Hoe kun je jezelf testen op allergie en intolerantie?

Heb je het vermoeden dat je allergisch bent of een intolerantie hebt? Of heb je helemaal geen klachten maar wil je graag allergieën of intoleranties uitsluiten? Dan wordt het tijd om een allergie- of intolerantietest te doen. In dit artikel leggen we kort uit wat een intolerantie en allergie is, en wat mogelijke symptomen zijn. Als jij je herkent in een of meerdere symptomen, dan raden we je aan om jezelf te (laten) testen. We leggen kort uit hoe dat moet en wat het inhoudt.

Hoe kun je jezelf testen op allergie en intolerantie?

De eerste stap in het achterhalen van een allergie of intolerantie, is door je lichaam te controleren op mogelijke symptomen. Heb je bultjes nadat je iets hebt gegeten? Moet je niezen als je in de buurt bent van huisdieren of een vaas bloemen? Later in dit artikel zullen we de symptomen voor allergie en intolerantie bespreken, zodat je je lichaam hierop kunt controleren. Als je de symptomen hebt gecontroleerd dan zijn er twee mogelijkheden:

• Jezelf testen op intolerantie en allergie (zelftest)
• Intolerantie en allergie laten testen bij de huisarts

Aan beide methoden zitten voor- en nadelen verbonden. Laten we beginnen met ‘jezelf testen op intolerantie en allergie’. Het voordeel van een zelftest is dat je de test kunt doen op een moment dat het jou uitkomt. Je hoeft geen afspraak te maken, niet te wachten tot de huisarts tijd heeft, en niet naar de huisartsenpraktijk te reizen. Het nadeel van een zelftest is dat je niet te weten komt hoe ernstig je allergie is. Je ziet bijvoorbeeld wel dat je allergisch bent, maar niet of het een hele lichte en onschuldige vorm is of juist een ernstige en mogelijk bedreigende vorm. Bovendien kan de huisarts je adviseren over een mogelijk vervolgtraject, mocht blijken dat je allergisch of intolerant bent. Wij adviseren dan ook om een allergie- of intolerantietest bij de huisarts te doen. Hieronder zullen we beide manieren van testen bespreken, we beginnen met de zelftest.

Zelftest voor allergie

Bij een allergie reageert je immuunsysteem op een bepaalde stof. Wil je jezelf testen op een allergie? Dan kun je een zelftest aanschaffen. De meeste allergietesten zijn geschikt voor een bepaalde allergie, zoals huisstofmijt, hooikoorts, voedsel et cetera. Door naar de verschillende symptomen te kijken, krijg je een beeld in welke ‘hoek’ jouw potentiële allergie valt. Vervolgens kun je een of meerdere zelftesten aanschaffen, in een webshop of in de apotheek. Wij raden aan om de allergietest in de apotheek te kopen. Op het internet zijn namelijk een heleboel testen te koop, de een is betrouwbaarder dan de andere. Het is echter lastig om te achterhalen of je een betrouwbaar product aanschaft; de website zal zijn/haar producten immers altijd aanprijzen. Wil je toch online een zelftest kopen? Bekijk dan reviews van mensen die jou voorgingen.

Als je eenmaal een zelftest hebt gekocht, dan moet je de instructies goed opvolgen. Het resultaat is alleen betrouwbaar als je precies doet wat er in de bijsluiter staat. Wat je precies moet doen, verschilt per allergietest. De een vraagt om wangslijm, de ander om haar en weer een derde om huidschilfers.

Mogelijke symptomen van allergie

De meeste allergieën zijn samen te vatten in de categorieën hooikoorts, huisstofmijt, insectengif en voedselallergie. Hieronder zullen we de symptomen per groep kort toelichten. Er zit veel overlap tussen de verschillende allergieën, dus het kan zijn dat je meerdere allergietesten nodig hebt om te achterhalen waarvoor je allergisch bent.

• Hooikoorts: vaak niezen, jeuk in je ogen, veel tranen, hoesten en kuchen, verkouden in de neus (snotteren of juist vastzittend snot), vermoeidheid of benauwdheidsklachten.
• Huisstofmijt: klachten met ademhalen, ’s nachts verkouden klachten, vermoeidheid, piepend geluid bij het ademhalen, hoesten, benauwdheid nadat je het bed opmaakt, last van je hoofd of eczeemklachten.
• Insectengif: in shock raken, ademhalingsproblemen, plotselinge veranderingen in de bloeddruk, flauwvallen, licht in je hoofd, hartstilstand, problemen met maag en hart, hoofdpijn, jeukende huid, gezwollen tong, keel, lippen of ogen.
• Voedselallergie: ademhalingsproblemen zoals een piepende ademhaling, bultjes, rode uitslag, eczeem, verandering in bloeddruk, ‘flauw’ gevoel, shock, maag- en darmproblemen en benauwdheid.

Zelftest voor intolerantie

Een intolerantie is een niet-allergische reactie van het lichaam. Een stof wordt niet goed verdragen, bijvoorbeeld omdat de juiste enzymen om een stof te verteren niet in het lichaam aanwezig zijn. De klachten die hieraan zijn verbonden, bevinden zich vaak diep in het lichaam en zijn niet altijd met het blote oog waarneembaar. Daarom is het ook heel lastig om jezelf te testen op een intolerantie. Er zijn online een heleboel zelftesten te koop, maar wij raden af om deze aan te kopen. Autoriteiten beoordelen de testen vaak als ‘onbetrouwbaar, geldklopperij en onbewezen’. Zo heeft Radar onlangs een zelftest op basis van haar gedaan. Ze stuurden 4 dezelfde samples op, en kregen 4 verschillende uitslagen. Zij zijn niet het enige instituut dat waarschuwen voor zelftesten. Wij raden aan om de intolerantietest bij de drogisterij te kopen. Nog beter is het om de intolerantietest bij een diëtist of bij de huisarts af te nemen.

Mogelijke symptomen van intolerantie

• Hoofdpijnklachten
• Schommelend gewicht
• Aanhoudende vermoeidheid
• Fybromyalgieklachten (spierpijn, drukpijnlijke punten)
• Artritis (ontsteking van de gewrichten)
• Slaapproblemen
• Jeuk op de huid
• Maag- en darmklachten, zoals winderigheid, een opgeblazen gevoel of diarree
• Gevoelige of ontstoken darmen
• Ontstoken maagslijmvlies
• Coeliakie (glutenintolerantie, auto-immuunziekte)
• Hyperactieve gevoelens
• Taaislijmziekte
• Incontinentie
• Sombere gevoelens en depressieve klachten

Allergietest of intolerantietest doen bij huisarts, diëtist of het ziekenhuis

Voor het meest betrouwbare resultaat, laat je jezelf bij een specialist testen op allergie of intolerantie. Dan krijg je namelijk een beeld van de ernst van de klachten, en advies over mogelijke oplossingen. Hoe gaat een huisarts, diëtist of medewerker van het ziekenhuis te werk?

Het is soms behoorlijk lastig om te achterhalen waar bepaalde lichamelijke klachten vandaan komen. Allergieën kunnen namelijk op allerlei plekken in het lichaam voorkomen, terwijl je de symptomen op een hele andere plek of op een onverwachte manier ervaart. Hetzelfde geldt voor allergenen. Daarom zal de huisarts (of andere medisch specialist) eerst een aantal vragen stellen, voordat hij of zij een allergie- of intolerantietest bij je afneemt.

De huisarts wil een beeld krijgen van de context van de allergie. Komen er allergieën in je familie voor? Heb je er al langere tijd last van, of sinds kort? Op welke momenten speelt de allergie op en hoe uit zich dat? In hoeverre beïnvloedt dit je dagelijks functioneren? Ook kan het zo zijn dat je huisarts naar je hobby’s, eventuele huisdieren en levensstijl vraagt. Soms komt de allergische reactie uit onverwachte hoek, omdat je op het werk, in je huis of tijdens je hobby in aanraking komt met bepaalde stoffen. Daarnaast worden je eetgewoontes onder de loep genomen, veel allergieën en intoleranties komen voort uit voedsel. Pas als de huisarts een goed beeld heeft van je klachten, kan hij of zij een passende allergietest uitkiezen. De meest voorkomende testen zullen we hieronder beschrijven. Degene die de test afneemt, zal de mogelijkheden uitleggen en mogelijk een bepaald type test voorschrijven.

Huidtest

De huidtest is een snelle manier om je te testen. Er zijn twee veel voorkomende methoden van de huidtest. Bij de eerste variant wordt er met een dunne naald een kleine hoeveelheid allergenen in je huid gespoten, bij de andere variant wordt een kleine hoeveelheid allergeen op je huid aangebracht, om er vervolgens doorheen te prikken. Na 20 minuten reageert je huid met jeuk, een zwelling of roodheid. Dat duidt op een allergie. Het wegblijven van deze symptomen, betekent dat je niet allergisch bent.

Bloedtest (RAST) en ELISA

Bij deze test wordt er wat bloed afgetapt, wat vervolgens wordt gemengd met bepaalde allergenen. Daarna bekijkt de arts hoeveel immuneglobuline E er in het bloed zit. Dit is een graadmeter om allergieën te kunnen bepalen. Deze methode is geschikt voor een groot scala allergieën, want hiermee kan je op zo’n 200 allergenen worden getest.

Provocatietest

Bij deze test wordt het lichaamsdeel waar je klachten hebt, in aanraking gebracht met het vermoedelijke allergeen. Vrijwel onmiddellijk zal er een allergische reactie ontstaan. Eigenlijk forceer je dus dat de allergie de kop op steekt, om aan te tonen dat je het hebt. De meeste patiënten vinden dit een vervelende methode.

Plakproef

De plakproef wordt gebruikt om een contactallergie te onderzoeken. Deze test is vrij intens, omdat je in totaal circa 3 afspraken hebt met de specialist. Tijdens de eerste ontmoeting worden stoffen op je armen en bovenrug geplakt. Vervolgens mag je weer naar huis en moet je je lichaam droog houden (je kunt dus niet douchen, zwemmen of sporten). Tijdens een tweede en derde afspraak beoordeelt de specialist of de huid is veranderd, om zo een allergie aan te tonen.

Eliminatietest (veel gebruikt bij intolerantie)

Een veelgebruikte manier om een voedselintolerantie te meten, is het eliminatiedieet. Dat betekent dat je eerst alleen 100% ‘veilige’ voedingsmiddelen eet, waarvoor je hoe dan ook geen intolerantie kunt hebben. Daarna worden nieuwe voedingsmiddelen een voor een toegevoegd. Mochten bepaalde klachten opspelen, dan weet je in ieder geval van welk voedsel het vandaan komt.

Dit artikel is geschreven door Anne von Gleich

Anne is freelance tekstschrijver en content marketeer bij Sans Plus. Met oog voor detail en hart voor de doelgroep brengt ze elk verhaal tot leven.

Website LinkedIn