Hoe weet je welke opleiding bij je past?

Kies bewust voor jouw toekomst. Volg niet een opleiding, omdat het in de buurt is of omdat het gemakkelijk is. Jouw passie en drijfveren maken studeren nog leuker en zorgen voor de nodige motivatie. Maar hoe weet je nu welke opleiding en welke school goed bij jou passen? In jouw zoektocht kun je actie ondernemen om dat te achterhalen. Lees snel verder om te weten wat jij zelf kunt doen.

Wie ben jij en wat wil je?

Alles waar jij warm voor loopt, jouw passies en hobby’s, het weegt mee in jouw keuze voor een juiste opleiding. Wat zijn je talenten? Wat doe je graag? Waar wil je beter in worden? Wat is op de lange termijn jouw doel? Zet je sterke punten af tegen je zwakke punten. Som alles op: jouw interesses, kwaliteiten, talenten en je vaardigheden. Het geeft een beeld van welk beroep mogelijk bij jou past. Focus je bij het zoeken naar een opleiding vooral op het einddoel, een beroep, en niet zozeer op de studie: dat is het middel om er te komen. Weten wie je bent en wat je later wilt worden is ontzettend lastig. Er zijn een paar dingen die je kunt ondernemen om dit duidelijk te krijgen.

In gesprek met mensen die je goed kent

Vraag minimaal drie personen in jouw omgeving hoe zij jou zien. Eén van je ouders, een coach van sport en misschien één van je vrienden kunnen aangeven wat zij van jou zien en horen waar jij gelukkig van wordt, waar je passie voor hebt en waar je goed in bent. Dit hoeft niet alleen om fysieke dingen te gaan, zoals goed kunnen voetballen of gemakkelijk bouwpakketten in elkaar zetten. Vaardigheden zoals naar iemand kunnen luisteren, voor anderen willen zorgen of altijd het voortouw nemen in een groep zijn minstens zo belangrijk. Wat ze zullen omschrijven is voor jou vaak herkenbaar, maar kan ook nieuwe inzichten opleveren.

Praat met jouw docenten van school

Volg je nu nog een vooropleiding? Ga in gesprek met de docenten. Anders dan de mensen in je eigen omgeving, kan een leraar die je enige tijd in de klas heeft gehad ook aangeven hoe jij je gedraagt in de groep en wat je goed doet of beter kan doen. Praat niet alleen met de docenten die je erg leuk vindt. Juist die docent aan wie je een hekel hebt, kan een andere kijk op jou hebben dan de rest. Daarnaast kennen docenten de weg in het onderwijs en hebben ze wellicht tips voor je wat je nog meer kan doen om er achter te komen welke opleiding bij je past.

Maak een beroepskeuzetest

Vaak geeft de school van je vooropleiding de mogelijkheid een beroepskeuzetest te gaan doen en anders vind je er genoeg online. Een goede test onderzoekt waar je interesse ligt, wat jou motiveert en wat je hobby’s zijn. De test geeft een richting aan: ben je gericht op taal en cultuur, meer op techniek, op omgaan met mensen of ben je goed in organiseren? Uit een beroepskeuzetest komt niet een antwoord wat je moet doen, maar in welke richting je verder moet zoeken.

Welke baan droom jij van?

Een vraag die je niet direct hoeft te beantwoorden: wat is jouw droombaan? Weet je eenmaal in welke richting je een studie zoekt, dan kun je nu gaan filteren op banen die daaronder vallen. Iedere baan heeft verschillende aspecten die leuk of minder leuk zijn. En dat zijn juist punten die je gemakkelijk kunt afvinken. Loop de volgende vragen bij langs:

• Werk je het liefst binnen of buiten?
• Ben je een teamplayer of werk je graag alleen?
• Vind je het leuk zelf beslissingen te nemen?
• Neem je graag een groep op sleeptouw?
• Kun je goed luisteren?
• Wil je werken van 9 tot 5 of ben je liever flexibel?
• Trekt het je om problemen op te lossen?
• Hoe ziet een ideale dag voor jou er uit?

Ga langs bij iemand uit het beroepenveld

Wanneer je een idee hebt welke beroepen in een bepaalde sector jou leuk lijken, toets dan bij een professional of jouw beeld van zijn baan klopt. Wees niet bang om te vragen of je langs mag komen: iemand die trots is op het beroep dat hij uitoefent, vertelt er graag over. Of je nu een half uur op bezoek komt of een dag meeloopt: het geeft je nieuwe inzichten. Bedenk van te voren wat je uit het gesprek of een meeloop dat wilt halen. En welke vragen je deze persoon gaat stellen. Wie weet word je nog enthousiaster van het beroep, of juist helemaal niet. Het doel is te bepalen of jij jezelf in de positie van de professional ziet.

Zoek de verschillen in opleiding uit

Het is een stuk gemakkelijker wanneer je weet welke sector en welke beroepen jouw voorkeur hebben. Zoeken naar de juiste opleiding is de volgende stap. En daar zit soms meer verschil in dan je denkt. Waar de ene school je volledig begeleidt, verwacht de andere meer zelfstudie. In Amsterdam volg je een bepaalde studie in voltijd, terwijl ze die in Leeuwarden in deeltijd aanbieden. De opleiding Journalistiek in Zwolle mag dezelfde naam hebben als die in Utrecht, maar de minors en vakken die je krijgt verschillen per school. En dat geldt voor zoveel opleidingen.

Ga naar open dagen van scholen

Bezoek om die verschillen in kaart te brengen open dagen van diverse scholen. Ga in gesprek met de studenten die aanwezig zijn en neem vooral ook studiegidsen mee. Die kunt je thuis nog eens naast elkaar neerleggen om te vergelijken. Een open dag geeft je ook een beeld van de sfeer op de school: zie jij jezelf hier een studie volgen?

Bezoek de Studiekeuzebeurs in Utrecht

Ook de Studiekeuzebeurs geeft je inzicht in de verschillen in scholen en in opleiding en je komt in gesprek met studenten. Kom je uit Limburg en ben je geïnteresseerd in een studie die je kunt volgen in Groningen? Dan kun je waarschijnlijk ook op deze beurs de stand van die school bezoeken, scheelt je een rit naar het noorden. Neem gezellig iemand mee naar de beurs: die zoektocht naar de juiste studie moet leuk blijven, ga na de beurs dus vooral de stad nog even in.

Loop een dag mee op de opleiding

Een dag meelopen met een opleiding, geeft je een beter beeld van hoe het er op de opleiding aan toegaat. Je maakt een paar colleges mee, weet welke opdrachten er gemaakt moeten worden. En nog belangrijker: de student die jou op sleeptouw neemt, kun je het hemd van het lijf vragen. Wat vindt hij of zij leuk aan de opleiding, wat juist niet en hoe ziet zijn leven op de schoolcampus er uit?

Welke eisen stel jij aan een studie?

Niet iedere opleiding is standaard te volgen van maandag tot en met vrijdag. Soms maak je tentamen in het weekend, kun je kiezen voor werken en leren, bij de ene school heb je veel tijd voor zelfstudie en bij de andere niet. Wat vind jij belangrijk aan een opleiding? Stel voor jezelf een aantal criteria op en gebruik vooral die studiegidsen die je hebt verzameld om daar invulling aan te geven. Denk na over zaken zoals:

• Hoe moet de inhoud van de studie er uitzien?
• Wat verwacht je van de studie?
• Welk doel heb je met deze studie?
• Wat voor lesvorm spreekt jou aan: voltijd, deeltijd of werken en leren?
• Wat is voor jou belangrijk aan een school?
• Hecht je waarde aan sfeer en zo ja, hoe ziet dat er uit?
• Wil je thuis blijven wonen of op kamers?

Vergelijk de opleidingen en weeg je keuze af

Na het volgen van de reis om er achter te komen welke studie bij jou past, heb je veel informatie vergaard. Neem je tijd om het op je in te laten werken, je hoeft niet binnen een week jouw keuze te maken. Wellicht komen er meer vragen bij je op of twijfel  je ergens aan: ga in gesprek met de juiste personen die je bij vragen kunnen helpen.

De beslissing nemen: sta achter je keuze

Wanneer je heel enthousiast wordt van een bepaalde opleiding en het gevoel hebt dat deze school echt bij je past, is er maar één advies: ga ervoor. Twijfel is niet nodig. Een studiekeuze maken is altijd spannend, maar besef je vooral: de richting die je kiest, veranker je niet per definitie. Een studie is een opleiding in een vak, maar ook in vaardigheden en je manier van werken en denken. Of je nu het beroep uitoefent dat je oorspronkelijk van plan was met de studie of het wordt heel iets anders: je hebt er altijd iets aan. De bagage van een opleiding neem je overal mee naar toe in je loopbaan, wat er ook op je pad komt. Daarom geldt ook voor jou, maak er altijd het beste van en ga bewust om met je toekomst.

Begin op tijd met je zoektocht

Vanuit de middelbare school wordt het al gestimuleerd: het op tijd beginnen van de zoektocht naar de voor jou geschikte opleiding. Soms al twee à drie jaar voor je in de examenklas. Een studiekeuze maken is geen haastklus, neem er vooral de tijd voor. Die tijd heb je nodig om alle beurzen en open dagen te bezoeken, gesprekken te voeren met bekenden, docenten en beroepsbeoefenaars en om voor jezelf alles op een rij te zetten. Veel succes!

Dit artikel is geschreven door Nellie Nijholt

‘Een horecaondernemer is vermoord, vandaag is op het eiland voor het eerst een stille tocht. En jij doet er verslag van.’ Stagedag 1 in de tropen tijdens mijn opleiding Journalistiek. Ik besef me dat ik goed ben in schrijven wat een ander niet kan uitdrukken. Nu, 10 jaar later, schrijf ik freelance. Mijn favoriete onderwerpen? Reizen, natuur, lifestyle en ondernemen.

LinkedIn