Wat is er nou mooier dan het kweken van je eigen groenten en fruit? Om elke ochtend verse frambozen uit je tuin te halen voor bij het ontbijt, of nooit meer platte peterselie uit de koel schappen van de supermarkt te hoeven kopen omdat het gewoon op je eigen balkon groeit. Word je hier vrolijk van? Dan is een eigen moestuin echt iets voor jou! Een goed begin is het halve werk. Daarom geven we je in dit artikel zeven tips voor het beginnen van een moestuin. Trek die tuinhandschoenen maar alvast aan!
Tip 1: Kies voor de perfecte plek
First things first: zoek een goede plek om jouw moestuin te beginnen. Ga jij tuinieren op je balkon of heb je geluk en beschik je over een enorme tuin? Waar je jouw moestuin(tje) ook wilt gaan aanleggen, er zijn een paar zaken waarop je kunt letten om jouw zelf gekweekte gewassen zo goed mogelijk te laten groeien.
Zorg er bijvoorbeeld voor dat je een plek voor je moestuin uitzoekt waar zo veel mogelijk zon op staat. Het meest ideale scenario is dat de zon tussen de zes en acht uur op je moestuin schijnt, zodat je groenten en fruit zo groot mogelijk kunnen worden. Is er in jouw tuin of op jouw balkon geen mogelijkheid om een moestuin in de zon aan te leggen? Geen probleem, want er zijn ook een aantal gewassen die het goed doen in de schaduw. Wat dacht je van spinazie, de sla soort rucola en worteltjes? Daar kun je wel een lekkere maaltijd van maken, toch?
Hou bij het aanleggen van de moestuin ook rekening met de windrichting. Uit het zuiden komt lekker warme wind die wonderen kan doen voor je moestuin. Uit het noorden komt juist koudere lucht – kies daarom voor een moestuin waarbij de zuidelijkste kant open is, om zo veel mogelijk warmte mee te pakken. Zo zullen jouw zelf gekweekte gewassen heel snel gaan groeien!
Tip 2: Begin klein met je moestuin
Als je aan je eigen moestuin gaat beginnen, wil je het misschien graag groots aanpakken. Je ziet het al helemaal voor je: je hebt straks struiken vol verse sla, genoeg worteltjes voor een weeshuis en zo veel kruiden dat je elke maaltijd op kunt spicen. We snappen heel goed dat je ontzettend enthousiast bent, maar we willen je toch aanraden om klein te beginnen. Kies eerst een paar van je favoriete gewassen uit, zaai ze in de grond en kijk eerst hoe dat gaat. Heb je toch meer ruimte nodig? Dan kun je jouw moestuin altijd nog uitbreiden of wellicht op een andere plek aanleggen, waar de gewassen het toch wat beter doen. Misschien heb je al genoeg aan je kleine maar fijne moestuin, of blijkt tuinieren toch niet jouw ding te zijn. Dan heb je al niet tientallen euro’s uitgegeven aan je moestuin!
Tip 3: Kies voor de juiste tijd met het beginnen van je moestuin
Wacht op het juiste moment met zelf groenten en fruit kweken. Het voorjaar is de perfecte moment om te beginnen met je moestuin: je weet dat vrijwel zeker dat de vorstperiode voorbij zal zijn. Als je verschillende zaden hebt aangeschaft, kun je op de achterkant van het pakje bekijken in welke periode je de planten het beste kunt zaaien. Geen zin om te wachten op het voorjaar? Dan kun je ook alvast beginnen met het zaaien in je woonkamer of keuken: op de vensterbank, boven de kachel, kunnen veel plantjes ook goed beginnen met groeien. Bij de Ikea kun je bijvoorbeeld ook een klein kweekkasje kopen om je moestuin alvast te starten: onder glas kunnen zaden ook goed groeien. Als je het leuk vindt om alvast wat groen in je moestuin te hebben en niet te moeten wachten tot de zaden uit de grond komen, kun je deze aanpak natuurlijk ook al in de lente gebruiken.
Tip 4: Zorg dat je alle materialen in huis hebt
We zeiden het al: een goed begin is het halve werk! Het aanleggen van een moestuin is echt niet ingewikkeld, maar je moet wel alle materialen in huis hebben. Zorg er daarom voor dat je van tevoren alles in huis haalt, zodat je irritatie tijdens het beginnen van je moestuin kunt voorkomen. Je hebt bijvoorbeeld genoeg potgrond nodig, zaadjes voor groente, fruit en kruiden en tuingereedschap. Denk hierbij aan de spit of schoffel om de moestuin om te spitten en eventueel onkruid te verwijderen, een schepje om de zaadjes te kunnen planten en tuinhandschoenen om aan te trekken als je bezig gaat in je tuin.
Wat je nodig hebt voor het aanleggen van de moestuin verschilt per locatie: als je op je balkon een moestuin gaat maken, heb je bijvoorbeeld een grote plantenbak of hout nodig om zelf een moestuin bak te maken. In een al bestaande tuin is het handig om materiaal te hebben om je moestuin af te scheiden van de rest van de tuin. Heb je ook gedacht aan bordjes om bij de zaden te zetten, zodat je weet wat welke plant is? Ook mest is een goed idee. Bij het tuincentrum kun je bijvoorbeeld (biologische) groentevoeding aanschaffen. Zo zullen je gewassen groeien als nooit tevoren!
Tip 5: Kies de juiste gewassen om mee te beginnen
Nu je een perfecte locatie hebt uitgekozen voor je moestuin, de grootte van de tuin hebt bepaald en alle benodigde materialen in huis hebt gehaald, is het tijd voor het leukste gedeelte van het beginnen van de moestuin: het uitkiezen van de juiste groenten, fruit en kruiden!
Bedenk eerst wat jij het meest nodig hebt in de keuken. Maak je bijvoorbeeld graag pasta met lekkere kruiden? Zaai, om te beginnen met je moestuin, dan bijvoorbeeld peterselie en basilicum. Zo kun je jouw net gekweekte kruiden meteen gebruiken – wel zo leuk als je net bent gestart met een moestuin. Er zijn ook een aantal ‘makkelijke’ groenten, waar je goed mee kunt beginnen in je moestuin. Kies bijvoorbeeld voor courgette, wortel en sla. Ook bonen en tomaten zijn erg simpel te kweken. Hier kan bijna niets mee misgaan, want afgezien van een beetje water, hebben ze bijna niets nodig. Zo kun je lekker beginnen, toch?
Tip 6: Let juist in het begin van de moestuin goed op eventuele ziekten en plagen
Je wilt natuurlijk niet dat je allereerste zelf gekweekte groenten en fruit worden verpest door ziekten en plagen. Het is daarom een goed idee om juist in het begin al op te letten en een routine te maken voor je moestuin. Probeer daarom een wisselteelt in je tuintje: als je af en toe de gewassen een andere plek in de tuin geeft, hou je op een natuurlijke manier ziekten en plagen op afstand. Zo zorg jij dat je moestuin goed in balans blijft, geef je de gewassen de beste kans op een goeie groei en hou je ziekten weg. Daarbij zorgt het achterlaten van bepaalde worteltjes bij andere plantsoorten weer voor een extra groeispurt. Het kost even wat tijd, maar dan heb je ook wat! Het is ook zo dat bepaalde combinaties van groenten en planten elkaar kunnen versterken: zet bijvoorbeeld bij je tomaten een plant die afrikaantjes heet – dan zul je vliegen weghouden bij je tomatenplant. Meer weten over die zogenaamde combinatie teelt? Op de website van de Intratuin vind je allerlei handige tips over welke plantsoorten je het beste naast elkaar kunt planten.
Toch last van planten ziektes of bijvoorbeeld van slakken? Bij het tuincentrum kun je ook natuurlijke bestrijdingsmiddelen kopen. Ga vooral niet met chemische troep aan de gang: je wilt je zelf gekweekte voedsel toch ook veilig kunnen opeten? Met natuurlijke middelen weet je zeker dat je op een goede manier de ziekten van je moestuin weghoudt.
Tip 7: Schrijf alles op in een moestuin dagboek
Tot slot hebben we nog een hele handige tip: schrijf alles wat je doet in een boekje, speciaal voor de moestuin. Noteer bijvoorbeeld wanneer je welk zaadje hebt geplant (en op welke plek in de moestuin), wanneer het zaadje uit de grond is gekomen en hoeveel water elk plantje op welk moment nodig heeft. Als je de groei van je moestuin nauwkeurig bijhoudt, zul je veel sneller de circle of life van je eigen moestuin begrijpen. Daarbij ben je er op deze manier goed op voorbereidt als je bijvoorbeeld moet gaan oogsten of je plantjes weer even moet gaan laten wisselen van plaats om zo ziekten op afstand te houden. Daarbij is het ook erg leuk om later eens terug te kijken hoe je moestuin het eigenlijk heeft gedaan.
Met bovenstaande tips kun jij met een gerust hart beginnen met je eigen moestuin. Als je de juiste materialen in huis hebt, de meest ideale plek voor je moestuin hebt verzonnen en je favoriete (en makkelijk te kweken) groenten, fruit en kruiden in hebt geslagen, kun je eigenlijk al aan de slag! Bescherm je tuin goed tegen ziekten door de planten af en toe te wisselen of koop bij het tuincentrum natuurlijke bestrijdingsmiddelen, en dan kan er eigenlijk niets meer misgaan. Noteer alles in een moestuin dagboekje om zo de vooruitgang van de tuintje in kaart te kunnen brengen en, niet geheel onbelangrijk, te kijken wanneer jij voor het eerst je zelf gekweekte gewassen kunt oogsten. Krijg je er al groene vingers van?