Waaraan voldoet een goede mantelzorgwoning?

De zorg in Nederland veranderd steeds meer. Het komt dan ook vaker voor dat familie of kennissen de zorg op zich nemen van mensen die langdurig ziek zijn of hulp in huis nodig hebben. Dit wordt ook wel mantelzorg genoemd. De persoon die zorg ontvangt kan ervoor kiezen om een mantelzorgwoning op het terrein van zijn of haar woning te laten plaatsen. Deze woning is bedoeld voor de mantelzorgers zodat deze altijd in de buurt zijn en snel hulp kunnen bieden. Dat klinkt allemaal erg mooi, maar waar moet een goede mantelzorgwoning eigenlijk aan voldoen? En welke regels zijn er omtrent dit soort woningen?

Wat is een mantelzorgwoning?

Een mantelzorgwoning kan op twee verschillende manieren worden gebruikt. Het is mogelijk dat een dergelijke woning op het terrein van de persoon staat die zorg ontvangt of van de persoon die zorg verleend. In het eerste geval, waarbij de mantelzorgwoning op het terrein staat van de persoon die zorg ontvangt, kan in de mantelzorgwoning onderdak worden geboden aan de verzorgers van deze persoon. Hierbij bestaat de mogelijkheid om een zogeheten kangoeroewoning te realiseren. In het tweede geval is dat juist andersom. De persoon die zorg nodig heeft woont dan in de woning op het terrein van degene die hem of haar verzorgt.

Soorten mantelzorgwoningen

Er zijn verschillende manieren waarop je een mantelzorgwoning kunt laten plaatsen. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om een kant en klare woning neer te laten zetten. In dit geval wordt er ook wel gesproken van een mantelzorgunit. Dit is een kant en klare woning die direct geplaatst kan worden. Het enige dat dan nog gedaan moet worden is het aansluiten van gas en elektra. Je kunt er ook voor kiezen om een aanbouw te laten plaatsen aan de huidige woning of een ruimte zoals bijvoorbeeld een garage om te bouwen tot mantelzorgwoning.

Heb je een vergunning nodig voor een mantelzorgwoning?

Om het gebruik van faciliteiten zoals een mantelzorgwoning te bevorderen is het niet nodig om een vergunning te hebben voor het plaatsen van deze woning. Het is dan ook niet nodig om de gemeente waarin je woont op de hoogte te stellen van de geplande bouwactiviteiten. Voor de goede orde is het wel zo verstandig om de buurt hiervan op de hoogte te stellen. Dat er geen vergunning nodig is betekent niet dat er geen regels gelden voor het plaatsen van een woning voor een mantelzorger.

Wanneer kun je een mantelzorgwoning laten plaatsen?

Het plaatsen van een mantelwoning is een mooi initiatief en kan goed uitkomen voor de persoon die zorg van een naaste ontvangt. De regels die er zijn omtrent het plaatsen en gebruiken van een mantelzorgwoning zijn er voornamelijk om het gebruik van dit soort faciliteiten te bevorderen. Het klinkt waarschijnlijk logisch, maar een mantelzorgwoning mag alleen geplaatst worden als deze ook zodanig wordt gebruikt. De persoon die in de woning trekt heeft in dat geval voor langere tijd zorg nodig of verleent voor langere tijd zorg een familielid of vriend. Belangrijk is ook dat de zorg uit een sociaal oogpunt moet worden verleent en niet vanuit een beroepsmatig punt.

Regels voor het plaatsen van een mantelzorgwoning

Een mantelzorgwoning is puur en alleen bedoeld om onderdak te bieden aan de mantelzorger of de persoon die zorg ontvangt. Er geldt dan ook een maximaal oppervlak van 150 vierkante meter voor een dergelijk woning. De mantelzorgwoning mag ook niet hoger zijn dan 5 meter. Het plaatsen van een mantelzorgwoning is toegestaan op het erf, mits dit achter de bestaande woning is. Je kunt dus geen mantelzorgwoning in de voortuin laten plaatsen. Voor de bouw van een mantelzorgwoning of het uitbouwen van de huidige woning moet er worden voldaan aan de geldende wet en regelgeving die betrekking hebben op het bouwen of verbouwen van een huis. Hiermee moet vooral aan de veiligheid worden voldaan.

Bewoning

Als de mantelzorgwoning geplaatst is dan gelden er voor de bewoners ook bepaalde regels. Zo mogen dit soort woningen door maximaal één huishouden van maximaal twee personen bewoond worden. Eén van deze personen moet daarbij in elk geval mantelzorg verlenen of ontvangen. Hier kan door de gemeente waarin je woont op gecontroleerd worden. Als er twijfel bestaat dan kan er een verklaring worden opgevraagd door de gemeente van een arts, deskundige, instantie of een wijkverpleegkundige. Op het moment dat de mantelzorg niet meer verleend hoeft te worden dan mag de woning ook niet langer gebruikt worden als mantelzorgwoning. Het is ook alleen toegestaan om de begane grond van de woning als leefruimte te gebruiken.

Hoe kom je aan een mantelzorgwoning?

Er zijn verschillende manieren waarop je een mantelzorgwoning in gebruik kunt nemen. Zo is het mogelijk om een bestaand gedeelte van de huidige woning te laten verbouwen. Hierbij kun je denken aan het verbouwen van een garage of het plaatsen van een uitbouw. Voor complete woningen zijn er ook bedrijven die zelfstandige mantelzorgwoningen of mantelzorgunits kunnen plaatsen. Dit zijn woningen die tijdelijk geplaatst kunnen worden voor de periode dat er zorg wordt verleend. In sommige gevallen is het ook mogelijk om een mantelzorgwoning te laten plaatsen bij een huurwoning. Dit moet wel in overleg gaan met de verhuurder van de woning.

Mantelzorgwoning huren

Het is in veel gevallen mogelijk om een mantelzorgwoning te huren. Deze kan dan gehuurd worden bij bedrijven die in dit soort woningen gespecialiseerd zijn of bij een woningcorporatie. De woning wordt dan geplaatst op het terrein van de mantelzorger of de persoon die zorg ontvangt. Als er een mantelzorgwoning wordt gehuurd dan is dit vaak voor een bedrag van rond de € 710,- per maand. In dat geval kunnen de bewoners van de woning vaak in aanmerking komen voor huurtoeslag. Hiervoor moeten de aanvragers wel aan de gestelde inkomenseis voldoen. Iemand die alleen in een dergelijke woning woont mag dan per jaar niet meer verdienen dan € 22.100,-. Wonen er twee mensen in de mantelzorgwoning dan mag het gezamenlijke inkomen niet hoger zijn dan € 30.000,- per jaar.

Mantelzorgwoning kopen

Natuurlijk is het ook mogelijk om een mantelzorgwoning te kopen. In dat geval ben je zelf de eigenaar van de woning die geplaatst wordt. Je hebt daarbij de keuze voor het bouwen van een woning die aan de gestelde eisen moet voldoen of het aanschaffen van een mantelzorgunit. In dat geval wordt er een kant en klare woning geplaatst. Het voordeel van het kopen van een mantelzorgwoning is dat je zelf kunt bepalen welke faciliteiten de woning moet hebben. Ook als de woning niet meer nodig is voor het gebruik door de mantelzorgers, dan kun je zelf bepalen wat je met het huis doet.

Mantelzorgwoning bouwen

Wil je zelf een mantelzorgwoning laten bouwen dan kan dit het beste in samenwerking met een aannemer. Bouwbedrijven en aannemers kunnen dan rekening houden met de regels die er gesteld worden aan het bouwen van een mantelzorgwoning. Voor het bouwen van de woning heb je zoals gezegd geen extra vergunningen nodig. De woning moet in elk geval voorzien worden van alle basis gemakken die elk huis heeft. Denk hierbij aan verwarming, elektriciteit, stromend water en een gasaansluiting. De woning mag niet groter zijn dan 150 vierkante meter en niet hoger dan 5 meter.

Aanbouw

Als je beschikt over een schuur, een garage of een andere deel van de bestaande woning die je kunt gebruiken als mantelzorgwoning, dan kun je er ook voor kiezen om deze te laten verbouwen. In dit geval moet er ook worden gezorgd voor de nodige voorzieningen voor de toekomstige bewoner. Ondanks dat je geen vergunning nodig hebt voor het verbouwen van een deel van de woning tot mantelzorgwoning is het wel aan te raden om deze aan te vragen bij de gemeente. Als de woning niet meer als mantelzorgwoning wordt gebruikt, dan moet deze namelijk zonder vergunning vaak weer worden afgebroken. Heb je een vergunning voor de aanbouw, dan kan deze wel blijven staan.

Eigen huisnummer

Een mantelzorgwoning wordt gezien als een op zichzelf staand huis. Dit betekent dat er door de gemeente waarin de woning staat ook een huisnummer wordt toegekend. Hiervoor moet de woning voldoen aan verschillende eisen zoals het hebben van een keuken en een badkamer. Ook een eigen voordeur is hierbij belangrijk en wordt ook als voorwaarde gesteld voor het aanvragen van huursubsidie als dit mogelijk is. Als een deel van de bestaande woning als mantelzorgwoning wordt gebruikt dan is het vaak niet mogelijk om hiervoor een apart huisnummer aan te vragen omdat de woning dan onderdeel is van het bestaande adres.

Wat is een mantelzorgunit?

Een mantelzorgunit is een kant en klare woning die op het erf van de mantelzorger of de zorgbehoevende kan worden geplaatst. Dergelijke units zijn al voorzien van een woonkamer, een slaapkamer, een badkamer, een toilet en een keuken. Alle benodigdheden voor een woning zijn aanwezig in een dergelijke unit. Mantelzorgunits kunnen vaak gehuurd of gekocht worden bij bedrijven die gespecialiseerd zijn in dergelijke woningen. De unit wordt dan op de gewenste plek geplaatst en als deze niet meer gebruikt wordt, kan de mantelzorgunit ook weer worden opgehaald.

Mantelzorg niet meer nodig

Als je gebruik maakt van een mantelzorgwoning dan mag dat alleen als je zelf zorg ontvangt van een vriend of familielid of als je deze zorg verleent. De woning mag alleen gebruikt worden in de periode dat deze zorg nodig is. Zodra er geen mantelzorg meer wordt verleend dan mag de woning ook niet meer gebruikt worden als mantelzorgwoning. Heb je een vergunning voor de aanbouw of de woning, dan kan deze blijven staan met alles erin. Als je een mantelzorgunit in de tuin hebt laten plaatsen dan kan deze worden verwijderd door het bedrijf waarbij je deze huurt. Een mantelzorgwoning hoeft overigens niet volledig te hoeven afgebroken als deze niet meer als zodanig wordt gebruikt. Wel moeten de keuken, de badkamer en het toilet worden verwijderd zodat het pand niet meer dienst kan doen als woning. Ook het huisnummer komt dan te vervallen.

Dit artikel is geschreven door Dik de Graaf

Fanatiek blogger voor Dik.nl en altijd op zoek naar diepgang. Bijt zich helemaal vast in een onderwerp om alles tot in de puntjes uit te zoeken. Gek op reizen, sporten en lezen.

Website