10 tips om je darmflora te herstellen

Een verstoorde darmflora kan zorgen voor een tal van klachten. Zo kun je last krijgen van obstipatie, diarree of krampen, maar ook andere gezondheidsproblemen kunnen te maken hebben met een disbalans in je darmen. Of je darmflora nu uit balans is door bijvoorbeeld griep of door het gebruik van antibiotica: de darmflora valt absoluut weer te herstellen. Hoe? Dat vertellen we je graag in dit artikel. Niet alleen leggen we uit wat de darmflora is, hoe hij ontstaat en hoe je kunt merken dat er een disbalans is. We geven je daarnaast ook nog eens 10 tips om je darmflora weer te herstellen.

De darmflora, wat is dat eigenlijk?

In onze darmen leven meer dan 100 biljoen bacteriën. Deze bacteriën zijn op te delen in meer dan 400 verschillende soorten. Anders dan sommige mensen denken, zijn niet alle bacteriën die in onze darmen leven slecht. In tegendeel: heel veel bacteriën zijn juist bijzonder nuttig. Als je darmflora gezond is, bestaat er een goed evenwicht tussen de ‘goede’ en de ‘slechte’ bacteriën. Dat evenwicht zorgt ervoor dat de spijsvertering goed werkt, dat we beschermd zijn tegen infecties, en dat we gezond zijn. Op het moment dat de ‘slechte’ bacteriën de overhand krijgen, doordat de darmflora uit evenwicht raakt, kun je te maken krijgen met allerlei problemen.

Hoe ontstaat de darmflora?

Wanneer je nog niet geboren bent, heb je als baby geen enkele bacterie in je darmen. Die bacteriën komen pas in het lijfje van een baby terecht tijdens de geboorte, wanneer het in aanraking komt met de bacteriën uit de vagina en eventueel de ontlasting van de moeder. Dit klinkt misschien een beetje viezig, maar dit is een heel nuttig proces, het kind wordt namelijk voorzien van bacteriën die hij of zij nodig heeft. Maar ook na de geboorte krijgt de baby op allerlei verschillende manieren bacteriën binnen, bijvoorbeeld door het geven van borstvoeding en door de aanraking van mensen. Al deze bacteriën hechten zich aan de darmwand, waardoor er een darmflora (bevolking van bacteriën) ontstaat.

Een gezonde darmflora

Een gezonde darmflora is erg belangrijk voor je gezondheid. Niet alleen zorgt een gezonde darmflora voor een goede spijsvertering, maar ook voor een sterk afweer- en immuunsysteem. Een gezonde darmflora kan voedingsstoffen goed verwerken, waardoor vitaminen en mineralen door het lichaam opgenomen kunnen worden.

Symptomen van een verstoorde darmflora

Een verstoorde darmflora kan zich op veel verschillende manieren uiten. Het is zelfs zo dat veel mensen niet eens doorhebben dat hun darmflora niet gezond is. Wanneer het vaak wel duidelijk is, is als mensen klachten hebben als:

• Diarree
• Darmkrampen
• Constipatie
• Winderigheid

Bovenstaande symptomen worden vaak direct gelinkt aan een verstoorde darmflora, maar wist je dat ook andere gezondheidsklachten, die in de eerste instantie niets te maken lijken te hebben met je darmen, door een verstoorde darmflora kunnen komen? Zo kan een verstoorde darmflora onder andere zorgen voor huidklachten, verschillende mentale klachten als depressies of neerslachtigheid, maar ook vermoeidheidsklachten en gewrichtsklachten kunnen alles te maken hebben met een verstoorde darmflora. De darmen en hersenen staan namelijk nauw met elkaar in contact.

Hoe ontstaat een disbalans in de darmflora?

Er zijn veel verschillende factoren die invloed kunnen hebben op het evenwicht tussen goede en slechte bacteriën. Zo zal bijvoorbeeld een buikgriep of een voedselvergiftiging al zorgen voor een verstoord evenwicht. Het gebruik van bepaalde medicatie, waaronder antibiotica, kan ervoor zorgen dat niet alleen de slechte, maar ook de goede bacteriën worden aangevallen en vernietigd. Hierdoor kan het zo zijn dat na een antibioticakuur de slechte bacteriën de overhand kunnen krijgen, doordat de goede ook deels zijn uitgeroeid. Ook ander voedsel (bijvoorbeeld op vakantie), alcohol, roken stress en weinig lichaamsbeweging, hebben invloed op de darmflora.

Wat kun je doen aan een verstoorde darmflora?

Je weet nu wat een darmflora is en hoe deze optimaal zou functioneren. Ook weet je waar hij voor dient en hoe je kunt merken dat hij verstoord is. Maar wat kun je nu precies doen als je darmflora uit balans is? Hoe kun je de darmflora weer herstellen? Wij geven je hieronder 10  tips om jouw darmflora weer gezond te maken.

1. Gezond eten

Het is misschien wat voor de hand liggend, maar tegelijk ook absoluut waar: voor een gezonde darmflora is gezond eten uiterst belangrijk. Kies voor gezonde en gevarieerde producten, en probeer veel vet te vermijden. Het eten van voldoende vezelrijke producten is belangrijk omdat er tijdens de vertering van de vezels nuttige stoffen vrijkomen in de darmen. Vezels kunnen er in het geval van diarree voor zorgen dat overmatig vocht (deels) wordt opgenomen, waardoor de ontlasting minder dun is.

2. Gezond leven

Naast gezond eten, is ook gezond leven heel belangrijk. Probeer genotsmiddelen als alcohol en tabak zoveel mogelijk te vermijden. Zorg daarnaast voor voldoende lichaamsbeweging en een goede nachtrust om de conditie van je darmflora te helpen herstellen.

3. Vermijd suiker

Slechte bacteriën zijn dol op suiker. Door het eten van veel suikerhoudende producten, kun je er dus voor zorgen dat die slechte bacteriën en schimmels de kans krijgen om flink te groeien. Uiteindelijk zorgt dat er dan weer voor dat de slechte bacteriën de overhand kunnen krijgen, en dat is nou juist wat je probeert te vermijden. Daarom: eet enkel natuurlijke suikers uit groenten en fruit, en laat suikers uit (fris)dranken, snoep, koek en kant-en-klaarmaaltijden lekker links liggen. Houd er rekening mee dat witmeelproducten (zoals pasta en wit brood) ook gemakkelijk in suikers omgezet worden.

4. Zorg voor een goede hygiëne (maar overdrijf niet!)

Zorg ervoor dat je goed je handen wast na het bezoek aan openbare ruimten. Wanneer je naar een openbaar toilet bent geweest, hebt gereisd met de trein of de bus, of wanneer je in een minder schone omgeving bent geweest, is het heel belangrijk dat je goed je handen wast. Op die manier voorkom je dat slechte bacteriën jouw lijf binnendringen, en verminder je ook nog eens de kans op griep of verkoudheid. Ook in het buitenland is het verstandig om goed om je hygiëne te denken. Was ook daar goed je handen, schil je fruit en drink geen kraanwater. Ook het wassen van bijvoorbeeld salade onder kraanwater wordt afgeraden. Dit heeft alles te maken met de ‘vreemde’ bacteriën die in het buitenland leven, bacteriën waar onze darmen niet aan gewend zijn. Het binnenkrijgen van deze bacteriën kan zorgen voor een verstoorde darmflora. Dat, in combinatie met het vreemde eten, is een van de redenen dat je op vakantie vaak last van je darmen krijgt. Wanneer je gewoon thuis bent, is het daarentegen totaal overbodig om honderd keer per dag je handen te wassen. De bacteriën die je hier kunt ‘oplopen’ door in de tuin of in huis te werken, zijn vaak zelfs erg nuttig voor je lijf.

5. Pas op met moeilijk verteerbare eiwitten

Sommige mensen zijn extra gevoelig voor eiwitten. Dit kunnen onder andere koemelkeiwitten zijn, maar ook de eiwitten in tarwe (gluten). Het compleet vermijden van voedingsstoffen waar deze eiwitten inzitten hoeft niet per se om een gezonde darmflora te bereiken, maar het kan (vooral voor mensen die er extra gevoelig voor zijn) wel nuttig zijn.

6. Eet gefermenteerde producten

Gefermenteerde producten zoals zuurkool, karnemelk, yoghurt, natuurdesembrood en bijvoorbeeld tempé bevatten allerlei goede bacteriën die je kunnen helpen bij het herstellen van je darmflora. Ook gefermenteerde groenten, miso en kefir kunnen daaraan bijdragen. Complete lijsten van gefermenteerde producten zijn online te vinden.

7. Vermijd stress

Ook dit klinkt misschien als een dooddoener, maar het vermijden van (langdurige) stress is erg belangrijk voor je lijf. Stress heeft namelijk een slechte invloed op je darmflora. Mocht je veel last van stress hebben, dan is het wellicht handig om daar een oplossing voor te zoeken. Zorg er in ieder geval voor dat je gezond eet (vooral veel groenten), goed en voldoende slaapt, en dat je veel beweegt. Al deze dingen dragen niet alleen bij aan een gezonde darmflora, maar ook aan het reduceren van stress.

8. Voeg kruiden en specerijen toe aan je voeding

Veel kruiden en specerijen bevatten goede bacteriën die kunnen bijdragen aan het herstel van je darmflora. Slechte bacteriën en schimmels zijn vaak niet heel blij met de stoffen die in kruiden zitten, wat de balans helpt herstellen. Daarnaast hebben sommige kruiden ook ontstekingsremmende eigenschappen, denk bijvoorbeeld aan gember, kurkuma, knoflook, oregano en koriander. Buiten dat de kruiden bijdragen aan de gezondheid van je darmen, maken ze de maaltijd vaak ook gewoon een stuk lekkerder.

9. Wees voorzichtig met antibiotica en andere medicatie

Zoals eerder al beschreven hebben antibiotica een nadelig effect op je darmflora, dit omdat ze niet alleen de slechte bacteriën aanvallen, maar ook de goede. Mocht antibiotica niet per se nodig zijn, neem het dan vooral niet. Als het wel echt nodig is, dan moet je het natuurlijk wel doen. In dat laatste geval is het belangrijk dat je je lijf daarna een handje helpt om de balans in je darmen weer te herstellen. Dit kun je bijvoorbeeld doen met pre- of probiotica. Prebiotica is onder andere te vinden in groenten als artisjok, schorseneer, witlof en aardpeer. Probiotica is te vinden in zure melkproducten als kefir en yoghurt. Ook zijn er supplementen en andere voedingsmiddelen te vinden waaraan probiotica is toegevoegd.

10. Negeer langdurige klachten niet

Wanneer je langere tijd last hebt van je darmen (bijvoorbeeld diarree, obstipatie of krampen) dan kan er wellicht meer aan de hand zijn. Misschien ben je allergisch voor bepaalde voedingsstoffen, heb je te maken met een prikkelbare darm, of misschien is er sprake van een andere ziekte waardoor je darmen niet optimaal functioneren. Mocht je te maken hebben met langdurige klachten, dan is het absoluut aan te raden om hiermee naar je huisarts te gaan. Vaak kunnen ze met simpele testjes al snel zien wat er precies mis is en hoe dit eventueel opgelost kan worden.

De darmflora herstellen

Nu je precies weet wat je darmflora is, hoe deze werkt en wat deze nodig heeft, kun je zelf bijdragen aan het herstel van een gezonde darmflora. Dit kun je onder andere doen door goed te eten, gezond te leven, en goed voor jezelf te zorgen. Mocht je ondanks deze tips last houden van een verstoorde darmflora, of heb je last van langdurige klachten, dan is het aan te raden om een afspraak bij je huisarts te maken. Hij of zij kan de aard van de problemen helpen vaststellen, en helpen zoeken naar een geschikte oplossing. Zo kun je doorverwezen worden naar een diëtist die je kan helpen bij het samenstellen van een goed dieet, of misschien zelfs naar een speciale therapeut. Hoe dan ook: blijf vooral niet te lang doorlopen met de klachten.

Dit artikel is geschreven door Nadine Swagerman

Schrijft met plezier over de meest uiteenlopende onderwerpen. Heeft een eigen tekstbureau en is daarnaast auteur. Houdt van eten, muziek, series en lezen. En trekt in haar vrije tijd het liefst de natuur in met haar hond.

Website