De Tiny House beweging is moving. Klein(er) wonen, duurzamer leven en minimalisme worden met de dag populairder, ook in Nederland. Door heel het land staan intussen al kleine huisjes en op steeds meer plekken worden er initiatieven getoond om tiny houses te gaan bouwen. In ons artikel over de kosten van een tiny house kon je al lezen dat een gemiddeld mini-huisje tussen de 20.000 en 50.000 euro kost, afhankelijk van zelfbouw of een kant-en-klare tiny house. Relatief goedkoop wonen dus en in dit artikel zetten we de mogelijkheden uiteen die je hebt met een tiny house bouwpakket, want ook dat behoort tegenwoordig namelijk tot de mogelijkheden!
Klein wonen, groot leven
Voor wie het eerdere artikel over Tiny Houses gemist heeft of de laatste jaren onder een steen heeft gelegen: de maatschappij is aan het veranderen. Steeds meer mensen ‘snappen’ dat veel en groter niet altijd beter is. De huidige maatschappij is gericht op consumptie. Op materialisme. We willen een groter huis. Een dikkere auto. Mooie merkkleding. En kopen elk jaar de nieuwste iPhone. Niets mis mee als dat je ding is, maar dus duidelijk wel een doorn in het oog van ‘Tiny Housers’. Zij zijn voor verandering. Voor “less is more”. Want waarom in een kast van een huis gaan wonen als 25 m² ook in al je levensbehoeften voorziet? En je het dus gemiddeld gezien ook nog eens voor veel minder kunt doen dan een conventionele woning? Valt wat voor te zeggen natuurlijk!
Vaak gaat het bij voorstanders van tiny houses niet alleen om geld en kleiner wonen. Ze willen bijvoorbeeld ook de connectie die de mens met de natuur heeft weer herstellen. Je ziet zodoende – in Nederland, maar ook in het buitenland – dat veel tiny houses worden gebouwd in een natuurgebied, ver weg van de ‘boze’ bewoonde wereld. In een land als Nederland heeft dat direct gevolgen tot je mogelijkheden. Het land is klein en al behoorlijk dichtbevolkt. In ons artikel over een tiny house kopen kon je al lezen dat er wat dat betreft nogal wat haken en ogen zitten aan gaan wonen in een tiny house. Je mag het niet zomaar overal bouwen en ook verlenen veel banken geen hypotheek voor de bouw van een tiny house. Waar echter een wil is, is ook een weg en dat mag blijken uit de groeiende groep die daadwerkelijk hun tiny house heeft weten te realiseren, al dan niet middels een bouwpakket.
Zelf bouwen, bouwpakket en prefab
Wie zich oriënteert rondom de tiny house movement ontdekt al snel dat er grofweg 3 mogelijkheden zijn om een tiny house te realiseren: zelf bouwen ‘from scratch’, voor een bouwpakket kiezen of een prefab-exemplaar aanschaffen en deze (laten) plaatsen op het stuk bouwgrond. Als je kiest voor (zelf) bouwen, heb je logischerwijs 100% invloed op hoe je kleine huisje er uit komt te zien. Zowel qua interieur, als exterieur heb je volledig de vrije hand en kun je dus je tiny house helemaal aanpassen op jouw persoonlijke wensen en voorkeuren. Bij een bouwpakket en prefab-tiny houses ligt dit beduidend anders.
Bij de bouwpakketten wordt bijvoorbeeld het frame (en dus het exterieur) compleet op maat aangeleverd. Je hebt dus zelf geen invloed op de plek van bijvoorbeeld ramen en deuren. Je kunt echter de afwerking en uiteraard het interieur verder volledig naar eigen wens samenstellen. Bij prefab mini-huisjes heb je de minste invloed op de vormgeving van het huisje. Ze worden kant en klaar aangeleverd en hoeven dus enkel nog maar geplaatst te worden. Bij veel leveranciers kun je wel het één en ander naar eigen smaak laten samen stellen in de fabriek, maar over het algemeen werken producenten van prefab-tiny houses volgens een vaste formule en heb je dus maar weinig inspraak over de vormen en afmetingen van de kant-en-klare minihuisjes.
Wie zelf totaal niet handig is (en liever niet dure arbeidskrachten inschakelt om het tiny huisje te realiseren) kiest het best voor een prefab-exemplaar. Wie echter niet volledig zelf wilt bouwen, maar handig genoeg is om een bouwpakket zelf te installeren, heeft met een bouwpakket nét dat beetje extra meer inspraak dan met een prefab-minihuisje.
Tiny house bouwpakket: dit zijn je opties
Met de opkomst van de tiny house-beweging in Nederland komen er ook gestaag meer aanbieders van bouwpakketten bij. Wie zich op de internationale markt begeeft merkt al snel dat (zeker in de Verenigde Staten) de mogelijkheden ruimer zijn dan in Nederland. Voor dit artikel zijn we uitgegaan van bouwpakketten die je in principe zelf alleen nog maar in elkaar hoeft te zetten. Op het internet zijn tal van ‘bouwpakketten’ voor tiny houses te vinden, maar dan gaat het voornamelijk om bouwtekeningen waarbij je alle materialen zelf nog moet zien te verzamelen. Uiteraard ook een optie, maar voor dit artikel houden we het bij kant-en-klare bouwpakketten die je alleen nog zelf moet zien te installeren.
Materialen
Voor het frame heb je feitelijk twee opties als het om tiny house bouwpakketten gaat: hout of aluminium. Houten frames zie je het meest terug, vaak ook omdat dit een natuurlijk materiaal is en zodoende goed aansluit bij de filosofie achter de tiny house-beweging (duurzaamheid). Een groot voordeel van hout is dat het bewerkbaar is. Er is gemakkelijk mee te werken en je kunt het na verloop van tijd gemakkelijk overschilderen zodat je mini-huisje weer als nieuw lijkt. Daar zit ook direct de valkuil: hout heeft onderhoud nodig, iets dat je met aluminium niet hebt. Aluminium is beresterk en doorstaat gemakkelijk de tand des tijds zonder verder onderhoud. Daar staat dan weer tegenover dat een tiny house van aluminium doorgaans duurder is in aanschaf dan een houten mini-huisje, al is de houtsoort die gebruikt wordt voor het frame van grote invloed op de uiteindelijke kostprijs.
Ramen en deuren
Je kunt voor een bouwpakket kiezen waarbij alleen het frame wordt geleverd en je alle overige attributen zelf moet verzorgen, maar er zijn ook aanbieders die tiny houses leveren waarbij de ramen, deuren en kozijnen zijn inbegrepen. Hierbij wordt vaak gebruik gemaakt van HR-glas omdat dit een goede isolerende werking heeft. HR-glas is duurder in aanschaf dan enkel glas, maar op den duur zal je de investering snel terugverdienen omdat je minder hoeft te stoken. Uiteraard zal je al een stuk minder hoeven stoken om je kleine huisje warm te krijgen dan je bij een ‘normale’ woning moet doen, simpelweg omdat de oppervlakte die verwarmd moet worden een stuk kleiner is.
Dak(bedekking)
Kies je voor een bouwpakket waarbij alleen het frame wordt geleverd, dan zal je zelf in het dak en de dakbedekking moeten voorzien. Wil je het jezelf makkelijk maken, dan kies je natuurlijk voor een kant-en-klaar bouwpakket waarbij het dak (en de dakbedekking) al inbegrepen zit. Qua materialen wordt er voor de dakbedekking vaak gebruik gemaakt van hout, dakpannen en/of bitumen, maar een écht tiny house heeft natuurlijk een groen dak (met een EPDM-dakbedekking is dit goed te realiseren).
Isolatiemateriaal
Net als bij een ‘gewone’ woning zal het mini-huisje moeten worden afgewerkt met isolatiemateriaal. De wanden en het dak (en eventueel de vloer) zullen van isolatiemateriaal moeten worden voorzien. Bij veel leveranciers van kant-en-klare bouwpakketten wordt isolatiemateriaal bijgeleverd. Het frame is namelijk op een specifieke wijze ontworpen zodat het isolatiemateriaal eenvoudig tussen de balken bevestigd kan worden. Qua isolatiemateriaal kun je voor de ‘normale’ isolatiematerialen gaan zoals steen- of glaswol en PIR- of PURschuim(platen), maar veel tiny housers vinden dit afbreuk doen aan de gedachte achter het mini-huisje. Ze kiezen liever voor natuurlijke materialen zoals hennep of schapenwol. Niet elke aanbieder van bouwpakketten biedt deze opties. Mocht je dus voor 100% ecologisch en duurzaam willen gaan, dan zal je zelf in het isolatiemateriaal moeten voorzien.
Water, gas en elektra
Bij veel aanbieders van bouwpakketten voor tiny houses houdt het op na al het bovenstaande. Ze leveren een kant-en-klaar huisje dat aan de buitenkant tip-top in orde is, maar de rest zal je zelf moeten doen. In Nederland is er eigenlijk maar één aanbieder die ook in de aansluiting van water, gas en elektra voorziet: Fri:Dom, een initiatief van Mindful Homes. Een belangrijk onderdeel natuurlijk. Je kunt namelijk wel in minimalisme denken, maar voorzieningen in gas, water en elektra behoren vandaag de dag nu eenmaal tot primaire levensbehoeften. Kies je voor een bouwpakket van Mindful Homes, dan worden in deze zaken voorzien. Ga je voor een andere aanbieder, dan zal je vaak zelf zorg moeten dragen voor de aansluiting van elektra, gas en water in je tiny home.
Zelfvoorzienend leven
Als aanvulling op dit laatste: veel tiny housers dromen van zelfvoorzienend leven. In geen enkele vorm afhankelijk zijn van de overheid en/of grote bedrijven. Denk dan aan zonnepanelen op het dak die ervoor zorgen dat je geen abonnement hoeft af te sluiten bij de Nuon of regenwater dat wordt opgevangen waarmee je in je watervoorziening voorziet en niet afhankelijk bent van derden. Alhoewel er in Nederland geen aanbieder is van bouwpakketten voor tiny houses die zó ver gaat, is het niet onmogelijk om het voor elkaar te krijgen. Bij de hierboven genoemde Mindful Homes zou je je wensen bijvoorbeeld kunnen voorleggen en gezamenlijk kunnen zoeken naar een oplossing. In sommige gevallen kunnen je persoonlijke wensen en voorkeuren worden ingepast in het bouwpakket zodat je tiny house 100% zelfvoorzienend is.