Ben je op zoek naar een nieuwe baan, maar is het door je huidige werk praktisch onmogelijk om op gesprek te gaan bij nieuwe bedrijven? Dan kan het zijn dat je vrij zult moeten vragen voor een sollicitatiegesprek bij die potentiële nieuwe werkgever. Maar hoe werkt dat eigenlijk? Moet je huidige werkgever je daar vrij voor geven? In dit artikel vertellen we je er alles over.
Geen bijzonder verlof
Wettelijk gezien is het zo dat je geen recht hebt op (betaald) verlof als je een sollicitatiegesprek hebt bij een andere werkgever. Dit betekent dus dat je over het algemeen zelf uren zult moeten opnemen om naar die sollicitatie te gaan. Het kan echter zijn dat er andere regels en afspraken gelden binnen het bedrijf waar je werkt. Deze regels en afspraken zou je dan terug kunnen vinden in de cao of in het sociaal plan van een bedrijf.
Cao of sociaal plan
Het kan zijn dat er in de cao of in het sociaal plan van een bedrijf is opgenomen dat de werknemer verlof dient te krijgen wanneer hij of zij solliciteert naar een andere baan. Vaak staat er dan dat sollicitatieactiviteiten worden ondersteund, of iets in die richting.
Onvrijwillig vertrek
De regels die in een cao of in een sociaal plan kunnen staan, gelden vaak vooral wanneer je te maken hebt met onvrijwillig vertrek, bijvoorbeeld door ontslag of door reorganisatie. In dat geval zal er in de cao of het sociaal plan staan dat de werknemer recht heeft op (onbetaald) verlof voor het solliciteren naar ander werk. Ook bij werkgevers waar dit niet is opgenomen in een sociaal plan of in de cao, wordt hier vaak zo mee omgegaan. Omdat je tóch weg zal gaan bij het huidige bedrijf is er weinig reden om je niet de kans te geven op het vinden van een nieuwe baan. Sterker nog: als je op tijd en op redelijke wijze (dus niet dagelijks) verlof aanvraagt voor het voeren van sollicitatiegesprekken mag een werkgever dit eigenlijk niet dwarsbomen.
Vrij vragen voor een sollicitatiegesprek
Staat er niets in de cao of in het sociaal plan over het krijgen van verlof voor het voeren van een sollicitatiegesprek? Dan kun je ervan uitgaan dat je vrij zult moeten vragen om naar het gesprek te gaan. In principe is het zo dat je een aanvraag voor verlof tijdig in moet dienen. Doe je dit niet? Dan kan het zijn dat je huidige werkgever het verzoek weigert. Wanneer je minstens een week of twee van tevoren je verlof aanvraagt, zal je werkgever dit verzoek waarschijnlijk wel inwilligen. Dit is uiteraard anders als er binnen het bedrijf andere regels gelden voor het aanvragen van verlof. Ook kan het zijn dat het écht niet uitkomt dat je een bepaalde dag afwezig bent, bijvoorbeeld omdat je collega er die dag óók niet is en er dan niemand is die jullie werk kan doen.
Zeg je dat je vrij vraagt voor een sollicitatiegesprek?
Veel mensen vragen zich af of ze tegenover hun huidige werkgever moeten zeggen dat ze vrij vragen voor een sollicitatiegesprek bij een ander bedrijf. Hier is eigenlijk geen eenduidig advies over te geven. Bedenk je vooral goed wat voor band je met je werkgever hebt en hoe hij of zij zal reageren als je vertelt dat je op zoek bent naar ander werk. Is je werkgever iemand die je zal stimuleren om het beste uit jezelf te halen, ook als dat niet binnen het huidige bedrijf is? Dan is eerlijk zijn waarschijnlijk het verstandigst. Zo weet je werkgever waar je mee bezig bent en heb je zelfs misschien nog de kans dat hij of zij je een beter aanbod doet, omdat hij of zij graag wil dat je blijft.
Als je weet dat je werkgever het niet leuk vindt
Als je zeker weet dat je werkgever het absoluut niet leuk gaat vinden dat je op zoek bent naar ander werk, omdat hij zo blij met je is of omdat hij nou eenmaal niet zo begripvol is, dan kun je twee dingen doen:
- Je bent evengoed eerlijk, want je houdt de eer graag aan jezelf.
- Je verzint een excuus voor je verlof, zodat er geen ongemakkelijke sfeer ontstaat tussen jou en je werkgever.
De keuze hierin is natuurlijk volledig aan jou. Is je baas iemand met wie je niet zo goed door een deur kan? Dan kun je misschien beter een excuus verzinnen voor je afwezigheid, of er simpelweg geen reden voor opgeven, in plaats van hem eerlijk te vertellen dat je op zoek bent naar een andere baan. Wil je niet liegen? Dan kun je hem natuurlijk ook gewoon de waarheid vertellen. Houd er dan wel rekening mee dat dit gevolgen kan hebben met betrekking tot de sfeer op de werkvloer en/of de samenwerking.
Als je niet eerlijk wilt of kunt zijn
Ga je ervan uit dat je leven op de werkvloer niet makkelijker wordt als je eerlijk zegt dat je op zoek bent naar een andere baan? Dan zou je er eventueel voor kunnen kiezen om een smoes te bedenken voor het aanvragen van je verlof. Je zult echt niet de eerste zijn die naar de huisarts moet of een afspraak bij de tandarts heeft. Probeer wel in gedachten te houden dat het verzinnen van smoesjes niet helemaal netjes is. En dat als je wel voor een smoes gaat, dat het dan wel een beetje geloofwaardig moet zijn, vooral als je vaker op sollicitatiegesprekken gaat. Ineens elke week een afspraak bij de tandarts hebben, is natuurlijk een beetje gek. Ook is het echt niet altijd nodig om een excuus te verzinnen. Je kunt ook gewoon een halve dag vrij vragen zonder dat je daar een reden voor hoeft op te geven. Je bouwt immers niet voor niets vakantiedagen op. En als je een vrije ochtend of middag, of misschien zelfs een hele vrije dag, opneemt, hoef je daar in principe helemaal geen reden voor op te geven. Vraag het alleen wel op tijd aan.
Kun je je niet gewoon ziek melden?
Er zijn mensen die zich ziek melden om naar een sollicitatiegesprek te gaan. De reden waarom ze voor deze aanpak kiezen, is veelal zoiets als ‘dan kost het me geen vakantie-uren’ of ‘dan krijg ik ook geen gezeur met mijn huidige werkgever’ of zelfs ‘ik kon geen verlof krijgen’. Hoewel het misschien aantrekkelijk lijkt om je ziek te melden, is dit zeker niet aan te raden. Niet alleen is het niet netjes, maar je loopt ook nog eens het risico dat je huidige werkgever erachter komt. Vooral als je eerst verlof hebt aangevraagd en dat verlof is geweigerd, en je je vervolgens die dag ineens ziek meldt, is dat nogal opvallend. Je kunt je afvragen wat voor gevolgen dit soort acties zullen hebben, want reken maar dat je werkgever hier niet blij mee zal zijn.
Plan je sollicitatiegesprek op een ander moment
Ga je het vragen van verlof of een vrije middag of ochtend voor een sollicitatiegesprek liever uit de weg? Dan kun je misschien met de potentiële nieuwe werkgever overleggen of het gesprek op een tijd kan plaatsvinden die voor jou handig is. Vooral wanneer een bedrijf geïnteresseerd in je is, zullen ze hier best een beetje moeite voor willen doen. Vraag ze bijvoorbeeld of het voor of na je werk kan, zodat je geen vrij hoeft te vragen. Of bespreek of het mogelijk is om het bijvoorbeeld ’s avonds of in het weekend te doen. Vooral bij grote bedrijven waar ze zeven dagen per week aan het werk zijn, zijn dit soort dingen vaak wel te regelen. Zo niet, dan kun je altijd nog kijken hoe je er toch voor kunt zorgen dat je naar het gesprek kunt gaan.
Vrij krijgen voor een sollicitatiegesprek
Een werkgever is bij wet niet verplicht om je verlof te geven voor het voeren van een sollicitatiegesprek bij een ander bedrijf. Het kan echter wel zo zijn dat hierover regels zijn opgenomen in de cao of in het sociaal plan van een bedrijf. In dat geval kan het zijn dat je werkgever je wel verlof dient te geven. In alle andere gevallen is het zo dat je wél vrij kunt krijgen voor een sollicitatiegesprek, maar dat dit je gewoon je vakantie-uren kost. Een werkgever kan een aanvraag voor een vrije ochtend/middag of dag alleen weigeren als het om gegronde redenen niet mogelijk is om die dag afwezig te zijn. In alle overige gevallen zou hij je, mits je het op tijd hebt aangevraagd, vrij moeten geven. Hiervoor hoef je de reden van het vrij vragen niet eens op te geven, je mag immers gewoon vakantie-uren opnemen.