd een handje helpen.
Er zijn allerlei manieren om je kind te helpen met klokkijken
Klok leren kijken is belangrijk, maar het is niet voor elk kind makkelijk. Gewoonlijk leren kinderen vanaf groep 3 op de basisschool klokkijken. Daarvoor kan je ze spelenderwijs vertrouwd maken (door bijvoorbeeld vragen te stellen en activiteiten te koppelen aan een bepaalde tijd) met de begrippen ‘tijd’ en ‘klok’.
Als je kind net leert klokkijken, kan je hem of haar het beste ondersteunen door het niet te moeilijk te maken. Bij het begin van klokkijken is vooral de kleine wijzer belangrijk. De grote wijzer kan je nog even laten voor wat hij is.
Er zijn verschillende manieren om je kind te ondersteunen bij het leerproces. Leuke en educatieve apps, een klok om mee te spelen en een horloge helpen je kind met de klok te begrijpen. Vraag je kind daarbij regelmatig hoe laat het is.