Tussen 2014 en 2020 worden alle oude gas- en elektriciteitsmeters door de netbeheerders vervangen door slimme meters. Er bestaat dus een kans dat jij er al eentje in huis hebt of dat je er binnenkort een krijgt aangeboden. Maar wat is zo’n slimme meter nou eigenlijk? En wat zijn de voor- en nadelen van zo’n meter? Wij zochten het voor je uit.
De slimme meter
Een slimme meter klinkt als een ontzettend geavanceerd apparaat, maar dat valt eigenlijk wel tegen. De meter op zich doet eigenlijk, net als de oude meter, niets anders dan je gas- of elektriciteitsverbruik meten. Het verschil met de oude meter is dat de slimme meter vervolgens kan communiceren met andere apparaten. Zo kan de slimme meter (wanneer je daar toestemming voor geeft) de meterstanden automatisch doorgeven aan de netbeheerder, waardoor je nooit meer je meterkast in hoeft te duiken om ze zelf te noteren.
Hoe werkt zo’n slimme meter?
De slimme meter kan jouw meterstanden via het mobiele telefoonnetwerk doorsturen naar de netbeheerder. En dus niet, zoals sommige mensen denken, via de wifi. Sterker nog: voor het gebruik van een slimme meter is geen internet nodig.
De slimme meter heeft 3 poorten. De P1-poort is de stekkeraansluiting die je kunt gebruiken om bijvoorbeeld je energiemanager of slimme thermostaat op aan te sluiten. De P2-poort zorgt voor een verbinding tussen je gasmeter en de slimme meter. Hierdoor kan de slimme meter ook je gasverbruik uitlezen en doorsturen. De P3-poort is de dataverbinding tussen de slimme meter en de netbeheerder. Via deze dataverbinding wordt het verbruik afgelezen, wat ervoor zorgt dat je nooit meer zelf je meterstanden hoeft door te geven.
Wat zijn de voordelen van een slimme meter?
Het gebruik van een slimme meter kent een hoop voordelen, namelijk:
- Je hoeft nooit meer zelf je meterstanden op te nemen en door te geven. Hierdoor kun je niet per ongeluk vergeten om je meterstanden door te geven, en voorkom je dat je fouten maakt bij het noteren van die meterstanden, waardoor je een jaarafrekening kunt krijgen die niet klopt. Door een slimme meter gaat het doorgeven van de meterstanden vanzelf en worden altijd de juiste cijfers doorgegeven.
- Je hebt een beter inzicht in je energieverbruik. Doordat de slimme meter zelf de meterstanden doorstuurt naar de energieleverancier, krijg je elke twee maanden een overzicht van je verbruik. Door dit overzicht weet je precies wat je verbruikt, waardoor je eventueel je termijnbedrag of je verbruik aan zou kunnen passen. Daarnaast kun je ook een app of een slimme thermostaat aan de slimme meter koppelen om je verbruik ‘live’ bij te kunnen houden voor een nog beter en actueler inzicht.
- Je weet waar je aan toe bent. Doordat je een duidelijk inzicht hebt in je verbruik, kun je gemakkelijk tussentijds je maandbedrag voor je energie of gas wijzigen, of op je verbruik letten. Hiermee kun je voorkomen dat je bijvoorbeeld een hoop moet bijbetalen als je de jaarafrekening krijgt.
- De slimme meter is geschikt voor dynamische tarieven. Steeds meer energieleveranciers bieden je de mogelijkheid om gebruik te maken van dynamische tarieven. Deze tarieven hangen af van het weer. Mocht het bijvoorbeeld flink hard waaien of is er een erg zonnige periode, dan zullen je energietarieven dalen omdat er meer energie wordt opgewekt. De slimme meter houdt hier allemaal rekening mee.
Nadelen slimme meter
Natuurlijk heeft een slimme meter ook een aantal nadelen, zoals:
- Mensen zijn bezorgd over hun privacy. Er is nogal wat te doen geweest over slimme meters en de angst dat deze de privacy van de bewoners zouden kunnen schenden. De zorgen hierover zijn in principe niet nodig. Er is in de wet duidelijk bepaald wanneer en voor welke doelen de netbeheerder jouw slimme meter mag uitlezen. Wil je liever niet dat de energiemaatschappij jouw slimme meter zelf uit kan lezen? Dan is dat geen enkel probleem; je kunt dit namelijk gewoon weigeren. Wanneer je dat weigert, zul je de meterstanden zelf moeten doorgeven zoals je dat eerder deed.
- Mensen maken zich druk om de straling. Om de slimme meter uit te kunnen lezen, wordt er gebruikt gemaakt van een mobiel netwerk. Hierdoor ontstond de vraag of de straling die daarbij vrijkomt schade aan zou kunnen richten aan de gezondheid van de bewoners van het huis. Tot noch toe is er geen wetenschappelijk bewijs dat laat zien dat deze straling een negatief effect heeft op de gezondheid.
- Zonnepanelen. Voor wie zonnepanelen en een analoge meter heeft, kan het laten plaatsen van een slimme meter mogelijk nadelig zijn. De slimme meter houdt bij hoeveel energie je zelf opwekt, waarna dit in mindering wordt gebracht op je verbruik. Als de salderingsregeling in de toekomst verandert of stopt, dat kan dat een nadeel zijn als je een slimme meter hebt. In dat geval ben je voordeliger uit met een analoge meter die zelf opgewekte energie terugdraait op de meter. Een slimme meter kan dat niet.
Slimme meter laten installeren
Er zijn dus in principe niet zo heel veel redenen om de slimme meter niet te laten installeren. Mocht het uitlezen op afstand iets zijn wat je niet wilt, dan zou je dat immers gewoon uit kunnen (laten) zetten. De netbeheerder mag de slimme meter namelijk alleen met jouw toestemming op afstand uitlezen. Weiger je het uitlezen op afstand, dan kun je de meterstanden gewoon doorgeven aan de energieleverancier zoals je dat gewend bent. Via het schermpje op de slimme meter kun je de meterstanden namelijk (net als bij de oude meter) gewoon nog aflezen, waardoor je deze zelf door kunt geven. Mocht je zo’n slimme meter toch liever helemaal niet in huis willen hebben, dan heb je de mogelijkheid om de installatie ervan te weigeren.
Slimme meter weigeren
Wie om wat voor reden dan ook helemaal niet op zo’n slimme meter zit te wachten, moet weten dat je hem ook gewoon kunt weigeren. Het laten installeren van zo’n slimme meter is namelijk, in tegenstelling tot wat sommige mensen denken, niet verplicht. Zodra je een brief van de netbeheerder krijgt waarin een aankondiging staat dat er een slimme meter zal worden geplaatst, kun je deze weigeren. Hiervoor kun je contact opnemen met jouw netbeheerder. Het weigeren van de slimme meter is (net als het plaatsen ervan) kosteloos. Mocht je oude meter wel aan vervanging toe zijn, maar wil je er geen slimme meter voor in de plaats, dan kan de oude meter vervangen worden door een digitale meter.
Houd er wel rekening mee dat als je de slimme meter weigert en er later toch een wilt hebben, dat je er dan voor zult moeten betalen. Het bedrag dat daarvoor staat is €72,60.
Een slimme meter kan zorgen voor energiebesparing
Of je nu wel of geen fan bent van de slimme meter: hij kan je wel helpen bij het besparen op je energieverbruik. Vooral wanneer je er een slimme thermostaat of een app aan koppelt, heb je een heel duidelijk overzicht van wat je precies verbruikt. Het fijne van een app is dat je een actueel overzicht hebt van je verbruik. Doordat je precies weet wanneer en hoe je de energie verbruikt, kun je ook gemakkelijk besparen op dat verbruik. Zo weet je bijvoorbeeld precies welke apparaten in huis (te) veel energie verbruiken, wat je de mogelijkheid geeft om daar iets aan te doen. Deze kans op besparing op de energierekening kan een goede reden zijn om (toch) voor een slimme thermostaat te kiezen.
Een slimme meter in huis
Een slimme meter in huis kent dus zowel voor- als nadelen, al zijn de voordelen wel in de meerderheid. Niet alleen zorgt een slimme meter ervoor dat je de meterstanden nooit meer handmatig hoeft door te geven (al kan dat wel), maar het verschaft je ook inzicht in je verbruik. Hierdoor kun je besparen op je energieverbruik, en kom je bij het ontvangen van de jaarafrekening niet voor verrassingen te staan. Mocht je je toch zorgen maken over je privacy of de straling die van zo’n slimme meter afkomt, en zo’n apparaat daarom liever niet in huis hebben, dan kun je hem gewoon weigeren. Dit doe je simpelweg door contact op te nemen met je netbeheerder zodra je een brief over het plaatsen van de slimme meter krijgt. De weigering van de slimme meter is, net als de installatie ervan, kosteloos.