Wat zijn je opties voor een windmolen thuis?

De aanschaf van een windmolen is behoorlijk duur, maar kan veel geld opleveren. Wel heb je genoeg ruimte en een vergunning nodig. De jaarlijkse opbrengsten lopen soms op tot wel €36.000. Het bedrag dat je verdient hangt af van de grote en soort windmolen, het contract met de energieproducent en de vergunning van de gemeente. Het komt er vaak op neer dat een variant op een conventionele turbine (normale windmolen) de beste oplossing is. Alleen mensen (vaak boeren) met een groot afgelegen landgoed maken kans op een groen sein voor het plaatsen van een traditionele windmolen. Echter zijn er veel verschillende soorten windmolens om bij jou thuis neer te zetten of mee te nemen op reis. Er zijn talloze mogelijkheden die wij voor je opzochten.

Conventionele turbine (normale windmolen)

De normale windmolen, ook wel conventionele turbine genoemd, zijn op veel plaatsen in Nederland te vinden. Er staan namelijk zo’n 2200 stuks in ons landje. Dat is genoeg om bijna 2,5 miljoen huizen te voeden met stroom. De regering heeft als doel om dit aantal in ieder geval in 2023 verdubbeld te hebben. Vooral de zee lijkt gebruikt te gaan worden voor het plaatsen van windmolenparken. Dat heeft twee voordelen. Ten eerste staat er op zee meer wind wat meer stroomopbrengst betekent en ten tweede kunnen daar de grootste type windmolens geplaatst worden wat ook weer voor meer opbrengst zorgt. Echter zijn er ook veel tegenstanders voor de plaatsing van deze windmolenparken. Hun argument hebben voornamelijk te maken met horizonvervuiling, gevaar voor vogels en geluidsoverlast.

Om zelf een conventionele turbine aan te schaffen voor op je landgoed of landbouwgrond heb je ten eerste een vergunning van de gemeente nodig. Ze gaan met een team inventariseren of je genoeg ruimte hebt en of omwonende geen overlast kunnen krijgen van geluidsoverlast en/of horizonvervuiling.  Als je van plan bent een vergunning aan te vragen voor een windmolen, zorg dan dat je een goed onderbouwd plan hebt klaarliggen, zodat je genoeg verschillende argumenten hebt om de gemeente te overtuigen. Na groen licht dien je te onderhandelen met je stroomleverancier. Ze zijn geheel vrij om te onderhandelen wat betekent dat dit gedeelte cruciaal is voor jouw inkomsten van de conventionele turbine. Meestal varieert dit tussen de €12.000 en €36.000. Alle omwonende bij elkaar hebben recht op €3.000 van jouw totale inkomsten. Tot slot is het voor de meeste van ons onbetaalbaar om een windturbine geheel zelf aan te schaffen. Dan ben je namelijk, afhankelijk van de hoogte, tussen de anderhalf en twee miljoen euro kwijt. Ga er vanuit dat je per meter windmolen €25.000 kwijt bent. Ook de aanschafkosten moet geregeld worden met de gemeente, stroomleverancier en eventueel je bank. Conventionele turbines zijn er tussen de 15 en 252(!) meter hoog.

Verticale as windturbines

Verticale as windturbines zijn vaak kleiner dan de conventionele turbines en hebben zoals de naam al zegt, verticale wieken. Uit oude muurschilderingen blijkt dat de Chinezen al in 200 na Chr. gebruikt maakten van een vergelijkbare turbine met verticale wieken. Omdat het formaat vaak een stuk kleiner is dan de ‘gewone’ windmolens zijn deze turbines zeer geschikt voor particulieren. Hierdoor zijn ze steeds vaker te zien op daken of in tuinen. Verticale as windmolens zijn er allerlei soorten en maten, waardoor er altijd wel een model tussenzit die op jouw grond past zonder dat omwonende er last van hebben. Een ander voordeel van deze modellen is dat ze windrichting onafhankelijk zijn. Dat betekent dat ze ongeacht windrichting altijd stroom opwekken. Uiteraard moet er voor een goed rendement wel aardig wat wind staan. Op hoger gelegen plekken en dichter bij de zee heb je dus automatisch meer rendement. Er zijn verschillende soorten verticale windturbines die later dit artikel besproken worden. Prijzen van kleine verticale as windmolens variëren tussen de €1000,- en €30.000. Meestal heb je dat na 15 jaar weer terugverdiend. Net als met andere manieren van groen stroom opwekken is geduld van groot belang.

Savonius

Een Savonius heeft meestal twee of drie verticale golfvormige ‘schoepen’, in jip-en-janneketaal wieken genoemd. Pas in 1922 is dit model uitgevonden door de Fin Sigurd J. Savonius. De Savonius is ideaal voor huishoudens die wat minder ruimte hebben. Het rendement valt echt wel wat tegen, omdat deze windturbine door de constructie alleen maar dicht bij de grond kan worden geplaatst (of op daken) waar vaak niet de hardste wind staat. In plaats van stroom opwekken wordt de Savonius ook vaak als een door wind gedreven ventilator gebruikt. Bijvoorbeeld voor toilet en/of badkamer. De kosten inclusief installatie liggen meestal onder de €5.000,-.

Darrieus

Dit type windturbine is in 1931 ontworpen door luchtvaarttechnici. Dit is ook terug te zien in in de Darrieus. De verticaal gebogen wieken hebben wat weg van vleugels van een vliegtuig. In vergelijking met de conventionele turbine is de Darrieus lager bij de grond waardoor onderhoud gemakkelijker en goedkoper is. Toch zijn deze modellen in vergelijking met de Savonius niet heel toegankelijk om dichtbij andere bebouwing te plaatsen. Een darrieus-windturbine zit namelijk al al snel op een meter of 22. Toch is dit model voor eigen gebruik praktischer dan een ‘gewone windmolen’ omdat  deze minder geluid maakt en makkelijker te onderhouden valt.

‘Wokkelwindmolen’

De verticale windwokkel ziet er precies zo uit als het woord zegt. Volgens milieuexperts- en innovators is de wokkelwindmolen, of ook wel DNA-molen genoemd, een perfecte energie-opwekker voor op daken en in tuinen. De turbine maakt amper tot geen geluid, je hebt geen last schaduwen, het heeft een lange levensduur, er kunnen geen vogels door sterven, het levert bij weinig wind al stroom op én de molen kan vrijwel overal geplaatst worden. De grotere modellen gaan ongeveer 20 jaar mee tot vervanging nodig is. De kleinere modellen gaan ‘oneindig’ lang mee. In de korte video hieronder zie je dat bijvoorbeeld automerk Ford ook gebruik maakt van de wokkelwindmolen.

Gezamenlijk windmolen aanschaffen

Aangezien de prijzen van de meeste windturbines behoorlijk oplopen, kun je er ook voor kiezen om samen met anderen een windmolen aan te schaffen. Vooral als je van plan bent een conventionele turbine op je landgoed te zetten zal het enorm helpen als omwonende meebetalen én dus ook meeprofiteren. Door een ‘bondgenootje’ te starten met je buren die het voordeel van groene windenergie ook inzien, sta je sterker in je schoenen wanner je een vergunning aanvraagt. Niet alleen bij conventionele molens is het de moeite waard om het te overwegen, ook bij andere modellen zoals het wokkelmodel, Savonius of de E.A.Z. is het samen aanschaffen een slimme optie. Denk bijvoorbeeld aan het plaatsen van een wokkelmolen op het dak van een twee-onder-een-kapwoning,  of een E.A.Z. op de grens van twee grote tuinen.

Stukje windmolen kopen

Het is ook mogelijk om via bijvoorbeeld de Windcentrale een stukje windmolen te kopen. Zo’n stukje turbine (aandeel) wordt ook wel een winddeel genoemd. Winddelen kopen kan gewoon via de website van de Windcentrale. Echter ben je niet de enige die dit wil, dus de kans is groot dat je in een wachtrij wordt gezet. Het principe van Winddelen is eenvoudig: in dit geval koopt de Windcentrale een windmolen die ze vervolgens ‘verkopen’ aan veel verschillende mensen. Zo’n winddeel kost €250,- en je krijgt er 500 kWh voor terug. Ideaal toch?

Windmolen crowdfunden

Een populair alternatief voor een lening aanvragen bij de bank is het starten van een crowdfundingactie. Bij deze vorm van geld inzamelen maak je mensen warm voor jouw idee en kunnen ze geld overmaken om jouw project te helpen financieren. Aangezien duurzaamheid een populair thema is waar veel mensen vol lof over zijn, is de kans groot dat mensen in je nabije omgeving en misschien daarbuiten geld over hebben voor jouw of jullie windturbine.

Zelf bouwen

Omdat windmolens vaak erg prijzig zijn is het zelf bouwen van een windmolen een stuk voordeliger. Uiteraard vergt dat enige technische kennis, maar het hoeft niet heel moeilijk te zijn. Op Youtube zijn verschillende instructievideo’s te vinden voor het bouwen van een eigen windturbine. Ook geven ze aan welke materialen je nodig hebt. Met name kunsthars en polyesterhars zijn veelgebruikte materialen voor een zelfgemaakte windmolen.

Bedenk van te voren eerst waar je je molen wil neerzetten en bouw op basis van die informatie de molen. Zo is een ‘normale’ windmolen lucratiever in open veld en een verticale handiger voor op daken en/of in tuinen. Als je geen tijd hebt om zelf de materialen aan te schaffen, kun je ook kiezen voor een windmolen die je nog zelf in elkaar moet zetten.

Kleine windturbines

Kleine windturbines worden steeds meer gebruikt bij boerderijen in tuinhuisjes, caravans, campers of op daken, boten en balkons. Voor te stellen is dat wanneer jij je met de camper op afgelegen gebied bevindt, je met een kleine windturbine een ideale manier van stroomopwekking hebt. Ook op plekken met veel wind zoals aan de Nederlandse kust is een kleine windmolen handig om erbij te hebben. Op de markt zijn nog niet veel toegankelijke modellen, maar ze zijn er wel en het worden er steeds meer. Hierbij een aantal voorbeelden:

Hummer

Deze relatief kleine verticale windmolen is ideaal voor open vlakten met veel wind. Denk hierbij bijvoorbeeld aan naast je caravan op een waddeneiland of op een zomerhuisje aan de Friese meren. De wieken van de hummer zijn relatief zwaar, bij elkaar een kilo of 7. Dit komt de levensduur wel ten goede. Prijs ligt rond de €2000,-

Air 30

Ook deze kleine molens worden veelal gebruikt voor tuinhuizen, kamperen, tuinverlichting en op daken. Door een hybride solarsysteem is de Air 30 een ideale windturbine voor het opladen van accu’s. Ook met weinig wind wordt er stroom geleverd door het lage gewicht van 6 kilo. Ook de installatie van dit model is zeer eenvoudig en dus voor iedereen geschikt. Kosten: €1500,-

Superwind 350

De Superwind is zeer geschikt voor op boten en bij vakantiehuisjes. De molen is vormgegeven zoals de conventionele turbine, maar dan in het klein. Door het gewicht van ongeveer 14 kilo kan dit model veel natuurgeweld aan, waaronder hevige stormen en zeewater. Hij is zeer stil en kan 350 Watt opwekken. Het enige aandachtspuntje is dat je de Superwind zelf in elkaar moet zetten na levering. De prijs bedraagt ongeveer €2.200.

E.A.Z. molen

Deze molen is gemaakt van bijzonder materiaal, namelijk hout en staal. De houten wieken gaan zo’n 15 jaar mee voordat ze aan vervanging toe zijn. De hoogte is ook 15 meter waardoor dit apparaat vooral geschikt is voor boerderijen. Wel moet je een aardig spaarpotje hebben wil je de E.A.Z. in een keer betalen. Je betaalt er namelijk een kleine €38.000 voor. Maar, de jaarlijkse stroomopwekking mag er ook wezen, maar liefst 30.000 kWh. Ter vergelijking: een normaal gezin verbruikt ongeveer 35oo kWh. Als je op een boerderij woont verbruikt je uiteraard veel meer stroom en is een E.A.Z. molen een goede investering.

Conclusie

Met overtuiging valt te stellen dat het aanschaffen van een traditionele windmolen lastig is, tenzij je beschikt over een groot landgoed met weinig tot geen omwonende in de nabije omgeving. Als dat het geval is heb je grote kans op groen licht van de gemeente. In alle andere gevallen zijn er talloze alternatieve windmolens om je eigen groene energie op te wekken door middel van windenergie. Klein, groot, duur, goedkoop, mobiel en stabiel, ze zijn er in alle soorten en maten. Ondanks het feit dat kleine windmolens nog niet veel en gemakkelijk te verkrijgen zijn wordt het wel steeds meer. De markt voor duurzaamheid en groene energie groeit. Zo ook voor particulieren. Als je goed zoekt en je je in de materie verdiept kun je een mooie gepaste turbine aanschaffen die jou op termijn veel geld oplevert. Ook het milieubewuste aspect is een prachtige extra.

Dit artikel is geschreven door Dion Smits

Altijd op zoek naar antwoorden. Schrijft commercieel, journalistiek en persoonlijk. Gek op bluesmuziek, natuur, columns en FC Barcelona.

LinkedIn